Tác động của thuế đối ứng đến GDP Việt Nam

Investing.com -- Các chuyên gia quốc tế dự báo rằng GDP của Việt Nam có thể giảm từ 0,99% đến 5,5% do tác động của thuế đối ứng mà Tổng thống Mỹ Donald Trump vừa công bố, đồng thời khuyến nghị các cơ quan chức năng của Việt Nam cần sớm đàm phán và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Vào ngày 2/4, Tổng thống Trump thông báo về việc áp thuế nhập khẩu đối ứng đối với hơn 180 đối tác thương mại, với mức thuế dao động từ 10% đến 50%. Trong đó, Việt Nam là một trong những quốc gia bị áp mức thuế cao nhất, lên tới 46%.

Tuy nhiên, một số sản phẩm như vàng, đồng, dược phẩm, gỗ nội thất, bán dẫn và một số loại năng lượng, khoáng sản không có tại Mỹ sẽ không chịu thuế. Trong khi đó, nhôm, thép, ô tô và phụ tùng ô tô vẫn tiếp tục chịu mức thuế 25% đã được áp từ trước.

Sắc lệnh hành pháp mà ông Trump ký ban hành cho biết mục tiêu của thuế đối ứng là "tái cân bằng dòng chảy thương mại", và công thức tính thuế sẽ dựa vào dữ liệu thâm hụt thương mại, kim ngạch xuất khẩu, cùng một số yếu tố khác.

Điều đáng chú ý là "Báo cáo các rào cản ngoại thương" của Nhà Trắng cho thấy thâm hụt hàng hóa giữa Mỹ và Việt Nam đã tăng từ 104,5 tỷ USD trong năm 2023 lên 123,4 tỷ USD vào năm ngoái. Mặc dù thặng dư thương mại dịch vụ có tăng, nhưng con số này vẫn không đủ để bù đắp, chỉ đạt khoảng 1,6 tỷ USD và 1,7 tỷ USD trong hai năm qua.

Thuế suất mà Việt Nam áp dụng đối với hàng hóa từ Mỹ trung bình vào khoảng 9,4%, phần lớn trong số đó bị đánh thuế 15% hoặc thấp hơn. Tuy nhiên, Mỹ cho rằng thuế đối với thực phẩm chế biến sẵn và nông sản của Việt Nam đang ở mức cao hơn. Trong những năm gần đây, Việt Nam cũng đã điều chỉnh tăng thuế nhập khẩu ưu đãi MFN đối với một số hàng hóa từ các nước WTO, bao gồm bánh kẹo, hạt óc chó, tương cà và máy in phun.

Giáo sư Kinh tế Niven Winchester tại Đại học Công nghệ Auckland (New Zealand) đã chỉ ra rằng Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề nhất từ thuế đối ứng, cùng với các quốc gia như Canada, Mexico, Thái Lan, Đài Loan, Thụy Sĩ, Hàn Quốc và Trung Quốc.

Sử dụng mô hình tính toán tác động của các thay đổi chính sách, ông Winchester ước tính rằng thuế đối ứng và các loại thuế quan mới của Mỹ có thể khiến GDP của Việt Nam giảm 0,99%, tương đương 5 tỷ USD, tức mỗi gia đình sẽ thiệt hại khoảng 196 USD (tương đương 5 triệu đồng) mỗi năm.

Theo ước tính của ING, một tập đoàn tài chính tại Hà Lan, mức độ ảnh hưởng đến GDP của Việt Nam có thể còn nghiêm trọng hơn. Phân tích của ING cho thấy, do Việt Nam có sự liên kết lớn với thị trường Mỹ (chiếm khoảng 12% GDP), việc áp thuế 46% có thể khiến 5,5% GDP của Việt Nam gặp rủi ro.

Với những tác động này, Việt Nam đang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất về GDP trong khu vực châu Á do thuế đối ứng, tiếp theo là Thái Lan.

Ngoài ra, tỷ giá VNĐ đã giảm xuống mức thấp kỷ lục, và áp lực tăng tỷ giá có thể sẽ còn kéo dài. Báo cáo của ING cho rằng các mức thuế cao này đặt ra thách thức lớn đối với sự tăng trưởng của Việt Nam, từ xuất khẩu trực tiếp sang Mỹ cho đến các tác động gián tiếp đến chuỗi cung ứng toàn cầu.