Ranh giới giữa đầu tư, cá độ thể thao và đặt cược chính trị đang dần bị xóa nhòa?

Vietstock - Ranh giới giữa đầu tư, cá độ thể thao và đặt cược chính trị đang dần bị xóa nhòa?

Ranh giới giữa đầu tư truyền thống, cá độ thể thao và đặt cược chính trị đang ngày càng mờ nhạt tại Mỹ. Dù vậy, nhìn vào những khoản đầu tư thành công tại một số quỹ tại Việt Nam, người tham gia vẫn có thể rút ra được những bài học riêng.

Ranh giới mờ đi tại Mỹ

Năm 2024 vừa qua, Investopedia đã công bố danh sách 10 thuật ngữ tài chính được tìm kiếm nhiều nhất, trong đó "Moneyline bet" – một khái niệm quen thuộc trong cá độ thể thao – bất ngờ chen chân cùng các thuật ngữ tài chính "nặng ký" như Inflation, Tariffs hay NVIDIA.

Sự xuất hiện này không chỉ phản ánh xu hướng mới mà còn đặt ra câu hỏi: Liệu đầu tư ngày nay có đang biến thành một trò chơi may rủi?

Trước tiên, cần làm rõ khái niệm "Moneyline bet". Đây là một hình thức cá cược đơn giản và phổ biến trong cá độ thể thao, đặc biệt ở Mỹ.

Khi đặt cược Moneyline, bạn chỉ cần chọn đội hoặc vận động viên mà bạn tin sẽ thắng trong một trận đấu, không quan tâm đến tỷ số hay cách biệt điểm. Tỷ lệ cược được thể hiện bằng số dương hoặc âm.

Ví dụ, nếu đội A có tỷ lệ -150, bạn cần đặt 150 USD để thắng 100 USD nếu đội A thắng. Ngược lại, nếu đội B có tỷ lệ +130, bạn đặt 100 USD và sẽ thắng 130 USD nếu đội B thắng.

Đơn giản, nhưng ẩn chứa rủi ro lớn, vì kết quả phụ thuộc hoàn toàn vào việc dự đoán đúng đội thắng – không khác gì một canh bạc.

Sự xuất hiện của Moneyline bet trong danh sách thuật ngữ nóng của Investopedia năm 2024 cho thấy một thực tế: Nhà đầu tư ngày nay không chỉ quan tâm đến cổ phiếu hay trái phiếu, mà còn bị thu hút bởi các hình thức "đầu tư" mang tính may rủi cao hơn.

Các nền tảng như Robinhood hay Binance, vốn được biết đến với giao dịch chứng khoán và tiền số, đang ngày càng mở rộng sang các sản phẩm có tính chất "cược".

Robinhood, ví dụ, đã cho phép người dùng đặt cược vào các sự kiện thể thao, trong khi Binance tích hợp các sản phẩm phái sinh phức tạp, nơi nhà đầu tư có thể "cược" vào biến động giá tiền số với đòn bẩy cao – một hình thức tương tự cá độ.

Trong khi đó, các nền tảng như Polymarket lại đưa "cá cược" lên một tầm cao mới: đặt cược chính trị. Người dùng có thể dự đoán kết quả bầu cử, chính sách kinh tế, hay thậm chí là các quyết định của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed).

Năm 2024, khi Donald Trump tái đắc cử, Polymarket đã chứng kiến lượng giao dịch kỷ lục khi người dùng đổ xô đặt cược vào khả năng Trump áp thuế lên Mexico, Canada và Trung Quốc – một chủ đề cũng nằm trong top thuật ngữ của Investopedia (Tariffs). Điều đáng nói là các "dự đoán" trên Polymarket không chỉ mang tính giải trí, mà còn được các nhà đầu tư dùng để đánh giá tâm lý thị trường, từ đó ảnh hưởng đến quyết định mua bán cổ phiếu.

Còn đầu tư truyền thống, như mua cổ phiếu trên Robinhood, đòi hỏi phân tích cơ bản, đọc báo cáo tài chính, và dự đoán dài hạn. Nhưng khi các nền tảng này tích hợp thêm cá độ thể thao hay đặt cược chính trị, ranh giới giữa phân tích và may rủi bị xóa nhòa. Một nhà đầu tư có thể vừa mua cổ phiếu NVIDIA (một thuật ngữ hot khác của Investopedia 2024) vì tin vào tiềm năng AI, vừa đặt cược Moneyline vào một trận bóng rổ, và đồng thời "đầu tư" vào dự đoán Trump sẽ tăng thuế – tất cả trên cùng một nền tảng.

Các quỹ đầu tư vẫn đang có đất sống tại Việt Nam

Ranh giới giữa đầu tư, cá độ thể thao và đặt cược chính trị đang ngày càng mờ nhạt, nhưng điều đó không có nghĩa rằng thị trường chứng khoán đã hoàn toàn biến thành sòng bạc.

Tại một thị trường cận biên như Việt Nam đang chờ được nâng hạng, các quỹ đầu tư vừa có một năm đầu tư với hiệu suất thành công như VMEEF (+34%), SSI-SCA (+33.5%), VLGF (+29.7%), PYN Elite (21.79%)…

Trong đó, FPT (HM:FPT) là một trong những khoản đầu tư hàng đầu xuất hiện trong hầu hết danh mục các quỹ nội và ngoại tại Việt Nam.

Dù mới đây, nhiều quỹ đang có động thái chốt lời FPT, khiến giá giảm mạnh trong tháng 2-3/2025, thậm chí còn xuất hiện những quan điểm gây tranh cãi về bong bóng công nghệ như PYN Elite mới đây. Nhưng không thể phủ nhận FPT là khoản đầu tư đã liên tục sinh lời trong 6 năm liên tiếp cho PYN và nhiều quỹ khác trên thị trường.

Thành công của các quỹ đầu tư là minh chứng rõ ràng rằng đầu tư vẫn giữ được giá trị cốt lõi, ngay cả trong một thị trường Frontier như Việt Nam – nơi đang nỗ lực để được nâng hạng lên Emerging Market.

So với thị trường chứng khoán Mỹ, nơi các sản phẩm tài chính phức tạp và cá cược chính trị như Polymarket đang làm mờ ranh giới giữa đầu tư và may rủi, thị trường Việt Nam vẫn còn nhiều cơ hội cho những nhà đầu tư có kiến thức. Thay vì chạy theo các kèo Moneyline bet hay đặt cược chính trị, nhà đầu tư Việt Nam và nước ngoài có thể đạt được lợi nhuận bền vững bằng cách tập trung vào phân tích cơ bản, lựa chọn cổ phiếu tiềm năng và duy trì kỷ luật đầu tư.

Quân Mai