Từ thuế khoán sang kê khai: Hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?

Vietstock - Từ thuế khoán sang kê khai: Hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?

Các hộ kinh doanh cần nắm rõ quy định pháp lý và nghĩa vụ mới sau khi bỏ thuế khoán, đồng thời nắm cụ thể các trường hợp áp dụng hóa đơn điện tử, kê khai thuế và quản lý dòng tiền. Một số đơn vị liên quan cam kết cung cấp công nghệ cũng như mở rộng gói tín dụng ưu đãi hỗ trợ hộ kinh doanh trong chuyển đổi số và tiếp cận vốn.

Quy định mới, hộ kinh doanh cần nắm chắc

Ngày 26/8, tại Hà Nội, Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA), Công ty Cổ phần MISA và Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng (VPBank) phối hợp tổ chức Hội thảo "Bỏ thuế khoán: Hộ kinh doanh cần chuẩn bị gì?", sự kiện thu hút sự tham dự của cơ quan thuế, chuyên gia tài chính – kế toán, cơ quan báo chí cùng gần 5.000 hộ kinh doanh theo dõi trực tuyến.

Bà Nguyễn Thị Thu Hà, nguyên Vụ trưởng Vụ Tuyên truyền – Hỗ trợ người nộp thuế (Cục Thuế) cho rằng: Hộ kinh doanh cần hiểu rõ quy mô của mình để thực hiện nghĩa vụ thuế đúng quy định. Cụ thể, hộ có quy mô lớn phải nộp hồ sơ khai thuế theo tháng, trong khi hộ nhỏ hoặc mới kinh doanh thực hiện nộp hồ sơ khai thuế theo quý theo quy định tại Nghị định 126 và Thông tư 40. Hiện có hai loại hình chính: hộ kinh doanh định kỳ hàng quý hoặc hàng tháng phải nộp hồ sơ khai thuế. Trong thực tế, 90% hộ kinh doanh nộp hồ sơ khai thuế theo quý, còn hộ có quy mô lớn với doanh số trên 3 tỷ đồng hoặc 10 tỷ đồng không nhiều.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Hà, hầu hết các hộ kinh doanh khi chuyển từ hình thức thuế khoán sang kê khai đều nộp khai thuế theo quý. Về cách xác định số thuế, mức tính thuế được xác định bằng doanh thu tính thuế nhân với tỷ lệ thuế hoặc doanh thu chịu thuế giá trị gia tăng nhân với tỷ lệ thuế. Khi chuyển sang kê khai thì hộ kinh doanh phải tự xác định số thuế dựa trên doanh thu phát sinh.

"Hộ kinh doanh có doanh thu bao nhiêu thì tự kê khai và nộp thuế tương ứng, nhưng phải đảm bảo doanh thu kê khai có độ tin cậy cao, tuân thủ đầy đủ chế độ hóa đơn, chứng từ và sổ sách kế toán", bà Hà Lưu ý.

Giải đáp các hội kinh doanh, bà Nguyễn Thị Thu Hà cho hay: Từ Nghị định 70/2025/NĐ-CP, hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên phải thực hiện phát hành hóa đơn điện tử từ máy tính tiền và kết nối dữ liệu với cơ quan thuế. Đây là giai đoạn chuyển tiếp, hộ dưới 1 tỷ đồng/năm có thể tự nguyện áp dụng. Bà Nguyễn Thị Thu Hà nhấn mạnh, nếu thông tin rõ ràng và minh bạch thì việc quản lý sẽ dễ dàng hơn.

Thực tế, thói quen của người tiêu dùng cuối cùng thường là không lấy hóa đơn nếu không có cơ chế khuyến khích. Dù vậy, trách nhiệm của hộ kinh doanh là phải phát hành hóa đơn khi bán hàng hoặc cung cấp dịch vụ.

Nếu có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên, hộ kinh doanh cần đăng ký với cơ quan thuế, chuẩn bị trang thiết bị, phần mềm phù hợp, đồng thời phân loại rõ nhóm hàng hóa, dịch vụ đầu ra - đầu vào để theo dõi doanh thu.

