Mỹ sẽ áp thuế 50% với các đối tác “thiếu thiện chí”
Investing.com -- Theo số liệu của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2023 đạt khoảng 683 tỷ USD, đứng thứ 20 thế giới về xuất khẩu (352 tỷ USD) và top 23 về nhập khẩu (331 tỷ USD). Việt Nam vẫn giữ vững vị thế dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về tốc độ tăng trưởng thương mại.
Trong năm 2024, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam đạt 786,29 tỷ USD, tăng 15,4% so với năm 2023. Trong đó, xuất khẩu tăng 14,3% và nhập khẩu tăng 16,7%, đạt thặng dư thương mại 24,77 tỷ USD. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực như nông sản, thủy sản, và công nghiệp chế biến đều ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng, với xuất khẩu nông sản và thủy sản đạt 35,46 tỷ USD (tăng 20,6%) và công nghiệp chế biến đạt 312,59 tỷ USD (tăng 13,9%).
Việt Nam là thành viên của 15 Hiệp định thương mại tự do (FTA), trong đó có các FTA thế hệ mới như CPTPP, EVFTA và RCEP. Việc tham gia các FTA giúp Việt Nam tiếp cận các thị trường lớn như EU, Hoa Kỳ, Nhật Bản và Hàn Quốc với mức thuế ưu đãi. Các mặt hàng chủ lực như dệt may, nông sản, điện tử và thủy sản cũng được hưởng lợi từ các ưu đãi này.
Việt Nam đã trở thành điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư nước ngoài nhờ môi trường kinh doanh ổn định và chi phí lao động cạnh tranh. Các tập đoàn lớn như Samsung, Intel (NASDAQ:INTC), Foxconn, LG, Nike (NYSE:NKE) và Adidas (ETR:ADSGN) đã mở rộng sản xuất tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo và xuất khẩu sản phẩm công nghệ cao.
Việt Nam đã và đang tập trung phát triển các ngành hàng có thế mạnh như điện thoại và linh kiện, máy tính, sản phẩm điện tử, dệt may, nông sản và thủy sản, giúp nâng cao kim ngạch xuất khẩu. Sự đa dạng hóa mặt hàng xuất khẩu giúp Việt Nam giảm thiểu rủi ro phụ thuộc vào một số ngành và nâng cao năng lực cạnh tranh toàn cầu. Sự dịch chuyển sản xuất từ Trung Quốc sang Việt Nam cũng mang lại cơ hội lớn cho đất nước này, nhờ vị trí địa lý chiến lược và các cơ sở hạ tầng như khu công nghiệp, trung tâm logistics và cảng biển.
Chính phủ Việt Nam đã triển khai nhiều chính sách cải cách nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có Công điện số 22/CĐ-TTg về việc cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội. Bộ Công Thương cũng đã ban hành Chỉ thị số 06/CT-BCT về các giải pháp phát triển thị trường và thúc đẩy xuất khẩu trong năm 2025.
Tuy nhiên, Việt Nam vẫn phải đối mặt với những thách thức lớn trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động. Các thị trường lớn như Mỹ, EU và Nhật Bản đang đối mặt với lạm phát cao và tăng trưởng kinh tế chậm lại, dẫn đến nhu cầu tiêu dùng giảm sút. Ngoài ra, các quốc gia xuất khẩu lớn trong khu vực như Thái Lan, Indonesia và Bangladesh cũng đang đẩy mạnh cải thiện năng lực sản xuất và mở rộng thị trường xuất khẩu.
Các tiêu chuẩn ngày càng khắt khe về chất lượng, an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc và môi trường của các thị trường lớn như EU, Mỹ và Nhật Bản đang tác động mạnh mẽ đến ngành xuất khẩu của Việt Nam, đặc biệt là nông sản, thủy sản và dệt may. Việc phụ thuộc vào nguyên liệu nhập khẩu cho các ngành xuất khẩu chủ lực như dệt may, da giày và điện tử cũng khiến chuỗi cung ứng dễ bị gián đoạn khi có biến động lớn trên thị trường.
Để duy trì đà tăng trưởng, Việt Nam cần tập trung vào nâng cao giá trị sản phẩm, đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và đầu tư mạnh mẽ vào công nghệ sản xuất. Doanh nghiệp cần nâng cao năng lực sản xuất sạch, thân thiện với môi trường và đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế để giữ vững vị thế trên thị trường. Đồng thời, phát triển ngành công nghiệp hỗ trợ trong nước để giảm bớt sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu.