Tham vọng của Mỹ trong việc thoát khỏi sự phụ thuộc vào pin xe điện Trung Quốc đang mịt mờ. Doanh số bán ô tô điện trên toàn thế giới tăng gấp 5 lần từ năm 2019 đến năm 2022, đạt hơn 10 triệu chiếc vào năm ngoái, qua đó, thúc đẩy nhu cầu toàn cầu về pin lithium-ion. Tuy nhiên, tốc độ chuyển đổi sang xe điện lại đang gặp trở ngại về nguồn cung, theo tờ The Economist.
Để đáp ứng nhu cầu dự kiến của thế giới, sản lượng khoáng chất cần thiết để sản xuất pin lithium-ion cần tăng hơn 30% mỗi năm trong thập kỷ này.
Chỉ riêng Mỹ sẽ cần hàng chục triệu cục pin để đáp ứng tham vọng một nửa tổng doanh số bán ra là xe điện vào năm 2030.
Vị thế thống trị của Trung Quốc
Tuy nhiên, đối thủ hàng đầu của Mỹ - Trung Quốc lại là quốc gia chế tạo các kim loại dùng trong pin và sản xuất pin thành phẩm lớn nhất, dẫn đến vị trí thống trị trên thị trường.
Do đó, quyền kiểm soát của đối với chuỗi cung ứng pin đang trở thành một chiến trường sống còn trong cuộc cạnh tranh giữa 2 cường quốc hàng đầu thế giới hiện nay.
Kết quả cuộc chiến trên mặt trận này có thể sẽ được xác định ở châu Á, nơi có hầu hết chuỗi cung ứng pin, theo The Economist.
Cụ thể, vào năm 2022, gần một nửa sản lượng lithium toàn cầu đến từ Úc, tiếp theo là 30% từ Chile và 15% từ Trung Quốc. Trong khi đó, Indonesia chiếm 48% sản lượng niken toàn cầu, Philippines 10% và Australia 5%.
| Doanh số xe điện toàn cầu từ 2012-2022. |
Ngoài ra, chính phủ cũng đang cung cấp các khoản trợ cấp lớn cho các nhà sản xuất thông qua Đạo luật Giảm lạm phát. Để đủ điều kiện nhận khoản tín dụng 7.500 USD cho xe ô tô điện mới, các nhà sản xuất phải đáp ứng các tiêu chí cụ thể liên quan đến địa điểm sản xuất pin và tỷ lệ khoáng sản, đồng thời tránh sự tham gia của Trung Quốc.
Phụ thuộc quá lớn
Trung Quốc cũng đang phát triển chuỗi cung ứng pin độc lập của riêng mình, điều này có thể dẫn đến khả năng tắc nghẽn trong sản xuất niken của Indonesia và có thể ảnh hưởng đến sản xuất pin EV.
Các dự báo cho thấy khoảng 2,7 triệu tấn niken sẽ cần thiết cho xe điện vào năm 2035, nhưng Indonesia hiện chỉ sản xuất 1,6 triệu tấn, phần lớn được sử dụng để sản xuất thép không gỉ.
Mặc dù có những nỗ lực mở rộng năng lực khai thác và chế biến niken, nhưng chuyên môn và sự thống trị đã được thiết lập của Trung Quốc khiến việc thiết lập chuỗi cung ứng độc lập với Trung Quốc trở nên khó khăn.
Trong một số loại phụ tùng pin, các công ty Trung Quốc thống trị sản xuất, đóng góp ít nhất một nửa tổng sản lượng. Phần còn lại của ngành được tạo ra từ Hàn Quốc và Nhật Bản, với ba quốc gia Đông Á chiếm từ 92% đến 100% tổng sản lượng các bộ phận cấu thành ngành linh kiện pin.
Ngay cả khi Hoa Kỳ đảm bảo đủ khoáng sản đã qua chế biến, việc triển khai bí quyết sản xuất pin từ Hàn Quốc và Nhật Bản vẫn cần thiết để đáp ứng các mục tiêu đầy tham vọng của mình. LG Energy Solution, nhà sản xuất pin lớn thứ hai có trụ sở tại Hàn Quốc, có kế hoạch mở rộng ở Mỹ thông qua liên doanh với Hyundai, Honda và General Motors.
Tuy nhiên, chi phí xây dựng tăng, thiếu nhân công lành nghề và biến động giá nguyên vật liệu có thể cản trở đà tăng trưởng và đặt ra thêm nhiều thách thức.
Chi phí sản xuất ở nước ngoài có thể tiếp tục là một trở ngại lớn đối với các nhà sản xuất châu Á trong một thời gian dài. Các chính sách của chính phủ Mỹ cũng đang tạo ra sự không chắc chắn, nhất là khi nhiều nhà sản xuất pin châu Á đang kỳ vọng vào sự hỗ trợ tài chính kéo dài hàng thập kỷ.
Tuy nhiên, sự gia tăng nhu cầu về xe điện trên toàn cầu và nhu cầu giảm phát thải khí nhà kính đang khiến các quốc gia bắt buộc phải cố gắng tạo ra chuỗi cung ứng pin đa dạng và mạnh mẽ.
