Vietstock - Đà tăng lợi nhuận ngân hàng vẫn được giữ vững trong năm 2024?
Dù có quan ngại về vấn đề lãi suất, nợ xấu, biên lợi nhuận có thể co hẹp, nhưng đà tăng lợi nhuận ngân hàng vẫn được giữ trong năm 2024.
Ngân hàng buộc phải tăng thu nhập ngoài lãi
Đánh giá về ngành ngân hàng, PGS (HN:PGS).TS. Nguyễn Hữu Huân - Giảng viên Đại học Kinh tế TPHCM nhận định, không thể tính chính xác nợ xấu thực tế hiện nay tại các ngân hàng, nhưng chắc chắn cao hơn con số công bố rất nhiều.
Lợi nhuận ngành ngân hàng năm nay khả năng sẽ bằng hoặc cao hơn năm trước, nhưng tốc độ tăng trưởng lợi nhuận sẽ không bằng những năm trước. Các ngân hàng sẽ phải tìm cách để tăng thu nhập ngoài lãi, vì thu nhập từ lãi sẽ gặp khó khăn bởi vấn đề tăng trưởng tín dụng.
Thu nhập ngoài lãi hiện nay cũng đã giảm so với thời kỳ trước, vì bancassurance và trái phiếu đã giảm rất mạnh. Tăng trưởng tín dụng cũng gặp khó khăn, buộc các ngân hàng phải tăng thu nhập ngoài lãi, có thể là thông qua những kỹ thuật để tăng thu nhập, ví dụ như M&A hoặc bán công ty, bán cổ phần… sử dụng những kỹ thuật tài chính để tăng thu nhập ngoài lãi, thu nhập bất thường. Thu nhập ngoài lãi thực tế như bảo hiểm hay trái phiếu sẽ khó, do các kênh này đều đóng băng.
Theo kế hoạch lợi nhuận ngân hàng đặt ra cho năm nay, không quá cao so với kết quả năm trước, nhưng sau nửa đầu năm, có thể thấy lợi nhuận ngân hàng sẽ phân hóa. Một số ngân hàng đang trên đà đạt được mục tiêu, một số khác lại gần như không có khả năng đạt được.
PGS.TS. Đinh Trọng Thịnh - Chuyên gia kinh tế cho rằng, tín dụng là một trong những vấn đề rất quan trọng của hệ thống ngân hàng. Việc đẩy mạnh cho vay của hệ thống ngân hàng cũng rất quan trọng và cần thiết, nhưng thực tế Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cũng như các ngân hàng thương mại vẫn tiếp tục mục tiêu đảm bảo an toàn trong hoạt động tín dụng của hệ thống. Thực tế, các ngân hàng mong muốn đẩy tín dụng, nhưng cũng phải đảm bảo các chỉ tiêu NHNN đặt ra trong hoạt động cho vay. Vì thế, tăng trưởng tín dụng có thể được cải thiện, song chất lượng tín dụng không được phép suy giảm. Đó là điều mà các ngân hàng thương mại vẫn rất cẩn trọng. Chắc chắn trong nửa cuối năm, tín dụng sẽ cải thiện hơn nửa đầu năm. Vấn đề quan trọng là doanh nghiệp có đủ điều kiện để tiếp cận gói tín dụng không.
Thêm vào đó, nhu cầu về vốn sẽ tăng lên vì xuất khẩu, nhập khẩu, kinh doanh tốt lên. Hiện Chính phủ đã giảm hàng loạt thuế, phí, lệ phí, môi trường kinh doanh tốt hơn thì doanh nghiệp cũng cần nhiều vốn hơn. Lúc đó, nhu cầu tín dụng cũng sẽ tăng trưởng, góp phần giúp các ngân hàng gia tăng lợi nhuận tốt hơn.
