Vietstock - "Không thể thu phí BOT như kiểu hiện nay được"
"Thu phí BOT hiện nay như kiểu trấn lột, vì có khi người dân không đi 1 km đường nào cũng phải trả phí. Tôi cho rằng Bộ GTVT cần phải xử lý điều này, phải dời ngay trạm thu phí, không thể như vậy mãi được".
Đó là kiến nghị của TS Nguyễn Sỹ Dũng, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội, tại buổi tọa đàm khoa học BOT - Chính sách và giải pháp, diễn ra ngày 8-9.
Theo ông Nguyễn Sỹ Dũng, Bộ GTVT đang lấy lý do trong hợp đồng đã hứa với nhà đầu tư là đảm bảo phương án tài chính, nên không thể dời được trạm, đây là lý do khó chấp nhận. "Dự án một nơi, thu phí một nơi, người dân chịu sao được, cần phải bỏ ngay, không thể "cân đều" cho người dân...", ông Dũng nhấn mạnh.
Ngoài giải pháp trên, ông Dũng cũng cho rằng Bộ GTVT cần phải xem xét giảm phí cho người dân quanh khu vực trạm, thậm chí phải hỗ trợ dân khu vực này phát triển. Bên cạnh đó, cần xem xét lại các hợp đồng BOT đã ký với nhà đầu tư. Trong đó, kiểm tra xem người dân đã có ý kiến chưa, các khoản phí có hợp lý không, nếu không phải bỏ ngay.
"Một điều vô lý nữa Bộ GTVT cần xóa bỏ đối với các dự án BOT là không thể bắt người dân vừa đóng phí bảo trì đường bộ vừa trả phí để láng mặt đường được. Tiền Quỹ bảo trì đường bộ người dân nộp đi đâu mà khi láng mặt đường lại bắt người dân phải đóng tiếp", ông Dũng đặt câu hỏi.
Đối với các dự án BOT đang được thu phí, Bộ GTVT phải nhanh chóng triển khai hệ thống thu phí không dừng. Vì hệ thống này vừa giúp cơ quan nhà nước nắm rõ lưu lượng xe qua trạm và giảm bớt việc trả lương cho nhân viên.
Đặc biệt, ông Dũng cho rằng với những kết quả giám sát BOT vừa qua của đoàn Ủy ban Thường vụ Quốc hội, cần đưa ra trong phiên tranh luận sắp tới nhằm bàn luận để làm sáng rõ vấn đề: "Nếu cần trước khi đưa ra quốc hội chúng ta tổ chức phiên điều trần để các bên tranh luận công khai. Cuối cùng Quốc hội phải có một Nghị quyết để xử lý triệt để các vấn đề phát sinh. Từ đó ban hành luật, nếu không có những bước này thì việc triển khai tiếp các dự án BOT sẽ tiếp tục phát sinh các rủi ro.
Đồng tình, TS Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Quản lý Kinh tế Trung ương, cho rằng BOT là mảnh đất màu mỡ cho nhóm lợi ích và có hiện tượng "tay không bắt giặc". "Điều này được Thanh tra Chính phủ phát hiện là nhà đầu tư khi nhận dự án lại mang đi bán lại quyền thực hiện dự án và lấy tiền chênh lệch lớn. Điều này khiến chi phí dự án đội giá lên hàng ngàn tỉ đồng, đó là chi phí của nhóm lợi ích và tham nhũng, nên điều đó cần được xem xét một cách nghiêm túc...", ông Doanh nhấn mạnh.
"Kết quả hội thảo này chúng tôi có kiến nghị lên Quốc hội, Chính phủ cần rà soát lại việc chỉ định thầu, quy định chi phí, yêu cầu chi phí đối với người dân. Ví dụ quốc lộ 5, buổi sáng người dân đi đón con mà mỗi lần qua trạm lại mất phí, đây là vấn đề cần nhận thức đúng và giải quyết sớm...", ông Doanh nói.