Chuyện gì đã xảy ra trong tuần quan trọng nhất của năm 2018?

Vietstock - Chuyện gì đã xảy ra trong tuần quan trọng nhất của năm 2018?

Được mô tả là tuần quan trọng nhất của năm nay đối với nền kinh tế thế giới, các ngân hàng trung ương (NHTW) đã đưa ra triển vọng chính sách tiền tệ trong khoảng thời gian còn lại của năm 2018 và năm tới, đồng thời cũng khiến thị trường tài chính toàn cầu rung chuyển.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) nâng lãi suất lần 2 trong năm 2018, Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) cho biết có thể dừng mua trái phiếu vào tháng 12/2018 và Ngân hàng Trung ương Nhật Bản tiếp tục chính sách kích thích tiền tệ. Tuy nhiên, có lẽ Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC) mới chính là cơ quan truyền đi nhiều tác động nhất đến các thị trường khi họ quyết định không nâng lãi suất theo Fed.

Các nhà hoạch định chính sách đã hành động khi dữ liệu kinh tế đáng thất vọng ở nhiều khu vực bên ngoài nước Mỹ và Tổng Giám đốc Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), Christine Lagarde lại cảnh báo những “đám mây” đang ngày càng xám xịt hơn khi Tổng thống Mỹ Donald Trump thông qua việc áp thuế nhập khẩu lên hàng hóa Trung Quốc trị giá 50 tỷ USD.

Trước tất cả sự kiện trên, nhà đầu tư đã phản ứng bằng cách đẩy đồng USD tăng mạnh (chuẩn bị ghi nhận tuần leo dốc mạnh nhất kể từ năm 2016), nhưng vẫn giữ nguyên áp lực lên các thị trường mới nổi – vốn dễ bị tác động trước các chính sách hạn chế hơn.

Sau đây, Bloomberg dẫn lại những sự kiện đáng chú ý trong tuần qua:

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ

Fed đã quyết định nâng lãi suất thêm 0.25% lên phạm vi 1.75-2% trong ngày thứ Tư (13/06), đồng thời nhân cơ hội để tỏ ra “diều hâu” hơn với việc dự báo còn tới 2 đợt nâng lãi suất nữa trong năm nay. Chủ tịch Fed Jerome Powell thắt chặt chính sách, đồng thời tỏ ra lạc quan về tình trạng “tuyệt vời” của nền kinh tế Mỹ và cho biết ông sẽ bắt đầu tổ chức họp báo sau mỗi cuộc họp thay vì tổ chức theo quý.

Dữ liệu kinh tế tiếp tục củng cố quan điểm của Fed, trong đó chỉ số giá tiêu dùng tháng 5 tăng ở mức nhanh nhất trong hơn 6 năm/2018 và doanh số bán lẻ cũng vượt dự báo. Dù vậy, ông Powell cho biết vẫn còn bất đồng về việc tỷ lệ thất nghiệp có thể xuống thấp đến mức nào.

Phản ứng của thị trường: Đà nhảy vọt lúc đầu của đồng USD và lợi suất trái phiếu Chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm 2018 sớm phai tàn, nhưng đồng bạc xanh tiếp tục tăng giá khi các ngân hàng trung ương ở châu Âu và Trung Quốc báo hiệu triển vọng “bồ câu” hơn trong tương lai. Diễn biến chính của thị trường là sự bằng phẳng hóa của đường còn lợi suất xuống mức chưa từng có tiền lệ kể từ năm 2007 – một dấu hiệu cho thấy nhà đầu tư trái phiếu vẫn chưa cảm thấy thuyết phục về việc lấy tình hình của nền kinh tế Mỹ để tăng cường thắt chặt chính sách.

Ngân hàng Trung ương châu Âu

Chủ tịch ECB, Mario Draghi, đưa ra động thái hiếm thấy khi cung cấp quan điểm vừa “diều hâu” vừa “bồ câu”. Ông tuyên bố ECB sẽ chấm dứt chương trình nới lỏng định lượng (QE) vào tháng 12/2018, nhưng cũng kỳ vọng giữ nguyên lãi suất ít nhất là tới mùa hè năm 2019. Điều này chuyển hướng tập trung của nhà đầu tư vào lãi suất như là công cụ chính của ECB, nhưng ông có thể rời khỏi vị trí lãnh đạo ECB trước khi lãi suất được nâng. Một chuỗi dữ liệu được công bố vào đêm trước cuộc họp cũng chẳng thể giúp ích gì khi chúng cho thấy các dấu hiệu giảm tốc.

