Vietstock - MSCI tiết lộ thêm nhiều nguyên nhân khiến TTCK Việt Nam chưa được nâng hạng
Nền tảng ra quyết định của MSCI dựa trên sự đóng góp của nhà đầu tư nước ngoài tham gia tại thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam. Không có đóng góp đó thì sẽ không có quyết định nào được đưa ra. Ngoài ra, việc tạo ra một “sân chơi” công bằng cho nhà đầu tư ngoại và nội cũng đóng vai trò then chốt.
* Đâu là điểm mà MSCI đánh giá tiêu cực hơn về TTCK Việt Nam
Đó là chia sẻ của ông Valentin Laiseca – Phụ trách thị trường Đông Nam Á, MSCI về những rào cản trong việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam tại hội nghị “Gateway to Vietnam 2017” diễn ra ngày 25/10.
Theo ông Valentin, MSCI đang quan tâm đến thị trường Việt Nam do thị trường này chưa được đánh giá đúng mức về nhân khẩu học, tiềm năng tăng trưởng… Việc nâng hạng thị trường của MSCI dựa trên những tiêu chí được chuẩn hóa, quy trình khách quan, những bằng chứng và công bố thông tin minh bạch. Đối với thị trường Việt Nam, MSCI nhận thấy rằng về mặt lý thuyết vẫn đủ điều kiện nhưng còn sơ khai, chưa đảm bảo được yếu tố an toàn và bền vững.
Về cơ bản thị trường Việt Nam đáp ứng được yêu cầu về thanh khoản để nâng hạng từ cận biên lên nhóm mới nổi. Khi xem xét 14 doanh nghiệp lớn nhất trên thị trường Việt Nam, MSCI nhận thấy các doanh nghiệp này đáp ứng tốt yêu cầu vốn hóa, thanh khoản nhưng chỉ có 4/14 doanh nghiệp lớn đảm bảo yêu cầu tỷ lệ free float và điều này cần được cải thiện trong thời gian tới.
Bên cạnh đó, Việt Nam cần cải thiện chỉ số về giới hạn tỷ lệ sở hữu cho nhà đầu tư nước ngoài, quyền bình đẳng giữa các nhà đầu tư. Đặc biệt nhất trong đó là tỷ lệ free float cho nhà đầu tư nước ngoài mới. Ví dụ trong 30% cho nhà đầu tư nước ngoài thì hết 25% cho nhà đầu tư chiến lược nên room cho nhà đầu tư mới không còn nhiều.
Việc tự do lưu chuyển vốn vào và vốn ra của nhà đầu tư nước ngoài trên thị trường tiền tệ, tỷ giá vẫn còn khó khăn. Tiếp theo, các quy định của thị trường không có thông tin bằng tiếng Anh, luồng thông tin cũng không có sẵn bằng tiếng Anh tạo nên bất bình đẳng giữa các nhà đầu tư trong nước và nước ngoài.
Bên cạnh những tiêu chuẩn chung trên, ông Valentin đưa ra các vấn đề chi tiết khiến TTCK Việt Nam chưa được nâng hạng liên quan đến khuôn khổ vận hành thị trường. Theo đó, việc yêu cầu nhà đầu tư nước ngoài phải nộp tiền ký quỹ trước khi giao dịch, thời gian giao dịch T+2, chưa cho phép bán khống hay cho vay chứng khoán là những rào cản lớn. Cùng với đó, TTCK Việt Nam vẫn chưa tạo ra một sân chơi thực sự bình đẳng giữa nhà đầu tư ngoại với nội.
Đáng chú ý là quy trình thanh toán bù trừ chỉ do các ngân hàng có vốn Nhà nước kiểm soát. Việc chuyển giao, cho vay bán khống chứng khoán vẫn còn nhiều điểm trừ trong khi hai hoạt động này lại khá quan trọng với nhà đầu tư nước ngoài. Theo ông Valentin, những quy định này cần phải dựa vào tập quán của nhà đầu tư nước ngoài mà cải thiện.
|
Ông Valentin Laiseca – Phụ trách thị trường Đông Nam Á, MSCI
|
Trước những nhận định này, bà Trần Anh Đào - Phó TGĐ Sở Giao dịch chứng khoán TPHCM (HOSE) cho biết, xét về vốn hóa, hiện nay TTCK Việt đã tăng 41%, khối lượng giao dịch hàng ngày tăng 43% so với cùng kỳ năm trước. Về tỷ lệ free float không thể nói là thấp, tỷ lệ toàn thị trường hiện nay là 31%, riêng nhóm VN30 có tỷ lệ free float gần 20%.
Về sân chơi bình đẳng cho nhà đầu tư nước ngoài, sau khi Nghị định 60 ra đời, đã có nhiều nhà đầu tư tham gia vào doanh nghiệp, tuy nhiên vẫn có nhiều người chủ doanh nghiệp sợ bị thâu tóm. Còn vấn đề công bố thông tin tiếng Anh, nhóm VN30 đều đã công bố thông tin song ngữ. Toàn thị trường cũng đã có 70 công ty công bố thông tin song ngữ đáp ứng yêu cầu, tăng 45 công ty so với năm 2016.
Ngoài ra, VSD đã đơn giản hóa cho nhà đầu tư nước ngoài mở tài khoản, tạo điều kiện hơn để họ tham gia đầu tư vào thị trường. Bà Đào cũng nhìn nhận là TTCK Việt Nam còn nhiều vấn đề mà sắp tới sẽ cải thiện hơn để có thể thu hút được nhà đầu tư nước ngoài.
Phương Châu
