Căng thẳng địa chính trị đẩy USD lên cao, tỷ giá trong nước lập đỉnh
Investing.com - Các mức thuế đối ứng từ chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump đang dần được hé lộ, dù thời hạn cuối cùng áp dụng vẫn đang được kéo dài thêm đến đầu tháng 8/2025. Tuy vậy, điểm sáng là yếu tố bất định trong chính sách đã giảm đáng kể – điều mà cộng đồng doanh nghiệp rất cần để hoàn thiện kế hoạch sản xuất - kinh doanh cho nửa cuối năm.
Một số doanh nghiệp phát triển hạ tầng khu công nghiệp cho biết đã nhận được yêu cầu thúc đẩy tiến độ thủ tục từ các đối tác nước ngoài nhằm sớm triển khai các dự án đã đàm phán từ trước nhưng từng bị chững lại do chưa rõ chính sách thuế của Mỹ.
Dù bức tranh tổng thể về mức thuế cụ thể và cách tính toán dòng chảy thương mại toàn cầu vẫn chưa rõ ràng, song các chuyên gia kinh tế cho rằng, việc tận dụng cơ hội và hạn chế rủi ro trong bối cảnh thị trường còn nhiều biến động cần trở thành hoạt động thường nhật của doanh nghiệp – chứ không chỉ là một phần trong chiến lược dài hạn.
Đặc biệt, những tín hiệu tích cực từ môi trường đầu tư – kinh doanh trong nước như chính sách cắt giảm thuế, phí, đơn giản hóa thủ tục hành chính, hỗ trợ sản xuất đã góp phần tạo thêm động lực. Chính vì vậy, nhiều doanh nghiệp lựa chọn hành động linh hoạt, nắm bắt thời cơ thay vì tiếp tục chờ đợi.
Kết quả điều tra xu hướng sản xuất - kinh doanh quý II và dự báo quý III/2025 của Tổng cục Thống kê với 6.300 doanh nghiệp ngành chế biến – chế tạo cho thấy rõ điều này. Cụ thể, trong quý II, có tới 77,8% doanh nghiệp ghi nhận số đơn hàng xuất khẩu mới tăng hoặc giữ nguyên so với quý trước. Triển vọng quý III còn tích cực hơn, với 81,8% doanh nghiệp dự báo đơn hàng sẽ tiếp tục tăng hoặc ổn định.
Cùng thời điểm, công suất sử dụng máy móc, thiết bị bình quân đạt 74,2%. Trong đó, 43,5% doanh nghiệp cho biết công suất ở mức 70%–90%, còn 30% đạt từ 90%–100%.
Dù vậy, cộng đồng doanh nghiệp cũng không chủ quan, bởi thị trường vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố khó lường. Sự phân hóa theo ngành nghề cũng ngày càng rõ rệt. Doanh nghiệp sản xuất linh kiện điện tử, máy tính và sản phẩm quang học đang có kỳ vọng lạc quan nhất cho quý III, kế đến là lĩnh vực sản xuất xe cơ giới. Ngược lại, ngành sản xuất đồ nội thất và sản phẩm từ cao su, nhựa tỏ ra thận trọng hơn do đối mặt nhiều thách thức.
Trong bối cảnh này, áp lực tái cấu trúc doanh nghiệp trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Không chỉ dừng lại ở cắt giảm chi phí, ứng dụng công nghệ hay đáp ứng tiêu chuẩn phi thuế quan khắt khe, mà còn là việc phát triển theo hướng bài bản, chuyên nghiệp, tuân thủ pháp lý và minh bạch. Mối liên kết giữa doanh nghiệp trong nước và giữa các doanh nghiệp FDI với nội địa cũng cần được thúc đẩy mạnh mẽ.
Chính sách thuế đối ứng của Mỹ đang mở ra cơ hội để các doanh nghiệp nội địa trở thành nhà cung ứng cho doanh nghiệp FDI – không chỉ ở khía cạnh sản phẩm, mà còn trong việc tiếp cận vốn, đào tạo nhân lực, mở rộng thị trường. Song, cuộc chơi này chỉ dành cho những doanh nghiệp thực sự sẵn sàng thay đổi, thích ứng và chủ động tiến lên.
Trong khủng hoảng cũng có cơ hội. Với những doanh nghiệp có chiến lược linh hoạt và tầm nhìn dài hạn, đây có thể là cơ hội vươn lên và thậm chí định hình lại vị thế trên thị trường.
Cuối cùng, khảo sát của Tổng cục Thống kê cho thấy một số kiến nghị đáng chú ý từ phía doanh nghiệp: 38,7% mong muốn ngân hàng tiếp tục hạ lãi suất; 31,8% đề xuất bình ổn giá nguyên liệu đầu vào; 25,4% yêu cầu đảm bảo nguồn cung nguyên vật liệu ổn định; và 25,9% doanh nghiệp kiến nghị cần cải cách thủ tục hành chính sâu rộng hơn nữa.
Điều đó cho thấy, môi trường vĩ mô ổn định, chính sách hỗ trợ đúng lúc là yếu tố nền tảng giúp doanh nghiệp vững tin vượt qua thách thức và khai phá cơ hội mới trong giai đoạn chuyển tiếp đầy biến động này.