Dòng chảy dầu thế giới sẽ thay đổi thế nào sau khi OPEC+ cắt giảm sản lượng?

OPEC+ tuyên bố cắt giảm sản lượng dầu khoảng 1,16 triệu thùng mỗi ngày có thể khiến nhiều cơ sở lọc dầu phải tìm kiếm nguồn cung thay thế. Người đứng đầu công ty đầu tư Pickering Energy Partners - trụ sở tại Houston, ông Dan Pickering cho biết, việc giảm sản lượng "sẽ làm cho giá rất vững vàng”. Ông dự đoán giá dầu sẽ tăng 10 USD/thùng sau động thái đó.

Giá dầu thô đã tăng hơn 4 USD/thùng vào thứ Hai (3/4) sau khi Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) và các đồng minh của họ bao gồm Nga (OPEC+) khiến thị trường bất ngờ với tuyên bố cắt giảm sản lượng khoảng 1,16 triệu thùng mỗi ngày từ tháng 5 cho đến hết năm 2023 nhằm hỗ trợ cho sự ổn định của thị trường.

Nguồn cung dầu thô ở Trung Đông dự kiến sẽ thắt chặt hơn nữa khi OPEC+ công bố kế hoạch trên, làm tăng chi phí của các nhà máy lọc dầu từ châu Á đến châu Âu và thúc đẩy họ tìm kiếm thêm nguồn cung từ Nga, châu Phi và châu Mỹ.

Các cam kết của những thành viên OPEC+ sẽ nâng tổng khối lượng cắt giảm của nhóm OPEC+ kể từ tháng 11/2023 lên 3,66 triệu thùng/ngày, theo tính toán của Reuters, bằng 3,7% nhu cầu dầu toàn cầu.

Trước khi ra quyết định này, OPEC+ đã từng dự kiến sẽ giữ sản lượng ổn định cho đến cuối năm nay, sau khi đã cắt giảm sản lượng 2 triệu thùng/ngày vào tháng 11 năm ngoái.

Các thương nhân cho biết việc cắt giảm sản lượng của OPEC+ diễn ra khi lượng mua của Trung Quốc, nhà nhập khẩu dầu thô hàng đầu thế giới, dự kiến sẽ đạt kỷ lục vào năm 2023 khi nước này phục hồi sau đại dịch COVID-19, trong khi mức tiêu thụ từ nhà nhập khẩu lớn thứ 3 là Ấn Độ vẫn mạnh mẽ.

PetroChina dự báo nhu cầu nhiên liệu tinh chế của Trung Quốc sẽ tăng 3% trong năm nay so với mức trước khi xảy ra dịch COVID – năm 2019. Một nhóm chuyên gia cố vấn của tập đoàn năng lượng nhà nước CNPC dự kiến sản lượng lọc dầu của Trung Quốc trong năm nay sẽ tăng 7,8%.

Đồng thời, nhu cầu của các nhà tinh chế châu Âu đối với dầu thô Trung Đông đã tăng lên - đặc biệt là đối với dầu thô Basrah Heavy và Oman - để thay thế dầu của Nga bị Liên minh châu Âu cấm kể từ tháng 12.

Lãnh đạo tại một nhà máy lọc dầu của Hàn Quốc cho biết việc cắt giảm là "tin xấu" đối với những người mua dầu và OPEC đang tìm cách "bảo vệ lợi nhuận của họ" trước những lo ngại về suy thoái kinh tế toàn cầu.

Takayuki Honma, nhà kinh tế trưởng của công ty Sumitomo Corporation Global Research, cho biết nguồn cung dầu thô của OPEC+ thắt chặt hơn sẽ tác động tiêu cực đến Nhật Bản vì có thể thúc đẩy lạm phát và làm suy yếu nền kinh tế nước này.

Theo ông Honma, các thị trường dự kiến sẽ nhập khẩu mạnh dầu trong năm nay (Trung Quốc và Ấn Độ) cũng như những nước đang tăng nhập khẩu dầu Trung Đông (Châu Âu) "sẽ phải đối mặt với áp lực mới," và dự đoán thị trường sẽ trở nên "rất khan hiếm".

Kuwait đã thông báo cho người mua rằng họ sẽ cắt giảm xuất khẩu để giữ thêm dầu thô cho nhà máy lọc dầu Al Zour và Saudi Aramco - đang tăng cường hoạt động tại nhà máy lọc dầu Jizan.

Nhà xuất khẩu hàng đầu Saudi Aramco, trước đây dự kiến sẽ giảm giá bán chính thức đối với các hợp đồng kỳ hạn tháng 5 bán cho khách hàng châu Á vào, giờ đây có thể sẽ thay thế bằng quyết định tăng giá, trong bối cảnh nhu cầu dầu của Trung Quốc dự kiến sẽ tăng ngay từ quý II năm nay, khi các nhà máy lọc dầu kết thúc bảo trì.

Giá bán chính thức (OSP) trong tháng 5 đối với dầu thô Arab Light được dự đoán có thể tăng khoảng 20 cent lên 2,7 USD/thùng, là tháng tăng thứ ba liên tiếp, kết quả một cuộc khảo sát của Reuters qua nguồn tin từ năm nhà máy lọc dầu châu Á cho thấy.

Tuy nhiên, một số nhà phân tích cho biết việc OPEC+ cắt giảm sản lượng có thể thúc đẩy các nhà máy lọc dầu của Trung Quốc và Ấn Độ tìm kiếm thêm dầu thô từ Nga, điều này có thể hạn chế việc tăng giá dầu của Saudi Arabia. Và với việc hai nước nhập khẩu khổng lồ trên tăng mua, giá dầu Brent tăng có thể đẩy giá dầu Ural và các sản phẩm dầu mỏ khác của Nga lên cao hơn mức giá trần do G7 đặt ra.

Trong khi trước đây các thương nhân và nhà phân tích đã dự đoán dầu thô trên thị trường thế giới sẽ dư thừa trong quý 2/2023 do các nhà máy lọc dầu châu Á ngừng hoạt động để bảo trì và các nhà máy lọc dầu của Pháp đóng cửa do đình công, giờ đây sau việc OPEC+ thông báo cắt giảm sản lượng, thị trường chuyển hướng dự đoán, cho rằng thị trường sẽ trở nên thắt chặt trước mùa Hè – mùa nhu cầu cao.

Một nguồn tin từ ngành lọc dầu của Trung Quốc cho biết việc cắt giảm sản lượng của OPEC sẽ giúp giải quyết khối lượng dư thừa ở phía tây nước này.

Các nhà máy lọc dầu ở Nhật Bản và Hàn Quốc cho biết họ không cân nhắc mua dầu của Nga do những lo ngại về địa chính trị và có thể tìm kiếm nguồn cung thay thế từ Châu Phi và Châu Mỹ Latinh.

Ông Honma của Sumitomo cho biết: “Nhật Bản có thể tìm kiếm thêm nguồn cung từ Mỹ, nhưng việc đưa dầu của Mỹ qua Kênh đào Panama rất tốn kém.

Các nhà giao dịch cũng đang theo dõi phản hồi từ Mỹ, quốc gia nói rằng OPEC+ không nên có động thái cắt giảm sản lượng.