Investing.com -- Vào ngày 22/1, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ áp dụng thêm thuế quan vào các biện pháp trừng phạt đối với Nga nếu Moscow không đạt được thỏa thuận chấm dứt xung đột với Ukraine.
Trong một bài đăng trên mạng xã hội Truth Social, ông Trump đã điều chỉnh một phát biểu trước đó, vào ngày hôm trước, khi ông cho biết sẽ áp dụng trừng phạt lên Nga nếu Tổng thống Vladimir Putin từ chối đàm phán để kết thúc cuộc chiến Nga-Ukraine kéo dài gần 3 năm.
“Nếu không có thỏa thuận, tôi sẽ chẳng có lựa chọn nào khác ngoài việc áp thuế và thuế quan cao hơn và trừng phạt đối với bất kỳ thứ gì mà Nga bán sang Mỹ, cũng như các quốc gia có tham gia khác”, ông Trump viết ngày 22/1.
Nhà lãnh đạo không nói rõ “các quốc gia có tham gia khác” có phải là những nước có dính líu đến xung đột Nga-Ukraine hay không, và cũng không đưa ra định nghĩa nào về “tham gia”.
Tổng thống Joe Biden, người tiền nhiệm của ông Trump, đã áp đặt hàng loạt biện pháp trừng phạt mạnh mẽ đối với hàng nghìn tổ chức trong các lĩnh vực ngân hàng, quốc phòng, sản xuất, năng lượng, công nghệ... kể từ khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát vào tháng 2/2022.
Trước cảnh báo của ông Trump, Phó đại sứ Nga tại Liên Hợp Quốc, Dmitry Polyanskiy, cho biết Moscow sẽ chờ xem ông Trump định hiểu thế nào về một thỏa thuận nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. “Đây không đơn thuần là vấn đề kết thúc chiến tranh. Vấn đề đầu tiên và quan trọng là giải quyết những nguyên nhân sâu xa của cuộc khủng hoảng Ukraine”, ông Polyanskiy phát biểu - theo hãng tin Reuters.
Trước khi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử vào ngày 5/11, ông Trump đã tuyên bố nhiều lần rằng ông sẽ có một thỏa thuận giữa Nga và Ukraine ngay trong ngày đầu tiên nhậm chức, thậm chí có thể ngay trước đó. Tuy nhiên, các trợ lý của ông Trump đã thừa nhận rằng một thỏa thuận kết thúc xung đột Nga-Ukraine có thể mất nhiều tháng, hoặc thậm chí lâu hơn, mới có thể đạt được.
Vào tháng 1, Bộ Tài chính Mỹ đã thực hiện đợt trừng phạt mạnh nhất từ trước đến nay đối với ngành dầu khí Nga, nhắm vào hai công ty sản xuất dầu khí lớn là Gazprom Neft và Surgutneftegas, cùng với 183 tàu chở dầu mà Mỹ cho là “đội tàu bí mật” giúp Nga tránh các biện pháp trừng phạt của phương Tây và tiếp tục xuất khẩu dầu.
Việc ông Trump đe dọa áp thuế quan lên Nga một lần nữa cho thấy ông tiếp tục sử dụng thuế quan như một công cụ để đạt các mục tiêu phi thương mại. Trước đây, ông đã đe dọa áp thuế quan lên Mexico, Canada và Trung Quốc nếu các quốc gia này không ngừng dòng người di cư bất hợp pháp và chất cấm fentanyl qua biên giới vào Mỹ. Ba quốc gia này đều là đối tác thương mại lớn của Mỹ, với tổng kim ngạch thương mại hai chiều lên tới hơn 2,1 nghìn tỷ USD mỗi năm.
Ngược lại, kim ngạch thương mại giữa Mỹ và Nga ít hơn nhiều: nhập khẩu của Mỹ từ Nga chỉ còn 2,9 tỷ USD trong 11 tháng đầu năm 2024, giảm mạnh từ mức 29,6 tỷ USD vào năm 2021. Năm 2014, Mỹ đã nhập khẩu 13,5 tỷ USD xăng dầu từ Nga, nhưng con số này đã giảm xuống còn 0 do các biện pháp trừng phạt liên quan đến xung đột Nga-Ukraine. Một số mặt hàng lớn mà Nga xuất khẩu sang Mỹ, như thép bán thành phẩm và gang, cũng đã giảm về 0.
Tuy nhiên, Mỹ vẫn tiếp tục nhập khẩu một số sản phẩm từ Nga, bao gồm phân bón nông nghiệp trị giá khoảng 1,4 tỷ USD vào năm 2023, hơn 1 tỷ USD uranium cho ngành năng lượng hạt nhân, cùng với palladium và rhodium dùng cho bộ chuyển đổi xúc tác trong ô tô.
“Có một cách để tác động mạnh đến Nga là trừng phạt và dừng sử dụng gỗ Nga trong các thành phẩm gỗ đến từ Trung Quốc, Việt Nam và các quốc gia khác”, theo luật sư thương mại Tim Brightbill của công ty luật Wiley Rein ở Washington nói với Reuters.
Trên Truth Social, ông Trump nói ông sẽ “trao một ân huệ lớn cho Nga, đất nước với nền kinh tế đang lao đao, và Tổng thống Putin. Hãy chấm dứt nay cuộc chiến nực cười này!”
Hiện nay, lập trường đàm phán của Nga và Ukraine vẫn còn sự khác biệt rõ rệt, với Ukraine lo ngại rằng họ có thể bị ép phải nhượng bộ quá nhiều.