Cảng biển và hàng nghìn container bị 'bỏ quên'? Thị trường 10/8

Theo Dong Hai

Investing.com – Thị trường Việt Nam phiên giao dịch hôm nay có các tin túc mới đáng chú ý: hàng nghìn container tại cảng Hải Phòng đang bị "bỏ quên", hầu hết chứa máy móc thiết bị, thức ăn chăn nuôi, hàng tiêu dùng... làm giảm năng suất, hiệu quả khai thác cảng, gia tăng chi phí và ảnh hưởng tới hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa khác của doanh nghiệp Việt Nam. Lãi suất liên tục giảm thúc đẩy NĐT tham gia vào lĩnh vực nào? Dự án 652 triệu USD của Novaland được gỡ vướng? Dưới đây là nội dung chính 3 tin tức trong phiên giao dịch hôm nay thứ Năm ngày 10/8.

1. Cảng biển với hàng nghìn container bị 'bỏ quên'?

Theo thông tin từ Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 - Cục Hải quan TP.HCM, tính đến hết quý II/2023, tại các cảng Tân Cảng – Cát Lái, Tân Cảng – Phú Hữu, Cảng SP-ITC đang còn 1.015 container và 47 lô hàng rời tồn đọng quá 90 ngày. Trong số này, hàng tồn đọng tại Tân Cảng – Cát Lái chiếm phần lớn, với hơn 960 container.

 Toàn bộ số hàng trên chủ yếu là máy móc thiết bị, thức ăn chăn nuôi, hàng tiêu dùng... Hàng đã tồn đọng quá thời hạn 90 ngày kể từ ngày đến cửa khẩu, nhưng chủ hàng vẫn chưa đến làm thủ tục nhận hàng.

Trước đó, Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Đình Vũ (Cục Hải quan Hải Phòng) cũng có thông báo tìm chủ sở hữu các hàng hóa tồn đọng, bao gồm 95 container và các kiện hàng lẻ. Số hàng trên được lưu giữ tại Kho cảng Đình Vũ, Lạch Huyện, Tân cảng 128, Tân cảng 189 – Hải Phòng và các kho CFS.

Tại Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Hải phòng khu vực 1, khu vực 2, khu vực 3 hiện cũng đang có gần 100 container quá thời hạn đang phải tìm chủ nhân.

Hàng hóa tồn đọng chủ yếu thuộc loại hình xuất nhập khẩu như: tạm nhập tái xuất, nhập máy móc thiết bị tạo tài sản cố định, nhập kinh doanh... Chủ yếu người đứng tên nhận lô hàng là các tổ chức, cá nhân nước ngoài hoặc doanh nghiệp kinh doanh tạm nhập tái xuất. Hàng hóa về cảng biển Việt Nam sau đó tái xuất sang nước thứ 3 nhưng do chính sách kiểm soát rất chặt chẽ hàng nhập khẩu qua biên giới phía nước bạn nên việc tái xuất hàng hóa gặp khó khăn.

Tình trạng doanh nghiệp không đến làm thủ tục nhận hàng tại các cảng biển Việt Nam đã xảy ra nhiều năm nay. Tuy nhiên hiện vẫn chưa có biện pháp xử lý dứt điểm mà theo các chuyên gia là do hiện có nhiều bất cập trong quá trình thực hiện nên việc xử lý hàng tồn đọng bị lưu giữ chưa hiệu quả, vừa tạo áp lực cho cơ quan quản lý, vừa gây khó cho các doanh nghiệp khiến cho lượng hàng hóa tồn đọng cảng ngày càng nhiều.

Mặc dù cơ quan hải quan dù đã rất tích cực trong việc xử lý hàng hóa tồn đọng, nhưng do quy trình xử lý liên quan đến nhiều đơn vị khác. Trong khi đó, quy trình xử lý để bán đấu giá phải qua nhiều khâu nên rất mất thời gian. Thậm chí có những lô hàng qua nhiều lần đấu giá vẫn chưa tìm được người mua, phải làm thủ tục hạ giá bán... khiến thời gian xử lý càng kéo dài.

Như việc xác định giá trị hàng hóa quá hạn lưu cảng, có thể dựa trên cơ sở trị giá khai báo hải quan để làm căn cứ nhưng quy định hiện nay không cho phép mà phải thuê công ty thẩm định giá độc lập, sau đó tổ chức đấu giá.... Với các lô hàng hóa có giá trị thấp, chi phí thuê thẩm định giá và làm thủ tục đấu giá vừa bằng với giá bán lô hàng, không bổ sung được đồng nào vào ngân sách, trong khi đó lại tiêu tốn thời gian và nhân lực của Nhà nước.

Bên cạnh đó, đối với các container hàng thực phẩm, nhiều doanh nghiệp cho rằng phải đợi hàng hết hạn sử dụng mới được tiêu hủy. Nhưng theo ông Nghiệp, hiểu như vậy chưa đúng, bởi không có quy định phải chờ thực phẩm hết hạn sử dụng mới được tiêu hủy. Nếu hãng tàu đề nghị tiêu hủy thì thực hiện thủ tục tiêu hủy theo quy định và phải chịu chi phí tiêu hủy.

