Vietstock - Sợ lệnh trừng phạt, hàng loạt tàu Nga đua nhau đổi cờ
Ngày càng nhiều tàu biển đổi cờ Nga sang cờ của quốc gia khác trong tháng 3/2022. Đây có thể là động thái nhằm che giấu mối liên hệ với Nga để tránh các biện pháp trừng phạt mà phương Tây đang áp đặt với Nga.
Trong tháng trước, tổng cộng 18 tàu, trong đó có 11 tàu chở hàng, đã đổi từ cờ Nga sang cờ của quốc gia khác, dữ liệu của Windward cho thấy. Con số này nhiều gấp 3 lần so với bình quân hàng háng. Đây là lần đầu tiên số lượng tàu đổi cờ ở mức hai con số, theo dữ liệu từ tháng 1/2020.
“Một số tàu cố tình ngụy tạo danh tính để tiến hành những hoạt động kinh doanh không được phép theo các biện pháp trừng phạt mới đối với Nga”, Windward cho biết.
Số tàu đổi từ cờ Nga sang cờ của các quốc gia khác
Việc đổi cờ diễn ra trong bối cảnh hàng loạt con tàu của Nga, từ tàu chở dầu cho tới du thuyền hàng triệu USD của giới tỷ phú, đang tìm cách tắt hệ thống nhận diện và báo cáo vị trí (hệ thống phải luôn bật khi ở trên biển). Động thái này giúp các tàu tránh bị nhận diện và bị áp dụng trừng phạt, nhưng cũng gây ra rủi ro về an toàn hàng hải.
Mỹ, Anh và các nước đồng minh đã liên tiếp áp đặt các biện pháp trừng phạt với Moscow kể từ khi Nga tấn công quân sự Ukraine vào cuối tháng 2/2022.
Ngày 08/03, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ban hành sắc lệnh cấm nhập khẩu dầu và khí đốt từ Nga. Trong khi đó, Chính phủ Anh cho biết sẽ dần dừng nhập khẩu dầu mỏ của Nga vào cuối năm 2022. Anh, Mỹ và Canada cũng cấm tàu thuyền của Nga cập cảng tại quốc gia mình.
“Các công ty nước ngoài có lý do khác nhau để đổi từ cờ Nga sang cờ nước khác. Họ muốn tàu của mình có thể hoạt động ở bất kỳ nơi nào mà không bị hạn chế và trong một số trường hợp là vì lý do đạo đức”, Gur Sender, nhà quản lý sản phẩm của Windward, nhận định.
Trong số 18 tàu nói trên, 5 tàu có mối liên hệ trực tiếp với các chủ sở hữu Nga. 11 tàu thuộc sở hữu của một công ty tại Các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất (UAE) và tất cả đều đổi sang quốc kỳ của Marshall Islands. Có 3 tàu đổi sang cờ của Saint Kitts & Nevis.
Theo ông Sender, việc đổi cờ không phải là điều bất thường. Tình trạng này đôi khi xảy ra do sự thay đổi về quyền sở hữu và khu vực hoạt động.
Bình quân trong năm 2021, có khoảng 17 tàu của Singapore đổi cờ mỗi tháng. Ở Nhật Bản con số này là 5 lần/tháng. Tuy nhiên, những dữ liệu này đều nhất quán. Sơ lần đổi cờ của các con tàu khổng lồ của Nga chưa chưa bao giờ vượt quá 9 lần/tháng kể từ tháng 1/2020, dữ liệu từ Windward cho thấy.
“Điều khiến việc đổi cờ thu hút sự chú ý là nó diễn ra trong bối cảnh có các hạn chế thương mại đối với một quốc gia cụ thể, nhất là khi các công ty quản lý hoặc chủ sở hữu thực tế của tàu được đăng ký tại nước bị hạn chế đó”, ông Sender nói.
Trong một báo cáo về hành vi lừa đảo trong hoạt động vận tải biển vào tháng 5/2021, Bộ Tài chính Mỹ cảnh báo rằng “những đối tượng xấu có thể làm giả cờ tàu của họ để che giấu hoạt động buôn bán bất hợp pháp. Họ cũng có thể liên tục đăng ký cờ mới để tránh bị phát hiện”.
Theo ông Ian Ralby, CEO của hãng tư vấn an ninh và luật hàng hải I.R. Consilium hành động này có thể sẽ ngày càng trở nên phổ biến nếu như xung đột ở Ukraine tiếp diễn. Việc đổi sang cờ của những quốc gia như Marshall Islands và St. Kitts & Nevis có thể ít gây chú ý và ít bị giám sát hơn.
* Trừng phạt kinh tế Nga và những hệ luỵ đối với kinh tế thế giới
* Mỹ áp lệnh trừng phạt lên lĩnh vực công nghệ của Nga
* IMF: Các biện pháp trừng phạt Nga có thể ảnh hưởng đến đồng USD
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
