Giá các mặt hàng nông sản gồm thịt lợn, gia súc và ngô—tăng nhờ thoả thuận thương mại giữa Mỹ - Mexico nhắm vào việc thảo luận lại điều khoản trong NAFTA nhưng thị trường hàng hoá Mỹ nhìn chung vẫn kém cho đến khi Mỹ giải quyết vấn đề chiến tranh thương mại với Canada và Trung Quốc.
Hiệp định thương mại tự do Mỹ-Mexico công bố vào thứ 2 về cơ bản đã đổi thành Khu vực mậu dịch tự do Bắc Mỹ, cập nhật về những thoả thuận giữa 2 quốc gia về nền kinh tế số, ô tô, nông nghiệp, công đoàn nhưng chủ yếu vẫn về thoả thuẩn NAFTA cũ. Thoả thuận này cho phép doanh nghiệp Mỹ hoạt động tại Mexico mà không có thuế quan. Câu hỏi đặt ra là liệu thoả thuận song phương này có thể trở thành thoả thuận ba bên gồm cả Canada nữa hay không? Tổng thống Mỹ Donald Trump đe doạ không đưa Canada vào thoả thuận, gây ảnh hưởng thuế ô tô nếu họ không “đàm phán công bằng”.
Từ quan điểm về hàng hoá, Washington sẽ đề xuất chốt thoả thuận với Ottawa áp thuế lên 12,5 tỷ USD hàng hoá Mỹ bao gồm thép, kẹo bơ toffee, si rô cây phong, hạt cà phê mứt dâu do Trump đe doạ không ký thoả thuận NAFTA. Về phía Mỹ, họ sẽ áp thuế 25% lên thép, 20% lên gỗ và 10% lên nhôm đến từ Canada.
Nhưng quan trọng hơn cả là việc đạt được thoả thuận với Canada sẽ giải quyết cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. Vấn đề trở nên tồi tệ hơn sau khi 2 quốc gia xác nhận sẽ tăng thêm thuế 25% đối với hàng hoá nhập khẩu từ nước kia. Cuộc chiến thương mại bắt đầu từ tháng 1 và tăng cao trong tháng trước sau khi mỗi bên chấp thuận áp thuế lẫn nhau lên 34 tỷ USD hàng hoá.
Gần đây, Trung Quốc làm ảnh hưởng đến 60 tỷ USD hàng hoá Mỹ - từ khí gas tự nhiên đến một số loại máy bay – đòn trả đũa với việc Mỹ áp thuế lên 200 tỷ USD hàng hoá nhập khẩu Trung Quốc. Phản ứng của Trung Quốc không có giá trị tương đồng với giá trị hàng hoá mà Mỹ áp thuế tuy nhiên về tỷ lệ phần trăm là đáng báo động. Ví dụ Trung Quốc áp thuế lên đến 70% đối với thịt lợn Mỹ.
Tuy nhiên, Trump chia sẻ trong ngày thứ 2 rằng “đây vẫn chưa là thời điểm thích hợp để trao đổi” với Trung Quốc về thoả thuận thương mại.
Cuộc dạo chơi vui vẻ hay Biến động mạnh hơn?
Không có thoả thuận nào với Canada và Trung Quốc, các chuyên gia phân tích cho rằng giá hàng hoá Mỹ có thể không tăng do nhu cầu vẫn còn là dâu hỏi ở hai thị trường tiêu thụ hàng Mỹ lớn nhất thế giới này. Một số chuyên gia cho rằng thị trường hàng hoá có thể tăng cao do cuộc chiến 3 chiều đã được sắp đặt. Đồng thời, cũng có suy đoán rằng Trump sẽ quyết định thông qua những gì ông dự kiến sẽ làm, để có thể có thoả thuận tốt nhất cho Mỹ - mặc dù có thể sẽ phải giữ giá trôi nổi trong vài ngày tới.
Những người khác cảm thấy rằng trừ khi Ottawa và Bắc Kinh có ý định nghiêm túc trong việc đưa ra thoả thuận riêng với Washington, giá mới có thể hạ nhiệt vào cuối tuần, đánh dấu sự khởi đầu của biến động thị trường lớn hơn. “Theo quan điểm của chúng tôi, với tư các nhà đầu tư, thị trường đang rất biến động và nhiều người chọn phương án không tham gia vào thị trường vì bạn sẽ không biết bạn sẽ nghe thấy điều gì chỉ ngày hôm trước hôm sau”, Steve Platt, chiến lược gia tại Archer Financial tại Chicago cho biết. “Hôm nay bạn sẽ lạc quan vì bạn có lãi, nhưng hôm sau có thể bi quan ngay lập tức”.
Adam Sarhan, nhà sáng lập và CEO của thị trường vốn toàn cầu tại New York, công ty 50 Park Investments đồng tình. “Vào lúc này, tác động đối với các loại hàng hoá Mỹ từ các thoả thuận thương mại tự do Mỹ-Mexico là khôgn đáng kể. Thoả thuận sẽ không ảnh hưởng đến giá các loại nguyên vật liệu thô nhiều. Nếu có, bạn sẽ thấy giá tăng trong tuần này”.
Thịt lợn giao dịch trên sàn Chicago Mercantile Exchange là loại hàng hoá tăng mạnh nhất trong phiên trước, tăng gần 6% sau khi thoả thuận thương mại công bố rằng có thể áp thuế lên 20% đối với thịt lợn Mỹ xuất khẩu sang Mexico.
Những loại hàng hoá hưởng lợi chính khác là ngô CME, tăng gần 3,5%, gia súc sống tăng gần 2%. Giá gia súc sống tăng cùng giá thị lợn trong vài tuần gần đây do nhà đầu tư nhận thấy hai loại thị đều có thể thay thế lượng protein cho nhau. Ngô là một trong những loại hàng hoá nhập khẩu quan trọng của Mexico, dùng làm thức ăn cho bò và gia súc khác. Chính phủ Mexico đã nghiêm cứu áp thuế lên ngũ cốc để chống lại mức thuế sâu của Mỹ đối với thép và nhôm Mexico.
Chỉ có một vài loại hàng hoá tăng trong thoả thuận Mỹ-Mexico
Trong khi có một vài loại hàng hoá tăng, nhiều loại hàng hoá đã giảm mức tăng. Một số thậm chí còn giảm.
Giá đậu tương CME đạt mức thấp trong 6 tuần và giảm gần 1% do Trung Quốc áp thuế 25% lên đậu tương Mỹ. Trong năm nay, giá đậu tương đã giảm 12%.
“Triển vọng về một vụ mùa lớn và chiến tranh thương mại tiếp tục gây bất ổn thị trường và không biết khi nào có thể cải thiện”, Dan Hueber của Trung tâm Nông nghiệp ở St Charles Illinois cho biết.
Giá đồng trên sàn COMEX kim loại của NYMEX, tăng 0,2%. Nhưng trong năm, đồng đã giảm 17% và Trung Quốc nhắm áp thuế 25% lên hàng nhập khẩu quặng đồng và tập trung từ Mỹ, xuất khẩu khoảng 70.000 tấn sang nước này vào năm ngoái.
Giá dầu WTI giao dịch trên sàn New York Mercantile Exchange, tăng 0,4%. Brian Battle Giám đốc của Performance Trust Capital Partners trao đổi với Bloomberg TV rằng ono tin giá dầu WTI có thể lên tới $70/thùng với thoả thuận thương mại của Trung Quốc, mặc dù “bên cung phức tạp hơn một chút do dầu Iran và cách Nga dự kiếm bơm vào thị trường và nếu họ có thể giữ OPEC cùng nhau”.