Nguyên nhân tiếp nữa gây nên tình trạng hàng hóa tồn đọng tại các cảng biển là do người vận chuyển yêu cầu tái xuất hoặc tiêu hủy hàng hóa. Hãng tàu tìm mọi cách nhưng không thể liên lạc với người nhận hàng để lấy công văn từ chối nhận hàng.

Hướng giải quyết tình trạng tồn đọng

vài năm trở lại đây, quy định về tạm nhập tái xuất thông thoáng hơn, nhiều doanh nghiệp tham gia tạm nhập, khi không tái xuất được đã “bỏ của chạy lấy người”, từ chối nhận hàng.

Hiện nay, số lượng hàng hóa tồn đọng quá lớn, gia tăng nhanh trong thời gian ngắn, trong đó có cả hàng hóa có dấu hiệu vi phạm pháp luật nhưng lại có giá trị thấp.

Cơ quan chức năng cho biết: Qua kiểm tra, đánh giá chi phí lưu container, phí lưu bãi phải trả cho đơn vị vận tải và kinh doanh kho bãi của nhiều lô hàng lớn hơn giá trị thực tế của lô hàng đó.

Hàng hoá tồn đọng lớn không chỉ làm giảm năng suất, hiệu quả khai thác cảng, mà còn gây gia tăng chi phí cho cơ quan quản lý, như: chi phí lưu container, phí lưu bãi phải trả cho đơn vị vận tải và kinh doanh kho bãi của nhiều lô hàng lớn hơn giá trị thực tế của lô hàng đó.

Để giải toả số hàng hoá trên khỏi cảng biển, theo quy định, các chi cục Hải quan sẽ có thông báo tìm chủ hàng hóa tồn đọng; đồng thời thông báo đến các tổ chức, cá nhân có liên quan đến các lô hàng

Thời hạn để doanh nghiệp đến nhận hàng là 60 ngày kể từ ngày thông báo lần đầu. Đối với hàng hóa dễ hư hỏng, hàng đông lạnh, hóa chất nguy hiểm, độc hại, hàng hóa còn hạn sử dụng dưới 60 ngày, thời hạn để người đến nhận hàng là 15 ngày.

Nếu quá thời hạn trên, các tổ chức, cá nhân không đến làm thủ tục hải quan có liên quan, Chi cục sẽ xử lý các bước tiếp theo theo quy định pháp luật.

2. Lãi suất liên tục giảm thúc đẩy NĐT tham gia vào lĩnh vực nào?

Tính đến đầu tháng 8/2023, lãi suất huy động bình quân đã giảm từ 1,1 - 1,6%/năm so với đầu năm. Cụ thể, tại các ngân hàng thương mại, nếu ở thời điểm cách đây khoảng 3 tháng, hầu hết lãi suất kỳ hạn 12 tháng niêm yết tại quầy đều trên 8%/năm, thì nay đã không còn.

Xu hướng chung là lãi suất sẽ giảm, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có thể sẽ tiếp tục điều chỉnh các mức lãi suất điều hành để thực hiện mục tiêu giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ phục hồi kinh tế.

Trên lý thuyết, khi lãi suất tiền gửi đi xuống sẽ làm giảm tính hấp dẫn của kênh tiền gửi tiết kiệm. Dòng tiền sẽ chuyển sang tìm các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản, vàng… để mong tìm lợi suất tốt hơn.

Theo dự báo từ CTCP Chứng khoán VNDirect, lãi suất huy động bình quân kỳ hạn 12 tháng có thể về mức 6,5-,68%/năm vào cuối năm 2023 và xuống thấp hơn nữa vào năm 2024. Báo cáo của công ty chứng khoán này cho rằng, dòng tiền của nhà đầu tư có thể dịch chuyển một phần sang các kênh đầu tư khác để hưởng mức lợi suất cao hơn và xu hướng này sẽ rõ nét hơn trong giai đoạn cuối năm 2023.

Vậy, vấn đề đặt ra liệu hạ lãi suất tiết kiệm có ảnh hưởng nhiều đến thanh khoản, cung tiền của các ngân hàng?

CTCP Chứng khoán Yuanta Việt Nam dự báo khả năng cao Ngân hàng Nhà nước có thể sử dụng các công cụ khác (cung tiền M2, dự trữ bắt buộc...) để đảm bảo thanh khoản cho hệ thống ngân hàng. Do vậy, các ngân hàng có dư địa để giảm lãi suất tiết kiệm, giảm lãi suất cho vay. Bản thân các ngân hàng thương mại cũng là doanh nghiệp kinh doanh tiền. Do vậy, các biện pháp áp đặt sẽ dễ dẫn tới phản tác dụng.

Tiền gửi ngân hàng liệu có chuyển hướng?