Nợ xấu tăng
Bà Bùi Thị Thao Ly - Giám đốc Phân tích CTCK Shinhan Việt Nam (SSV) cho rằng, NHNN sẽ giữ môi trường lãi suất ổn định trong nửa cuối năm, lãi suất điều hành vẫn giữ ở mức 3.5 - 4.5%. Trong môi trường lãi suất tiền gửi có dấu hiệu tăng nhẹ - đây là điều hợp lý vì lạm phát đang ở mức cao - các ngân hàng buộc phải tăng lãi suất tiền gửi để đảm bảo lợi ích cho người gửi tiền. Bà Ly kỳ vọng lãi suất cho vay có thể giảm nhẹ 0.5% hoặc ổn định như hiện nay, để có thể kích được tăng trưởng tín dụng, vì áp lực tăng trưởng trong nửa cuối năm rất lớn.
Với giả định lãi suất tiền gửi tăng nhẹ, lãi suất cho vay giảm nhẹ hoặc ổn định, ước tính NIM ngân hàng cũng sẽ giảm nhẹ hoặc đi ngang so với năm 2023. Với ước tính này, nợ xấu có thể tăng lên. Cuối năm 2023, nợ xấu khoảng 1.7 - 1.8% và ước tính có thể tăng lên 1.9% vào cuối năm 2024. Cân bằng với các yếu tố vĩ mô, lợi nhuận ngân hàng có thể tăng 15% trong năm 2024.
SSV phân tích độ nhạy với vấn đề nợ xấu từ 1.6 - 2.1%, lợi nhuận trước thuế của ngân hàng niêm yết có thể tăng 10 - 20%. Dù có quan ngại về vấn đề lãi suất, nợ xấu, biên lợi nhuận có thể co hẹp, nhưng đà tăng lợi nhuận vẫn được giữ trong năm 2024.
Lợi nhuận có thể tăng 18%
Trong báo cáo ngành ngân hàng công bố mới đây, CTCK Rồng Việt (VDSC) cho rằng, 2024 sẽ tiếp tục là năm tương đối khó khăn với ngành ngân hàng, song một số tổ chức tín dụng sẽ có sự cải thiện về tăng trưởng lợi nhuận. Trong năm 2024, VDSC ước tính tăng trưởng lợi nhuận trước thuế của các ngân hàng đạt 18% so với cùng kỳ, dẫn dắt bởi thu nhập lãi tăng trưởng 19% do chi phí vốn rẻ hơn.
Quy mô nợ xấu có thể sẽ giảm nhẹ vào cuối năm, khi các ngân hàng có vị thế về lợi nhuận trước dự phòng tốt hơn so với năm 2023, để tiếp tục hấp thụ và làm sạch bảng cân đối. Bên cạnh đó, thị trường bất động sản phục hồi sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ xử lý tài sản đảm bảo của các khoản nợ xấu. VDSC kỳ vọng tốc độ hình thành nợ xấu mới chậm lại trên cơ sở khả năng chi trả lãi vay tăng lên, nhờ mặt bằng lãi suất cho vay đã giảm trên toàn thị trường và các ngân hàng có xu hướng siết chặt chính sách tín dụng.
Với tăng trưởng tổng thu nhập hoạt động phục hồi, các ngân hàng sẽ có cơ sở để tăng cường trích lập dự phòng nhằm nâng cao khả năng xử lý nợ xấu, kiểm soát chất lượng tài sản. Chi phí tín dụng cho năm 2024 dự báo phân hóa dựa trên khẩu vị rủi ro trích lập, tệp khách hàng.
Thu nhập lãi thuần sẽ dẫn dắt tăng trưởng lợi nhuận của ngành ngân hàng trong năm 2024. Mặc dù khả năng hấp thụ vốn đầu năm vẫn còn yếu, song sẽ tăng tốc trong nửa cuối năm 2024, dựa trên lãi suất cho vay hợp lý hơn và kỳ vọng nền kinh tế tiếp tục đà phục hồi, kéo theo nhu cầu vay sản xuất, kinh doanh và tiêu dùng.
Trong bối cảnh chi phí huy động hiện đang giảm nhanh và lãi suất cho vay có độ trễ tái định giá, NIM toàn ngành sẽ phục hồi nhẹ và góp phần vào tăng trưởng thu nhập lãi thuần.
Cát Lam