"Đặc biệt, hộ phải nắm rõ thời điểm phát hành hóa đơn. Ví dụ, bán hàng hôm nay nhưng khách nợ tiền, chỉ khi khách thanh toán mới phát hành hóa đơn. Nếu phát hành chậm hoặc không đầy đủ sẽ ảnh hưởng nghĩa vụ thuế và có thể bị xử phạt hành chính", bà Nguyễn Thị Thu Hà nói.

Về quy định đối với sàn thương mại điện tử, bà Nguyễn Thị Thu Hà cho biết: Nghị định Chính phủ phân loại sàn thương mại điện tử thành hai loại: sàn có chức năng thanh toán và sàn không có chức năng thanh toán. Đối với hộ kinh doanh, Nghị định 117 điều chỉnh hoạt động kinh doanh qua sàn có chức năng thanh toán, trong đó giao dịch sẽ bị khấu trừ thuế ngay khi thành công. Như vậy, hộ kinh doanh không phải phát hành hóa đơn trùng, vì sàn đã có chức năng phát hành hóa đơn điện tử theo ủy nhiệm.

Người mua, hộ cá nhân và cơ quan thuế đều nhận thông tin từ sàn. Khi sàn đã phát hành hóa đơn thì hộ không phải phát hành lại, tránh tình trạng trùng lặp. Với loại thuế sàn nộp thay, cá nhân kinh doanh không phải nộp thêm; chỉ một số trường hợp ít liên quan đến thuế tiêu thụ đặc biệt, bảo vệ môi trường hoặc tài nguyên thì cá nhân phải kê khai phần còn lại.

"Đáng chú ý Nghị định 117 còn mở rộng quy định: Nếu sàn đã khấu trừ nhưng tổng doanh thu trong năm chưa đến ngưỡng chịu thuế, hộ cá nhân có thể đề nghị hoàn thuế dựa trên chứng từ tập hợp được. Do đó, sẽ không có chuyện vừa phát hành trùng hóa đơn vừa kê khai trùng, mà vẫn bảo đảm khả năng hoàn thuế khi đủ điều kiện. Hộ kinh doanh cần chủ động nghiên cứu, nắm chắc nội dung cơ bản về hóa đơn, kê khai và nộp thuế để thực hiện đúng pháp luật. Đây là yêu cầu vừa đảm bảo quyền lợi, vừa giúp xây dựng môi trường kinh doanh minh bạch và công bằng", bà Nguyễn Thị Thu Hà nói.

Giải pháp công nghệ và tài chính đồng hành cùng hộ kinh doanh

Ông Nguyễn Quang Khải, Phó Giám đốc Khối Giải pháp Bán lẻ MISA nhấn mạnh: Việc bỏ thuế khoán vừa là thách thức thay đổi thói quen, vừa là cơ hội để hộ kinh doanh minh bạch về nghĩa vụ tài chính, đồng thời có điều kiện thuận lợi hơn để tiếp cận vốn từ ngân hàng, dễ dàng hợp tác với doanh nghiệp, tham gia sâu vào chuỗi giá trị và khẳng định uy tín trên thị trường.

Để hỗ trợ hộ và cá nhân kinh doanh tuân thủ quy định về thuế, hóa đơn điện tử theo Nghị quyết 68-NQ/TW và các Nghị định của Chính phủ, ông Khải đã giới thiệu Bộ giải pháp quản lý bán hàng – hóa đơn điện tử – kê khai thuế dành riêng cho hộ kinh doanh. Bộ giải pháp này được MISA phát triển với mục tiêu giúp hộ kinh doanh quản lý toàn diện, dễ triển khai, tuân thủ quy định và tối ưu chi phí.

Đối với hộ kinh doanh nhỏ, MISA cung cấp Nền tảng quản lý bán hàng MISA eShop, cho phép quản lý bán hàng, xuất hóa đơn, kê khai thuế trên một ứng dụng duy nhất bằng điện thoại thông minh. Hơn nữa, giải pháp tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ người bán lên đơn hàng bằng giọng nói nhanh chóng, dễ dàng. Phần mềm cũng tự động tổng hợp số liệu và gửi tờ khai mẫu lên cơ quan thuế ngay trên điện thoại.

