Vàng miếng chất lượng thấp có thể tràn ngập nếu nới lỏng điều kiện cấp phép?

Vietstock - Vàng miếng chất lượng thấp có thể tràn ngập nếu nới lỏng điều kiện cấp phép?

Doanh nghiệp, tổ chức tín dụng muốn được cấp phép sản xuất vàng miếng phải có vốn điều lệ lần lượt 1.000 tỷ và 50.000 tỷ đồng trở lên. Các chuyên gia có quan điểm trái chiều về quy định đang lấy ý kiến này.

Vốn điều lệ quá lớn?

Theo quy định tại Điều 11a dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012 về quản lý hoạt động kinh doanh vàng, doanh nghiệp muốn được cấp phép sản xuất vàng miếng cần có giấy phép kinh doanh mua bán vàng miếng và vốn điều lệ từ 1.000 tỷ đồng trở lên.

Với tổ chức tín dụng, ngoài điều kiện phải có giấy phép kinh doanh, cần có vốn điều lệ từ 50.000 tỷ đồng trở lên.

Góp ý với Ngân hàng Nhà nước, VCCI cho rằng quy định yêu cầu doanh nghiệp sản xuất vàng miếng phải có thêm giấy phép kinh doanh mua bán vàng là chưa hợp lý bởi đây là hai loại hình hoạt động khác nhau. 

Sản xuất là khâu đầu trong chuỗi cung ứng, trong khi mua bán là hoạt động thương mại ở giai đoạn lưu thông. "Việc gộp hai loại giấy phép vào một yêu cầu làm phát sinh hiện tượng ’giấy phép lồng trong giấy phép’, gây tăng chi phí tuân thủ và thời gian làm thủ tục hành chính cho doanh nghiệp”, văn bản của VCCI nêu.

Về điều kiện vốn điều lệ, VCCI không rõ tại sao quy định yêu cầu ngưỡng 1.000 tỷ đồng, bởi theo cơ quan này, doanh nghiệp phản ánh là quá chặt, là rào cản lớn. Việc này có thể dẫn đến tình trạng chỉ số ít doanh nghiệp có thể tham gia thị trường vàng, làm hạn chế tính cạnh tranh, không đa dạng hóa được nguồn cung, từ đó ảnh hưởng đến quyền lợi và sự lựa chọn của người dân. 

Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc lại các quy định này.

Trong khi đó, chia sẻ với phóng viên, PGS (HN:PGS).TS Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TPHCM), cho rằng, để sản xuất được vàng miếng phải có vốn lớn và uy tín. Vì thế, quy định về vốn điều lệ với doanh nghiệp và tổ chức tín dụng để được sản xuất vàng miếng tại dự thảo là không quá lớn.

Ông Huân cho biết, trước năm 2012, đã có rất nhiều đơn vị sản xuất vàng miếng và xảy ra tình trạng vàng kém chất lượng, vàng thiếu tuổi tràn lan trên thị trường, gây thiệt hại cho nhà đầu tư. Đó cũng là lý do chỉ SJC được phép gia công vàng miếng.

“Kinh doanh vàng miếng sẽ chỉ là ’cuộc chơi’ của các ’tay to’. Vốn lớn là hợp lý và mới đảm bảo thanh khoản, bởi khi bán vàng miếng ra thị trường phải có trách nhiệm thu mua lại”, ông Huân nói.

Luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch Công ty Luật SBLaw, cũng cho rằng, hoạt động kinh doanh vàng là lĩnh vực đòi hỏi cần có số vốn lớn, phụ thuộc nhiều vào biến động của thị trường thế giới. Do đó, dự thảo đưa ra quy định vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng với doanh nghiệp và 50.000 tỷ đồng trở lên với tổ chức tín dụng để được sản xuất vàng miếng là phù hợp.

Đề xuất bỏ giấy phép xuất nhập khẩu vàng

Điều 14 dự thảo quy định hoạt động nhập khẩu vàng miếng theo hướng kiểm soát nhiều tầng nấc, bao gồm: giấy phép xuất nhập khẩu vàng, hạn mức xuất nhập khẩu hàng năm, giấy phép xuất nhập khẩu cho từng lần.

VCCI cho rằng, việc đồng thời yêu cầu các loại giấy phép nói trên sẽ tạo ra nhiều “giấy phép con”, làm gia tăng thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ và gây khó khăn cho hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Do đó, đơn vị này đề nghị cơ quan soạn thảo sửa đổi theo hướng đơn giản hoá thủ tục đồng thời vẫn đáp ứng yêu cầu quản lý.

VCCI đề xuất bỏ giấy phép xuất nhập khẩu vàng và bỏ giấy phép xuất nhập khẩu cho từng lần.

Lý do, giấy phép nhập khẩu vàng chỉ cấp cho các doanh nghiệp sản xuất vàng. Trong khi đó, các doanh nghiệp sản xuất vàng đã do Ngân hàng Nhà nước cấp phép, quản lý chặt chẽ. Do đó, việc yêu cầu thêm một giấy phép xuất nhập khẩu riêng là không cần thiết, mang tính chất “giấy phép lồng trong giấy phép”, làm tăng thêm thủ tục, chi phí không cần thiết.

"Việc yêu cầu phải có giấy phép cho từng lần, trong khi đã khống chế hạn mức cả năm là không hợp lý. Trong bối cảnh thị trường vàng có nhiều biến động và chịu tác động mạnh từ yếu tố trong và ngoài nước, việc chờ cấp phép từng lần có thể khiến doanh nghiệp bỏ lỡ cơ hội kinh doanh, giảm tính linh hoạt trong vận hành", VCCI lập luận.

Quy định về cấp phép từng lần có thể suy đoán nhằm giúp cơ quan quản lý có thông tin về hoạt động xuất nhập khẩu của doanh nghiệp, chủ động trong việc điều hành. 

“Việc này có thể thực hiện thông qua yêu cầu cơ quan hải quan liên thông dữ liệu với Ngân hàng Nhà nước, hoặc yêu cầu doanh nghiệp báo cáo định kỳ về tình hình thực hiện hạn mức xuất nhập khẩu”, VCCI gợi ý.

Ngoài ra, đơn vị này cũng đề nghị cơ quan soạn thảo giải trình, làm rõ quy định doanh nghiệp chỉ được nhập khẩu vàng miếng, vàng nguyên liệu của nhà sản xuất được chứng nhận bởi Hiệp hội Thị trường vàng London. 

Theo VCCI, quy định này là một hình thức hạn chế thương mại, thu hẹp thị trường nhập khẩu, ảnh hưởng đến quyền lựa chọn nhà cung cấp của doanh nghiệp. Từ đó, có thể làm tăng chi phí nhập khẩu, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm và khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp.

Nguyễn Lê