Tỷ giá USD/VND tăng kỷ lục, đâu là nguyên nhân chính?
Investing.com -- Việc Mỹ quyết định áp thuế 46% đối với hàng hóa Việt Nam đang tạo ra những tác động mạnh mẽ, đặc biệt là trên thị trường tài chính, trong đó có chứng khoán. Theo Phó GS.TS Nguyễn Hữu Huân, Giảng viên Đại học Kinh tế TP.HCM (UEH), chính sách thuế mới này không chỉ ảnh hưởng trực tiếp đến các doanh nghiệp xuất khẩu mà còn có thể gây xáo trộn lớn đến nền kinh tế toàn cầu.
Chính sách thuế của Tổng thống Donald Trump thường thay đổi nhanh chóng, gây ra những cú sốc toàn cầu. Ngay khi thông tin về mức thuế mới được công bố, giá vàng đã tăng mạnh do lo ngại về lạm phát tại Mỹ và sự suy yếu của đồng USD. Điều này phản ánh sự ảnh hưởng sâu rộng của quyết định thuế quan đối với thị trường tài chính quốc tế.
Tại Việt Nam, các cổ phiếu của những doanh nghiệp chủ yếu tập trung vào thị trường nội địa hoặc xuất khẩu sang các khu vực khác ngoài Mỹ sẽ được hưởng lợi từ chính sách này. Ngược lại, những cổ phiếu của các công ty xuất khẩu trực tiếp sang Mỹ sẽ chịu tác động tiêu cực.
Theo ông Huân, mức thuế 46% hiện tại có thể chưa phải là mức thuế cuối cùng. Chính quyền Tổng thống Trump có thể sẽ điều chỉnh mức thuế xuống thấp hơn, nhưng vẫn sẽ dao động quanh mức 20%, thay vì trở về 0% như trước.
Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng là liệu chính sách thuế này có duy trì lâu dài không? Lịch sử cho thấy các quyết sách của ông Trump có tác động mạnh mẽ ngay từ đầu nhưng thường dần suy giảm theo thời gian, như việc Mỹ từng áp thuế lên Trung Quốc vào năm 2018 rồi sau đó giảm bớt. Tuy nhiên, nếu Mỹ kiên quyết duy trì chính sách này, nguy cơ xảy ra một cuộc chiến thương mại quy mô lớn, thậm chí là một cuộc chiến tranh tiền tệ, là điều khó tránh khỏi.
Để giảm thiểu tác động của chính sách thuế từ Mỹ, ông Huân cho rằng Việt Nam cần thực hiện một số bước đi chiến lược. Trước tiên, cần tìm cách giảm thâm hụt thương mại với Mỹ thông qua việc đẩy mạnh nhập khẩu hàng hóa từ quốc gia này. Các biện pháp như miễn thuế nhập khẩu hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa Mỹ vào Việt Nam có thể giúp cải thiện cán cân thương mại và thể hiện thiện chí hợp tác.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam cũng cần điều chỉnh chiến lược xuất khẩu để tránh bị Mỹ coi là "trạm trung chuyển" cho hàng hóa từ các nước khác nhằm né thuế. Điều này đòi hỏi các quy định chặt chẽ về xuất xứ hàng hóa và tỷ lệ nội địa hóa, nhằm đảm bảo tính minh bạch, đồng thời thúc đẩy phát triển sản xuất trong nước.
Trong bối cảnh hiện tại, Việt Nam cũng có cơ hội nâng cao tính tự chủ trong nền kinh tế. Ông Huân cho rằng "thời vận đã đến, vấn đề là chúng ta có tận dụng được hay không". Để làm được điều này, Việt Nam cần phát triển mạnh các tập đoàn tư nhân, xây dựng các doanh nghiệp đầu tàu có khả năng dẫn dắt nền kinh tế và vươn tầm quốc tế.
Dự thảo Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân đang được xây dựng được kỳ vọng sẽ tạo ra những chính sách đột phá, giúp doanh nghiệp Việt Nam lớn mạnh thực sự. Một yếu tố quan trọng là đẩy mạnh tỷ lệ nội địa hóa trong sản xuất và xuất khẩu, từ đó giảm sự phụ thuộc vào thị trường bên ngoài và nâng cao khả năng thích ứng với các biến động quốc tế.
Mặc dù việc Mỹ áp thuế nhập khẩu cao đối với hàng hóa Việt Nam là một rủi ro lớn, nhưng đây cũng là một "bài kiểm tra" quan trọng cho khả năng thích ứng của nền kinh tế. Việt Nam cần xây dựng các kịch bản ứng phó kịp thời, kể cả trong trường hợp xấu nhất, để không bị động và có thể đưa ra các chính sách đối phó thích hợp.
Dù tình hình chính sách của Mỹ vẫn còn nhiều bất ổn, một điều chắc chắn là Việt Nam cần chuẩn bị sẵn sàng để đối mặt với những thay đổi này, đồng thời tận dụng cơ hội để nâng cao nội lực của nền kinh tế.