Ai đang âm thầm gom hàng khi thị trường điều chỉnh sâu?
Investing.com - Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) vừa có văn bản góp ý gửi Bộ Tài chính về Dự thảo sửa đổi Nghị định 126/2020/NĐ-CP liên quan đến quản lý thuế. Một trong những điểm được VCCI đặc biệt lưu ý là đề xuất thu thuế thu nhập cá nhân (TNCN) ngay tại thời điểm chia cổ tức bằng cổ phiếu, thay vì khi nhà đầu tư bán ra và thực sự thu được lợi nhuận.
Theo VCCI, việc đánh thuế ngay khi chia cổ tức bằng cổ phiếu là chưa hợp lý, vì tại thời điểm đó, cổ đông chưa phát sinh thu nhập thực tế. Đây chỉ là điều chỉnh kỹ thuật trong cơ cấu vốn, không làm tăng tổng giá trị tài sản. Việc thu thuế ngay sẽ gây áp lực tài chính, rủi ro thanh khoản cho nhà đầu tư, đặc biệt là những người nắm giữ dài hạn.
VCCI dẫn ví dụ: một cá nhân sở hữu 100.000 cổ phiếu giá 30.000 đồng, sau chia cổ tức theo tỷ lệ 2:1, sẽ nhận thêm 50.000 cổ phiếu. Giá cổ phiếu điều chỉnh còn 20.000 đồng, tổng tài sản không thay đổi nhưng người này vẫn phải nộp 25 triệu đồng thuế TNCN – dù chưa thực sự nhận được thu nhập.
Từ phía doanh nghiệp, VCCI nhấn mạnh chia cổ tức bằng cổ phiếu là phương án cân bằng giữa giữ lại nguồn vốn để tái đầu tư và đảm bảo lợi ích cho cổ đông. Hình thức này khuyến khích đầu tư dài hạn, nuôi dưỡng nguồn thu bền vững cho ngân sách thay vì tận thu ngắn hạn.
VCCI cảnh báo, nếu buộc thu thuế ngay tại thời điểm chia cổ phiếu, phương án chia cổ tức bằng cổ phiếu sẽ mất tính hấp dẫn. Nhà đầu tư có thể chuyển sang ưu tiên nhận cổ tức tiền mặt để vừa có dòng tiền ngay, vừa chủ động nộp thuế, thay vì chịu rủi ro từ cổ phiếu chưa bán.
Theo số liệu từ cơ quan thuế, giai đoạn 2016–2024, thuế TNCN thực thu từ cổ tức cổ phiếu chỉ đạt khoảng 1.318 tỷ đồng, trong khi nếu thu ngay khi chia có thể lên đến hơn 17.000 tỷ đồng. Tuy nhiên, khoản "chưa thu" này thực chất vẫn đang nằm trong doanh nghiệp, góp phần tạo việc làm, tăng trưởng GDP và đóng góp gián tiếp vào nguồn thu ngân sách bền vững.