THỦ THIÊM "NÓNG", VÌ SAO?: Thanh tra rồi vẫn vậy

Vietstock - THỦ THIÊM "NÓNG", VÌ SAO?: Thanh tra rồi vẫn vậy

Dự án khu đô thị mới Thủ Thiêm đã từng bị thanh tra và kết quả thanh tra gần 10 năm trước đã chỉ ra nhiều sai phạm khi thực hiện dự án này.

Theo thông tin phóng viên Báo Người Lao Động có được, cuối tháng 4-2018, Chủ tịch UBND TP HCM Nguyễn Thành Phong đã chỉ đạo UBND quận 2 làm việc, cung cấp các tài liệu, thông tin liên quan cho TAND quận 2 để giải quyết vụ khiến kiện của ông Vũ Huy Hoàng. Từ chỉ đạo của Chủ tịch UBND TP, chúng tôi lần lại câu chuyện khiếu nại của ông Vũ Huy Hoàng và biết vụ khiếu kiện đã kéo dài hơn chục năm qua.

Kết luận của Thanh tra Chính phủ không được thực thi

Ông Vũ Huy Hoàng (ngụ địa chỉ số 139 Nguyễn Thông, phường 9, quận 3) bao nhiêu năm nay vẫn miệt mài đi khiếu nại việc thu hồi thửa đất 2.223 m2 tiếp giáp mặt đường Lương Định Của (phường An Khánh, quận 2) để làm khu đô thị mới Thủ Thiêm (KĐTMTT) mà không được đền bù thỏa đáng.

Về nguồn gốc, mảnh đất này đã được UBND quận 2 cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ năm 2000 cho mục đích đất nông nghiệp. Sau đó, ông Hoàng xin phép san lấp để phục vụ cho mục đích sản xuất và xây nhà lắp ghép để kinh doanh. Năm 2002, UBND TP ban hành Quyết định số 1997 thu hồi 6.214.328 m2 đất để giao cho nhà đầu tư Hàn Quốc, trong đó có đất ông Hoàng. Nhưng trong danh sách các hộ dân, tổ chức buộc phải di dời lại không có hộ ông Hoàng. Ông Hoàng đi khiếu nại thì mãi đến năm 2005 mới nhận được quyết định bồi thường, hỗ trợ kèm theo bảng chiết tính cho toàn bộ nhà cửa và đất với số tiền 480 triệu đồng. Năm 2007, UBND quận 2 tiếp tục có quyết định hỗ trợ thêm cho ông Hoàng hơn 400 triệu đồng. Không đồng ý với các quyết định trên, ông Hoàng đi "gõ cửa" các cơ quan từ TP đến trung ương.

Đến năm 2009, Thanh tra Chính phủ đã kết luận trình tự thủ tục thu hồi đất, phương án đền bù giải phóng mặt bằng, quận 2 đã không thực hiện đúng quy định. Cụ thể, qua xác minh, Thanh tra Chính phủ xác định UBND quận 2 đã không làm đúng trình tự, thủ tục của pháp luật vì trước khi có quyết định bồi thường, hỗ trợ thì các quyết định thu hồi, danh sách di dời không có tên ông Hoàng. Đến khi quận 2 ban hành quyết định bổ sung có tên ông Hoàng thì không xác định được cụ thể diện tích đất và tài sản mà ông Hoàng phải di chuyển. Bên cạnh đó, UBND quận 2 áp dụng bồi thường, hỗ trợ bằng Nghị định 22/1998 mà không áp dụng Nghị định 197/2004 đã có hiệu lực thi hành. Mặt khác, dự án này không có phương án bồi thường được duyệt là sai quy định tại điều 28 Luật Đất đai 1993 và các quy định liên quan.

Đối với nội dung khiếu nại của ông Hoàng cho rằng vị trí đất của ông nằm sát mặt tiền đường Lương Định Của nhưng khi bồi thường thì áp dụng theo đất nông nghiệp không nằm tiếp giáp mặt tiền đường là không đúng hiện trạng sử dụng. Thanh tra Chính phủ kết luận khiếu nại của ông Hoàng là có cơ sở để xem xét, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cho công dân. Từ đó, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo Chủ tịch UBND TP HCM giải quyết khiếu nại của ông Hoàng theo hướng bồi thường diện tích đất 2.223 m2 và bồi thường giá trị đất theo quy định hiện hành.

Tuy nhiên, UBND TP không thực hiện và ông Hoàng lại tiếp tục đi khiếu nại và cho đến nay khiếu nại của ông vẫn chưa được giải quyết thấu đáo.

Phát hiện ký sai thẩm quyền từ 10 năm trước

Trước đó 1 năm (tháng 10-2008), Thanh tra TP HCM cũng đã có kết luận liên quan đến dự án KĐTMTT. Thanh tra TP khẳng định trong quá trình thực hiện đầu tư xây dựng KĐTMTT, các tổ chức, đơn vị, cá nhân liên quan đã có sai sót.