Phản ứng của thị trường: Các thị trường quyết định xem thông điệp mâu thuẫn trên là thông điệp mang quan điểm “bồ câu”, và đồng Euro giảm mạnh nhất kể từ cuộc trưng cầu dân ý về Brexit của Anh. Trái phiếu leo dốc nhờ triển vọng các gói kích thích sẽ tồn tại cho tới cuối năm nay, trong đó lợi suất trái phiếu Italy giảm mạnh. Được biết, Italy là nước hứng chịu rủi ro nhiều nhất từ việc ECB chấm dứt gói QE. Chứng khoán châu Âu ghi nhận đà tăng mạnh nhất kể từ tháng 4/2018.

Nhật Bản, Trung Quốc

Tụt lại phía sau so với các NHTW lớn khác, BoJ giữ nguyên chương trình nới lỏng định lượng và hạ thấp đánh giá về lạm phát. BoJ giữ nguyên thiết lập về chương trình kiểm soát đường cong lợi suất và chương trình mua tài sản, nhưng dự báo chỉ số giá tiêu dùng lõi chỉ ở phạm vi 0.5-1%, giảm từ mức gần 1% trước đó. Thống đốc BoJ, Haruhiko Kuroda, cho biết trong ngày thứ Sáu (15/06) rằng đồng JPY mạnh hơn và giá nhà ở rẻ hơn đã “đè nặng” lên lạm phát.

Có lẽ, NHTW gây nhiều bất ngờ nhất chính là Trung Quốc, với quyết định không nâng lãi suất theo Fed. Họ đã giữ nguyên lãi suất sau dữ liệu về sản lượng công nghiệp, doanh số bán lẻ và đầu tư đều cho thấy nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới đang mất đà. Góp phần làm gia tăng thêm nỗi lo ngại, ông Trump cam kết đối chất với Trung Quốc “rất mạnh mẽ” về thương mại khi ông chuẩn bị áp thuế.

Phản ứng của thị trường: Quyết định không làm theo Fed của PBoC truyền tải tín hiệu về nỗi lo ngại tăng trưởng của các nhà đầu tư. Cùng với mối đe dọa từ hàng rào thuế quan Mỹ, điều này đã đẩy chỉ số Shanghai Composite xuống mức thấp nhất kể từ tháng 9/2016. Thông tin từ BoJ có vẻ ít kịch tính hơn; việc hạ thấp đánh giá về lạm phát của BoJ tác động tiêu cực tới đồng JPY trong thoáng chốc, nhưng sau đó đã phục hồi trở lại.

Phần còn lại của thế giới

Argentina có lẽ phải đối phó với cú sốc lớn nhất tới các thị trường khi Chính phủ nước này bổ nhiệm nhà lãnh đạo mới cho NHTW, trong bối cảnh đồng Peso tiếp tục lao dốc bất chấp việc IMF cung cấp khoản cho vay lớn nhất trong lịch sử. Ngân hàng Trung ương Australia (RBA) sẽ vẫn giữ nguyên chính sách khi đối mặt với bài toán nan giải về tăng trưởng tiền lương ảm đạm, theo lời của Chủ tịch RBA, Philip Lowe.

Ở Hungary, Phó Thống đốc, Marton Nagy, cho biết NHTW Hungary đã chuẩn bị để thắt chặt chính sách nếu đà suy giảm của đồng Forint đe dọa tới mục tiêu lạm phát.

Các nhà hoạch định chính sách của Cộng hòa Séc chuẩn bị tiếp tục nâng lãi suất sớm hơn dự kiến. Na Uy có thể tiếp tục trì hoãn kế hoạch thắt chặt chính sách tiền tệ nếu lạm phát tiếp tục gây thất vọng, nhưng Thụy Điển có thể cần phải hành động. Ở nơi khác, lạm phát tăng trưởng nhanh hơn ở Ấn Độ khiến nhà đầu tư trông chờ vào một đợt nâng lãi suất. Pakistan phá giá đồng nội tệ lần thứ 3 kể từ tháng 12/2017. Chile báo hiệu nâng lãi suất trước khi kết thúc năm 2018, còn Iceland, Uganda và Namibia giữ nguyên lãi suất.

Vũ Hạo (Theo Bloomberg)