Vietstock - Cú vấp của ông trùm bất động sản Vương Kiện Lâm
Tỷ phú Vương Kiện Lâm từng là người giàu nhất châu Á, luôn luôn bận rộn mở rộng Tập đoàn Vạn Đạt bằng cách mua tài sản ở nước ngoài với nguồn tín dụng rẻ. Giờ thì vị tỷ phú 66 tuổi này còn chẳng nằm trong top 30 người giàu nhất Trung Quốc.
|
Tỷ phú Vương Kiện Lâm
|
Giữa lúc gấp rút cắt giảm khối nợ khổng lồ 362 tỷ nhân dân tệ (56 tỷ USD) và xoay chuyển tình thế tại đế chế Vạn Đạt, ông lại bắt gặp ánh mắt hoài nghi của các trái chủ.
Hứng chịu áp lực từ nhiều trái phiếu sắp đến hạn trong năm nay, nhiều trái phiếu định danh bằng đồng USD của tập đoàn Vạn Đạt bị nhà đầu tư bán tháo đầu tiên trong tháng này, một phần lo ngại về khả năng thanh toán thấp của tập đoàn.
Làn sóng bán tháo diễn ra như một lời cảnh báo từ những nhà đầu tư mong muốn thấy cách ông Vương Kiện Lâm giải quyết núi nợ của đế chế, nhất là khi các công ty khác như HNA Group Co., China Evergrande Group và Anbang Group Holdings Co. từng gặp rất nhiều khó khăn vì vấn đề nợ nần này.
"Khả năng thanh khoản của tập đoàn là yếu tố quan trọng nhất đối với các nhà đầu tư", ông Dan Wang, Chuyên viên phân tích tại Bloomberg Intelligence, cho biết.
Trong thời kỳ đỉnh cao, ông Vương Kiện Lâm từng mua lại câu lạc bộ Atletico Madrid như một phần trong kế hoạch vung tiền mở rộng đế chế và mong muốn cạnh tranh với Walk Disney. Nay ngã ngựa, ông Vương quay sang cắt giảm bớt các tài sản này. Đợt bán tài sản gần nhất diễn ra trong tuần trước, khi ông Vương Kiện Lâm từ bỏ quyền kiểm soát công ty vận hành rạp chiếu phim AMC Entertainment Holdings. Hiện tại, Tập doàn Vạn Đạt chỉ sở hữu gần 10% tại chuỗi rạp chiếu phim lớn nhất thế giới.
Dù vẫn miệt mài bán tài sản sau khi Chính phủ Trung Quốc tiến hành kiểm soát chặt chẽ những phi vụ mở rộng bằng tín dụng, nhưng núi nợ của Vạn Đạt vẫn tăng lên mức cao nhất kể từ năm 2017 tính tới tháng 6/2020. Đại dịch Covid-19 càng làm mọi thứ thêm rối tung, khi giáng đòn nặng nề lên rạp chiếu phim, trung tâm mua sắm, công viên chủ đề, khách sạn và sự kiện thể thao – những mảng kinh doanh nằm trong đế chế Vạn Đạt.
Khi Trung Quốc dần dần ổn định kinh tế nhờ kiểm soát tương đối dịch Covid-19, việc tái mở cửa rạp chiếu phim và trung tâm mua sắm giúp ông Vương có thêm lượng thời gian cần thiết để lèo lái “con tàu” của ông vượt qua giông bão. Vị tỷ phú này đẩy nhanh chiến lược mà ông đã khởi xướng trong nhiều năm qua, gọi đây là “mô hình ít sở hữu tài sản” (asset-light model) để giảm đòn bẩy.
Theo chiến lược này, Vạn Đạt sẽ giảm các khoản chi mua đất. Công ty Dalian Wanda Commercial Management – một trong những chuỗi trung tâm mua sắm lớn nhất thế giới và chiếm gần 50% doanh thu của Tập đoàn Vạn Đạt – sẽ ngừng kế hoạch mua đất từ năm 2021 và cấp phép thương hiệu cho các đối tác, Xiao Guangrui, Chủ tịch của Dalian Wanda Commercial Management, nói với giới truyền thông trong tháng 9/2020.
Không còn giải pháp nào khác
“Tập đoàn không còn giải pháp nào thay thế cho chiến lược sở hữu ít tài sản”, Brock Silvers, Giám đốc đầu tư tại Kaiyuan Capital ở Hồng Kông, cho hay. “Núi nợ của Tập đoàn này quả là không bền vững”. Ông Brock Silvers không hề sở hữu cổ phiếu hay trái phiếu của Vạn Đạt.
Tác động của đại dịch Covid-19 tới Vạn Đạt thật sự đáng kinh ngạc.
Công ty sản xuất phim và điều hành rạp chiếu của Vạn Đạt là Wanda Film Holding cho biết đã lỗ ròng 1 tỷ USD trong năm ngoái. AMC nhiều lần cảnh báo công ty này gần như mất khả năng thanh toán và báo cáo khoản lỗ hàng năm kỷ lục, trong khi doanh thu giảm 77%. Doanh thu và lợi nhuận của Wanda Commercial Management giảm gần 50% trong chín tháng đầu năm 2020.
Ngay cả khi các mảng kinh doanh của Tập đoàn có thể vượt qua cuộc khủng hoảng Covid-19, thì cũng chẳng có gì đảm bảo trái chủ sẽ nhẹ tay hơn, nhất là sau những vụ việc tại các tập đoàn nặng nợ khác như HNA, Evergrande và gần đây là Suning Appliance. Vạn Đạt và các công ty con đã huy động 48.2 tỷ Nhân dân tệ bằng trái phiếu định danh bằng nội tệ và ngoại tệ trong năm 2020, mức huy động khủng nhất kể từ năm 2016. Một phần lượng tiền huy động được dùng để trả bớt những khoản nợ cũ vì Tập đoàn cần phải tái tài trợ hoặc thanh toán khoảng 32 tỷ Nhân dân tệ trái phiếu nội địa đến hạn trong năm 2021.
Các hãng xếp hạng tín nhiệm lớn trên thế giới như Fitch Ratings, S&P Global Ratings và Moody’s Investors Service đều xếp hạng Wanda Commercial Management ở cấp độ không đầu tư.
Trong những ngày hoàng kim, ông Vương bay tới khắp nơi trên chiếc máy bay cá nhân Gulfstream G550, sẵn lòng trả giá cao cho các tài sản như khu bất động sản hạng sang ở Beverly Hills, Legendary Entertainment và tòa nhà chọc trời One Nine Elms ở London.
Tài sản của ông giảm mạnh khi Trung Quốc bắt đầu kiểm soát chặt chẽ những thương vụ mở rộng bằng nợ và làn sóng chuyển vốn ra nước ngoài. Từ đỉnh 46 tỷ USD và là người giàu nhất châu Á trong năm 2015, ông Vương chứng kiến tài sản “teo dần” về 14 tỷ USD, theo Bloomberg Billionaires Index.
Chiến lược sở hữu ít tài sản sẽ giúp Vạn Đạt tạo ra nguồn thu nhập định kỳ ổn định từ việc cho thuê, bà Chloe He, Giám đốc xếp hạng doanh nghiệp tại Fitch, cho biết. Bên cạnh đó, chiến lược cũng sẽ ngăn công ty chi quá nhiều vốn và tăng gánh nặng nợ hơn.
"Chiến lược này rất hữu dụng giúp họ giảm bớt đòn bẫy trong tương lai, miễn là họ không đầu tư vào thứ gì khác nữa", bà nói.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