Đối với các hộ kinh doanh có quy mô lớn hơn, MISA đưa ra bộ giải pháp gồm phần mềm MISA eShop và phần cứng POS, giúp xuất hóa đơn kịp thời khi bán hàng. Ngoài ra, phần mềm kết nối trực tiếp với các giải pháp kế toán – thuế của MISA, tự động hóa nhập liệu, hạch toán và nộp thuế điện tử. Bên cạnh đó, nền tảng này còn tích hợp với Kế toán dịch vụ MISA ASP, kết nối với 23.900 chuyên gia kế toán – thuế, phục vụ hàng triệu hộ kinh doanh, góp phần chuẩn hóa quản lý tài chính, tuân thủ thuế và nâng cao tính chuyên nghiệp.

Ngoài việc xuất hóa đơn điện tử, hộ kinh doanh còn quan tâm đến tính đơn giản và tiện lợi. Trước đây, sử dụng nhiều phần mềm từ nhiều nhà cung cấp gây khó khăn khi dữ liệu không liên thông và phải ghi nhớ nhiều mật khẩu. Do đó, giải pháp "all-in-one" của MISA đã khắc phục bất cập này. Chỉ với smartphone hoặc máy tính, hộ kinh doanh nhỏ có thể quản lý bán hàng, xuất hóa đơn và gửi tờ khai thuế. Với các cửa hàng, nhà hàng quy mô lớn, giải pháp của MISA vẫn đáp ứng đầy đủ nhu cầu, từ quản lý thu – chi, công nợ đến kết nối phần mềm kế toán, phù hợp cho cả hộ siêu nhỏ, nhỏ và vừa. Chi phí sử dụng chỉ khoảng 100.000 đồng/tháng (tương đương hơn 3.000 đồng/ngày), được đánh giá là hợp lý so với hiệu quả mang lại. Ngoài ra, MISA áp dụng AI trong bán hàng, chăm sóc khách hàng tự động, cung cấp tổng đài tư vấn 24/7 và hệ thống đại lý, cộng tác viên toàn quốc để hỗ trợ hộ kinh doanh.

"Cục Thuế đã ký kết hợp tác với MISA và công bố cổng thông tin hỗ trợ, khẳng định tính chính thống của giải pháp. Đây là bước đi quan trọng, giúp hộ kinh doanh tuân thủ đúng quy định, quản lý hiệu quả và phát triển bền vững", ông Khải chia sẻ.

Dưới góc độ ngân hàng, ông Ngô Bình Nguyên, Giám đốc Phân khúc Hộ kinh doanh VPBank đã giới thiệu loạt giải pháp tài chính dành riêng cho hộ kinh doanh. Trước hết, gói vay V20K được thiết kế với lãi suất ưu đãi chỉ từ 3,99%/năm cho khoản vay thế chấp, cùng hạn mức lên tới 20.000 tỷ đồng. Đồng thời, khách hàng có thể mở thẻ tín dụng VPBank CommCredit với mức hoàn tiền lên tới 12%. Ngoài ra, ngân hàng còn đưa ra các giải pháp tích lũy sinh lời từ bộ công cụ Super Sinh lời, với lợi suất 3,5%/năm, đặc biệt phù hợp cho khách hàng có dòng tiền nhàn rỗi ngắn hạn.

"VPBank cam kết đồng hành cùng cộng đồng khách hàng kinh doanh, từ cá nhân đến hộ kinh doanh cá thể. Ngân hàng không chỉ cung cấp vốn mà còn hỗ trợ quản lý vận hành, bảo hiểm và tái đầu tư, tạo nên một chuỗi giá trị khép kín. Hơn nữa, mục tiêu là thúc đẩy sự thịnh vượng lâu dài cho khách hàng cũng như cộng đồng kinh doanh Việt Nam", đại diện VPBank khẳng định.

Huy Thắng