Cụ thể, việc Kiến trúc sư trưởng TP phê duyệt quy hoạch chi tiết 1/2.000 khu trung tâm TP tại Quyết định 13585 năm 1998 (748 ha) đã làm giảm 22 ha về quy mô, diện tích, ranh giới của khu trung tâm đô thị mới Thủ Thiêm so với diện tích được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 367 năm 1996 là 770 ha là vi phạm điều 9 chương II Điều lệ quản lý quy hoạch đô thị ban hành kèm Nghị định 91 năm 1994 của Chính phủ. Về thẩm quyền, Kiến trúc sư trưởng đã thực hiện theo chỉ đạo của UBND TP tại Quyết định số 1720 năm 1994, Công văn 2704 năm 1998 nhưng chưa đúng thẩm quyền được quy định tại điểm 4.2 điều 4 chương II Quy chế tổ chức và hoạt động của Kiến trúc sư trưởng.

Đồ án quy hoạch chi tiết tỉ lệ 1/2.000 theo Quyết định số 13585 sau khi được phê duyệt, Công ty Dịch vụ Phát triển Đô thị và UBND quận 2 không tổ chức phổ biến công khai đến các đơn vị và cá nhân cư trú trong phạm vi quy hoạch là chưa thực hiện điều 3 của quyết định này, vi phạm khoản 1 điều 7 chương II quy định về Điều lệ quản lý quy hoạch đô thị ban hành kèm theo Nghị định 91 năm 1994 của Chính phủ. Việc quy hoạch chi tiết khu tái định cư 42 ha, Kiến trúc sư trưởng TP vừa thẩm định vừa phê duyệt là chưa đúng với mục 2 điều 10 chương II Nghị định 91 năm 1994 của Chính phủ.

Đối chiếu với điểm 3, điều 23 Luật Đất đai năm 1993 quy định "UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quyết định giao đất để sử dụng vào mục đích không phải là sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp" thì về hình thức, Quyết định số 1997 năm 2002 của Chủ tịch UBND TP thu hồi, giao đất xây dựng KĐTMTT do phó chủ tịch UBND TP ký là có sai sót về hình thức ban hành quyết định. Đặc biệt, việc UBND TP ban hành Quyết định số 6565 năm 2005, trong đó điều 2 - nội dung không phù hợp về thẩm quyền.

Chưa xây tái định cư đã giao đất dự án

Liên quan đến chuyện tái định cư cho người dân, Thanh tra TP cũng chỉ ra nhiều sự vụ chưa đúng. Cụ thể, trước áp lực giải phóng mặt bằng KĐTMTT và phải triển khai nhanh việc tái định cư cho các hộ dân bằng phương thức nền nhà, thực tế không đủ để bố trí tái định cư tại 5 phường như chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công văn 190. Đáng lý các sở - ngành chức năng phải tham mưu cho UBND TP báo cáo Thủ tướng Chính phủ để kiến nghị điều chỉnh Công văn 190 về vị trí, địa điểm của khu tái định cư 160 ha cho phù hợp với tình hình thực tế nhưng lại tham mưu để UBND TP chỉ đạo "bố trí từ 3 đến 4 địa điểm trên địa bàn quận 2" theo Thông báo 78 năm 2002 của UBND TP là chưa phù hợp với nội dung tại Công văn 190.

Chưa hết, việc Hội đồng Bồi thường quận 2 không lập phương án bồi thường, hỗ trợ thiệt hại và tái định cư cho KĐTMTT là chưa thực hiện đúng điều 32 Nghị định số 22 năm 1998 của Chính phủ. Tiến độ thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, phục vụ tái định cư tại dự án KĐTMTT rất chậm so với yêu cầu của UBND TP.

Đặc biệt, Thanh tra TP kết luận trên phạm vi 5 phường không tính KĐTMTT có 64 dự án của các chủ đầu tư với tổng diện tích 169 ha, trong đó 55 dự án có quyết định giao đất. Trong 55 dự án giao đất có đến 42 dự án có quyết định giao đất của UBND TP hoặc Thủ tướng Chính phủ sau khi có Quyết định 367 là thực hiện không đúng phê duyệt của Thủ tướng Chính phủ. Lẽ ra, các sở - ngành của TP phải tham mưu đề xuất UBND TP xây dựng tái định cư cho dân trước rồi sau đó mới giao đất cho dự án thì mới phù hợp. Việc này cho thấy Kiến trúc sư trưởng TP, Sở Quy hoạch và Kiến trúc, Sở Tài nguyên và Môi trường, UBND quận 2 đã thiếu trách nhiệm trong việc tham mưu đề xuất UBND TP có quyết định thu hồi giao đất cho dự án, nhất là đối với 10 dự án được giao đất sau khi có Công văn 190 đã xác định khu tái định cư 160 ha thuộc các phường An Khánh, Bình An, Bình Khánh, An Lợi Đông và Thủ Thiêm. 

PHAN ANH - SỸ ĐÔNG - TRƯỜNG HOÀNG