Vietstock - Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng: "Chúng ta đã đẩy được đỉnh nợ qua đi”
“Năm 2014 chúng ta lo đỉnh nợ rơi vào năm 2016- 2017, thì đến nay chúng ta đã đẩy được đỉnh nợ qua đi”, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng khẳng định tại phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội của Quốc hội chiều 9-6-2017.
|
Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng. Ảnh TH
|
Tái cơ cấu nợ công thời gian qua rất tốt
Về chi ngân sách, ông Dũng cho biết, thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, Chính phủ đã tập trung chi cho con người và an sinh xã hội. Chi cho an sinh xã hội không kể tiền lương tăng 18%, tăng rất cao so với tốc độ tăng thu ngân sách trong năm trước.
Năm 2011 Chính phủ có 11 nhóm ngân sách về an sinh xã hội thì đến 2016 tăng lên 21 nhóm, dẫn đến số chi ngân sách tăng cao. “Điều này làm cho bức tranh ngân sách xấu đi, khó khăn hơn” ông Dũng nói.
Một vấn đề nữa là chi đầu tư phát triển. Giai đoạn 2011-2015 bố trí dự toán là 18,2% tổng chi ngân sách nhà nước (NSNN), thấp hơn giai đoạn 2006-2010. Nhưng thực tế điều hành hàng năm con số này tăng lên 23,6% tổng chi NSNN; nếu tính cả sổ xố kiến thiết và các khoản khác thì chi đầu tư phát triển lên 26% tổng chi NSNN. Năm 2017, bố trí dự toán chi cho đầu tư phát triển là 25,7% tổng chi NSNN.
“Như vậy, có sự cải thiện đáng kể trong chi NSNN theo hướng tăng chi đầu tư phát triển và tăng khá nhanh”, ông Dũng nói.
Về bội chi ngân sách, theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, giai đoạn 2014-2016, Quốc hội đã phê duyệt việc phát hành thêm 170 ngàn tỉ đồng trái phiếu Chính phủ (TPCP). Bên cạnh đó, vốn ODA giải ngân quá cao so với dự toán. Dự toán của cả giai đoạn là 142.000 tỉ đồng, thực tế giải giân là 251.000 tỉ đồng.
“Bội chi của giai đoạn 2011- 2015 dự tính là 5%, nhưng do hai nguyên nhân trên nên bội chi lên tới 5,8%. Điều này đương nhiên dẫn đến nợ công tăng cao”, ông Dũng giải thích.
Nợ công năm 2010 là 50% GDP, năm 2015 là 62,5%. Nếu xét về quy mô thì năm 2015 tăng 2,3% lần so với năm 2010, tăng bình quân 18,4%/ một năm.
Ông Dũng khẳng định, trong các năm 2016 , 2017, nợ công đã được kiểm soát. Ông cho biết thêm, năm 2013 kỳ hạn của TPCP bình quân khoảng ba năm, đến năm 2016 đã trên tám năm, và năm tháng đầu năm 2017 là 15,6 năm. “Kéo kỳ hạn của TPCP từ 2,98 năm (vào) năm 2013, đến nay bình quân trên sáu năm là một thắng lợi rất tốt”, ông nói.
“Năm 2014 chúng ta lo đỉnh nợ rơi vào năm 2016 -2017, thì đến nay chúng ta đã đẩy được đỉnh nợ qua đi”, ông nói thêm. Bên cạnh đó, ông Dũng cho biết, các khoản vay giai đoạn 2011 -2013 có lãi suất rất cao, tới 12,1%, nhưng giai đoạn vừa qua Chính phủ đã trả hết với lãi suất trên dưới 6%; năm 2016 trên 91% vốn trái phiếu có lãi suất 5%.
“Chúng tôi cho rằng tái cơ cấu nợ công trong giai đoạn vừa qua rất tốt”, ông Dũng đánh giá.
Nguyên nhân khiến ngân sách khó khăn
Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, những năm qua, ngân sách Việt Nam gặp nhiều khó khăn do một số nguyên nhân. Thứ nhất, Chính phủ đặt kế hoạch tăng trưởng GDP 7 - 7,5% trong giai đoạn 2011-2015, sau đó đã điều chỉnh xuống 6 - 7% nhưng thực hiện chỉ đạt 5,91%, điều này tác động rất lớn đến thu NSNN.
Thứ hai, giá dầu thô giảm sâu, và cắt giảm thuế quan theo các cam kết hội nhập quốc tế làm NSNN giảm thu.
Thứ ba, Chính phủ điểu chỉnh chính sách thu và cắt giảm chính sách thu nhanh hơn lộ trình để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp. Cụ thể, điều chỉnh giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp từ 25% xuống 22%, riêng doanh nghiệp nhỏ và vừa giảm xuống 20% ngay từ năm 2013, trong khi lộ trình đến 2020 mới giảm sắc thuế này. Đồng thời, điều chỉnh tăng mức giảm trừ gia cảnh đối với thuế thu nhập cá nhân nên cũng làm giảm thu NSNN.
Tuy vậy, theo Bộ trưởng, cùng với tăng trưởng kinh tế, thu NSNN giai đoạn này (2011-2015) cũng tăng 1,95 lần so với giai đoạn 2006 - 2010.
Ông Dũng đánh giá, cơ cấu thu NSNN đang có chuyển biến tích cực, như thu nội địa trong tổng thu NSNN đã tăng từ mức 61,5% trong năm 2011 lên 75% trong năm 2015, rồi 79% trong năm 2016 và dự toán 2017 sẽ chiếm 81,7%. Mặt khác, thu từ dầu thô cũng theo chiều hướng giảm tỷ trọng trong tổng thu NSNN. Năm 2011, tỷ lệ thu từ dầu thô chiếm 15,3%, đến năm 2016 chỉ còn 3,6% và dự toán 2017 chỉ còn 3,2%, như vậy, chỉ bằng ½ tổng thu của thuế thu nhập cá nhân.
Bên cạnh đó, tỷ trọng thu từ thuế xuất nhập khẩu cũng giảm từ mức 21,6% năm 2011 xuống 15,7% năm 2016 và dự toán 2017 còn 14,8%. Bên cạnh đó, Chính phủ thực hiện nhiều chính sách giãn, hoãn, miễn thuế... để tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế.
Ông cho biết, tới đây Chính phủ sẽ trình Quốc hội Luật Thuế tài sản, Luật sửa năm luật thuế, đồng thời siết chặt chi tiêu, đặc biệt là chi tiêu thường xuyên.
Ông nói, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ ban hành quyết định về chế độ sử dụng xe công, sẽ triển khai quyết liệt sau khi Quốc hội thông qua Luật Quản lý tài sản công. Các giải pháp khác bao gồm khoán chi, tinh giảm bộ máy...
