Investing.com -- Trong nhiệm kỳ đầu của Tổng thống đắc cử Donald Trump (2017–2021), chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc đã tạo ra nhiều thay đổi trong dòng chảy thương mại toàn cầu. Việt Nam, nhờ vào vị trí chiến lược và chi phí lao động thấp, được xem là một trong những quốc gia hưởng lợi từ cuộc chiến này. Dưới đây là một số lợi ích mà Việt Nam đã nhận được:
1. Dịch chuyển chuỗi cung ứng
- Cuộc chiến thương mại làm gia tăng mức thuế quan đối với hàng hóa Trung Quốc xuất khẩu sang Mỹ, khiến nhiều doanh nghiệp tìm cách dịch chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc để tránh thuế. Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn nhờ chi phí sản xuất thấp, cơ sở hạ tầng ngày càng cải thiện, và chính sách khuyến khích đầu tư nước ngoài.
- Nhiều tập đoàn lớn trong các lĩnh vực như điện tử, dệt may, và giày dép đã chuyển nhà máy sản xuất sang Việt Nam, ví dụ như Apple (NASDAQ:AAPL), Samsung, và các nhà cung ứng linh kiện của họ.
2. Tăng trưởng xuất khẩu
Việt Nam hưởng lợi từ việc Mỹ tăng nhập khẩu các mặt hàng từ Việt Nam để thay thế hàng hóa Trung Quốc. Các lĩnh vực như dệt may, điện tử, và đồ gỗ là những ngành ghi nhận mức tăng trưởng mạnh về xuất khẩu sang thị trường Mỹ.
Theo thống kê, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Mỹ tăng đáng kể trong giai đoạn này, giúp Việt Nam trở thành một trong những đối tác thương mại lớn của Mỹ. Trong giai đoạn 2017–2021, kim ngạch thương mại song phương giữa Việt Nam và Mỹ đã tăng trưởng mạnh mẽ. Số liệu cụ thể cho từng năm như sau:
- Năm 2017: Tổng kim ngạch thương mại đạt khoảng 50,8 tỷ USD, trong đó Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ 41,6 tỷ USD và nhập khẩu từ Mỹ 9,2 tỷ USD.
- Năm 2018: Tổng kim ngạch thương mại tăng lên 60,3 tỷ USD, với xuất khẩu đạt 48,4 tỷ USD và nhập khẩu 11,9 tỷ USD.
- Năm 2019: Tổng kim ngạch thương mại đạt 75,7 tỷ USD, trong đó xuất khẩu 61,3 tỷ USD và nhập khẩu 14,4 tỷ USD.
- Năm 2020: Tổng kim ngạch thương mại đạt 90,8 tỷ USD, với xuất khẩu 77,1 tỷ USD và nhập khẩu 13,7 tỷ USD.
- Năm 2021: Tổng kim ngạch thương mại lần đầu tiên vượt mốc 100 tỷ USD, đạt 111,56 tỷ USD. Trong đó, xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ đạt 96,29 tỷ USD và nhập khẩu từ Mỹ là 15,27 tỷ USD.
Như vậy, trong giai đoạn 2017–2021, kim ngạch thương mại giữa Việt Nam và Mỹ đã tăng hơn gấp đôi, từ 50,8 tỷ USD lên 111,56 tỷ USD, phản ánh sự phát triển mạnh mẽ trong quan hệ kinh tế giữa hai quốc gia.
3. Tăng đầu tư nước ngoài (FDI)
Dòng vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI) vào Việt Nam tăng mạnh trong giai đoạn này, đặc biệt trong các ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.
Những công ty muốn giảm thiểu rủi ro từ chiến tranh thương mại đã chọn Việt Nam làm điểm đến đầu tư chiến lược.
4. Thách thức kèm theo
Mặc dù hưởng lợi từ cuộc chiến thương mại, Việt Nam cũng đối mặt với một số thách thức kèm theo:
- Áp lực từ Mỹ: Việt Nam bị theo dõi chặt chẽ để tránh bị coi là quốc gia "chuyển tải hàng hóa" từ Trung Quốc nhằm né thuế. Điều này dẫn đến một số biện pháp kiểm tra và hạn chế.
- Cạnh tranh gia tăng: Sự đổ xô của các doanh nghiệp nước ngoài cũng tạo áp lực cạnh tranh với doanh nghiệp trong nước về nguồn nhân lực, cơ sở hạ tầng, và chuỗi cung ứng.
Như vậy, trong giai đoạn đầu của nhiệm kỳ ông Trump, Việt Nam đã tận dụng tốt cơ hội từ sự thay đổi dòng chảy thương mại và đầu tư. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng, Việt Nam cần tiếp tục cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư, cũng như xây dựng một nền kinh tế tự cường hơn.