Nhiều ý kiến kỳ vọng làn sóng hạ lãi suất sẽ gián tiếp tác động đến lĩnh vực bất động sản thông qua sự phục hồi của nền kinh tế, dòng tiền sẽ dịch chuyển giúp thị trường này ấm lên sau thời gian dài "ngủ đông".

Tuy nhiên, thị trường bất động sản vừa trải qua khủng hoảng, mặc dù thị trường dần phục hồi từ tháng 5/2023 đến nay và đã trải qua thời điểm khó khăn nhất, nhưng các doanh nghiệp cho biết dòng tiền chưa có dấu hiệu trở lại khi lực cầu yếu. Dự báo đến đầu năm 2024, thị trường bất động sản sẽ sớm phục hồi. Sở dĩ bất động sản phục hồi chậm là do nhiều khó khăn, vướng mắc chưa được tháo gỡ kịp thời, sức cầu yếu (nhu cầu vay mua nhà giảm), thị trường trái phiếu doanh nghiệp còn khó khăn…

Đối với kênh đầu tư ngoại tệ và vàng, hiện tại biến động thị trường ở mức thấp, Ngân hàng Nhà nước duy trì chính sách giữ tỷ giá ổn định, theo đó khả năng sinh lợi của các tài sản này không cao.

Theo thống kê của Hội đồng Vàng thế giới, nhu cầu vàng của người tiêu dùng Việt Nam trong quý II/2023 giảm 9%, từ 14 tấn vào quý II/2022 xuống còn 12,7 tấn. Sự suy giảm này chủ yếu do nhu cầu tiêu thụ vàng thỏi và xu vàng giảm 5% so với cùng kỳ năm ngoái, từ 9,6 tấn trong quý II/2022 xuống còn 9,1 tấn trong quý II/2023.

So sánh các kênh đầu tư trong giai đoạn hiện tại, cổ phiếu đang là kênh hấp dẫn hơn cả. “Các thị trường chứng khoán như Mỹ, Nhật Bản… và một số thị trường khác đều có đà tăng tích cực. Kênh cổ phiếu đang hấp dẫn hơn cả so với các kênh đầu tư khác”. Tình hình nền kinh tế còn nhiều khó khăn, hoạt động của doanh nghiệp chưa thực sự hồi phục, theo đó thị trường chứng kiến dòng tiền tìm tới các kênh tăng trưởng tốt hơn, nhất là chứng khoán.

Tuy nhiên, thời điểm hiện nay rất khác so với cách đây 2 năm. Do vậy, không nên quá lo ngại chuyện "tất tay" vào chứng khoán hay bất động sản... ngay cả khi kênh tiết kiệm kém hấp dẫn.

3. Dự án 652 triệu USD của Novaland được gỡ vướng?

Văn phòng UBND TP.Hồ Chí Minh vừa có văn bản số 588/TB-VP thông báo kết luận của Chủ tịch UBND TP.Hồ Chí Minh Phan Văn Mãi tại cuộc họp lần 3 của tổ công tác tháo gỡ khó khăn vướng mắc cho các dự án đầu tư trên địa bàn Thành phố.

Nội dung đáng chú ý là về dự án Chung cư Cô Giang (tên thương mại The Grand Manhattan), tại số 100, đường Cô Giang, Q.1, do CTCP Công ty cổ phần Tập đoàn Đầu tư Địa ốc No Va (HM:NVL) làm chủ đầu tư. Cụ thể, Sở Xây dựng TP.Hồ Chí Minh được giao phối hợp với Sở Tài nguyên Môi trường TP.Hồ Chí Minh, các đơn vị liên quan khẩn trương xác định rõ phần diện tích thuộc diện được miễn tiền sử dụng đất theo quy định, thực hiện trước ngày 15/8/2023.

Trước đó, vào hồi tháng 3/2023, dự án The Grand Manhattan được đưa vào danh sách 7 dự án bất động sản được TP.Hồ Chí Minh xem xét xử lý, tháo gỡ vướng mắc pháp lý dứt điểm đợt này.

Grand Manhattan là dự án bất động sản thuộc phân khúc hạng sang có quy mô 14.000 m2. Tại Đại hội cổ đông thường niên 2023, ban lãnh đạo Tập đoàn Novaland cho biết dự án The Grand Manhattan có giá trị phát triển gộp (GDV) là 652 triệu USD.

Hiện tại dự án đã được thi công đến tầng 28, song gặp vướng mắc ở khâu cấp giấy chứng nhận đầu tư và được hưởng ưu đãi miễn tiền sử dụng đất đối với toàn bộ diện tích đất được giao. Đây là dự án cải tạo chung cư cũ, nên chủ đầu tư phải bồi thường thêm phần diện tích sử dụng chung.

Diễn biến liên quan, trong tuần qua, các vướng mắc pháp lý tại một số dự án lớn của NVL như Aqua City tại Đồng Nai và NovaWorld Phan Thiết tại tỉnh Bình Thuận đã dần được tháo gỡ và có hướng giải quyết.