Ai đang âm thầm gom hàng khi thị trường điều chỉnh sâu?
Investing.com - Nhóm nghiên cứu Trường Đại học Ngân hàng TP.HCM (HUB) dự báo tăng trưởng GDP nửa cuối năm rất khả quan, có thể vượt 8%, dựa trên các phân tích định lượng, mô hình kinh tế lượng, học máy cùng dữ liệu vĩ mô – vi mô. Tốc độ tăng trưởng quý II đạt 7,96%, cộng với xu hướng quý sau cao hơn quý trước, giúp mục tiêu tăng trưởng 8% cả năm 2025 trở nên khả thi.
Tuy nhiên, các chuyên gia cũng lưu ý môi trường kinh tế vĩ mô chưa hoàn toàn ổn định, tâm lý thị trường còn nhiều yếu tố bất định. Dù vậy, Việt Nam đang có “bộ tứ” chính sách chiến lược gồm Nghị quyết 57, 59, 66 và 68 đóng vai trò trụ cột cho phục hồi và tăng trưởng.
Ba động lực chính thúc đẩy kinh tế nửa cuối năm là: đầu tư (đặc biệt đầu tư công), tiêu dùng nội địa, và tác động từ chính sách tài khóa – tiền tệ toàn cầu. Trong đó, giải ngân 65% vốn đầu tư công còn lại dự kiến sẽ tạo lan tỏa tích cực lên sản xuất và dịch vụ.
FDI tiếp tục duy trì ổn định nhờ vị thế địa chính trị, các hiệp định thương mại và cải cách chính sách. Đáng chú ý, đầu tư tư nhân được dự báo tăng mạnh nhờ môi trường kinh doanh cải thiện và chính sách hỗ trợ tích cực. Xu hướng chuyển dịch sang công nghệ cao, số hóa và năng lượng tái tạo cũng đang thu hút dòng vốn tư nhân.
Về lạm phát và tín dụng, áp lực được đánh giá không quá đáng ngại. Dự báo tăng trưởng tín dụng cả năm có thể đạt 16%, trong khi mục tiêu kiểm soát lạm phát ở mức thấp vẫn khả thi.
Tuy nhiên, các rủi ro từ biến động địa chính trị và chính sách toàn cầu vẫn có thể ảnh hưởng tiêu cực đến đầu tư, tiêu dùng và xuất khẩu. Theo chuyên gia Nguyễn Xuân Thành (ĐH Fulbright), xuất khẩu nửa đầu năm tăng mạnh do “tranh thủ” trước khi Mỹ áp thuế, nhưng sẽ khó duy trì đà này nửa cuối năm, khi đơn hàng mới ít và nhu cầu tại các thị trường lớn như Mỹ, Trung Quốc, ASEAN không quá khả quan.
Cùng với đó, tiêu dùng trong nước phục hồi chậm. Tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ 6 tháng đầu năm chỉ tăng 9,3% – chưa đạt ngưỡng tăng trưởng bền vững như trước Covid (10–12%). Người dân vẫn có xu hướng tiết kiệm, khiến sức mua thấp.
Ngoài ra, dù Nghị quyết 68 đã được ban hành, số doanh nghiệp thành lập mới và quay lại hoạt động vẫn gần tương đương số rút lui khỏi thị trường, cho thấy khu vực tư nhân chưa thực sự khởi sắc. Trong 6 tháng đầu năm, tăng trưởng đầu tư tư nhân vẫn thấp hơn vốn công và FDI.
Để đạt mục tiêu tăng trưởng bền vững, nhóm nghiên cứu HUB kiến nghị đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, hỗ trợ tài chính – kỹ thuật cho doanh nghiệp, cũng như tăng tốc chuyển đổi công nghệ để nâng cao năng lực cạnh tranh. Các chuyên gia khác cũng đề xuất rút gọn 50% thủ tục hành chính, thay vì chỉ 30% như cam kết hiện tại.
Đối với tiêu dùng, cần thúc đẩy lại phong trào “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam” và hình thành các cụm liên kết tư nhân để hỗ trợ sản xuất, tiêu thụ và tài chính.
Trong xuất khẩu, đa dạng hóa thị trường là yếu tố then chốt, tránh phụ thuộc vào một số đối tác lớn. EU, Hàn Quốc và Nhật Bản được đánh giá là những thị trường tiềm năng trong nửa cuối năm.
Về chính sách tiền tệ, lãi suất hiện đã ở mức thấp, khiến dư địa điều hành bị thu hẹp. Bên cạnh đó, tỷ giá và thị trường ngoại hối có nhiều biến động do ảnh hưởng bên ngoài. Nhóm nghiên cứu nhấn mạnh việc ổn định tỷ giá sẽ là nhiệm vụ quan trọng trong 6 tháng cuối năm, trong bối cảnh VNĐ đã mất giá khoảng 2% so với USD, và cùng với USD, nằm trong nhóm các đồng tiền giảm mạnh nhất so với rổ tiền tệ quốc tế.