Vietstock - Cổ phiếu ngành Ô tô: “Sóng gió” hơn trong năm 2018?
Thị trường ô tô đang ghi nhận những sự chuyển mình khi môi trường kinh doanh đón nhận những sự thay đổi lớn. Với nhiều chính sách và quy định mới đi vào vận hành, bức tranh hoạt động kinh doanh sẽ có sự thay đổi như thế nào trong năm 2018?
Những chính sách mới về thị trường ô tô năm 2018
Phân khúc Ô tô thương mại: Phân hóa phức tạp theo chính sách mới
Năm 2018, thị trường ô tô sẽ chứng kiến sự đổ bộ của hàng loạt các chính sách mới. Tác động của các chính sách này sẽ tạo một sự chuyển dịch lớn trong nội bộ ngành, đặc biệt là phân khúc ô tô thương mại với sự hiện diện của các doanh nghiệp niêm yết (DNNY) như HAX, CTF, SVC.
Chính sách đầu tiên tập trung vào sự thay đổi về thuế nhập khẩu đối với các dòng xe liên quan đến tỷ lệ nội địa hóa. Cụ thể, theo cam kết trong Hiệp định thương mại tự do ASEAN (ATIGA), xe được sản xuất bởi một nước ASEAN và có tỷ lệ nội địa hóa nội khối đạt 40% sẽ được giảm thuế suất nhập khẩu xuống còn 0%. Điều này sẽ thúc đẩy sự gia tăng nhu cầu tiêu thụ xe nhập khẩu từ các quốc gia sản xuất lớn trong khu vực như Thái Lan, Indonesia…
Đối với các doanh nghiệp trong nước, hiện tại chỉ có THACO và trong tương lai là dòng xe Vinfast của Tập đoàn Vingroup là có khả năng đáp ứng trọn vẹn được các tiêu chí của chính sách. Trong khi đó, khả năng hưởng lợi từ chính sách này của các doanh nghiệp niêm yết trong nước như HAX, CTF, SVC… sẽ không quá cao khi các doanh nghiệp này hiện tại chỉ trong quá trình hoàn thiện khâu lắp ráp và phân phối xe cho các hãng xe lớn. Tỷ lệ nội địa hóa nội khối vì vậy là chưa cao. Do đó, với tác động từ chính sách này, định hướng nhập khẩu xe của các DNNY phân khúc ô tô thương mại có thể sẽ có sự chuyển hướng mạnh trong cơ cấu nhà cung ứng. Bên cạnh đó, điều này còn có thể gia tăng tính cạnh tranh với các doanh nghiệp lớn như THACO và dòng xe Vinfast của Tập đoàn Vingroup trong dài hạn.
Bên cạnh chính sách trên, các DNNY phân khúc ô tô thương mại còn chịu tác động không nhỏ từ các rào cản nhập khẩu ô tô. Cụ thể, theo Nghị định 116/2017, doanh nghiệp nhập khẩu phải cung cấp được bản sao Giấy chứng nhận chất lượng kiểu loại ô tô nhập khẩu được cấp bởi cơ quan, tổ chức có thẩm quyền nước ngoài. Bên cạnh đó, mỗi lô hàng nhập khẩu với cùng một loại xe đều phải thực hiện hoạt động kiểm định ngẫu nhiên trên một chiếc xe. Những đổi mới này sẽ tạo những độ trễ lớn trong hoạt động nhập khẩu ô tô và kéo theo sự gia tăng chi phí kiểm định cũng như sự suy giảm khả năng đáp ứng nhu cầu tiêu thụ ô tô nhập khẩu trong nước.
Cho đến thời điểm hiện tại, hai hãng xe lớn của Nhật Bản là Toyota Motor và Honda Motor đã thông báo ngừng xuất khẩu xe sang Việt Nam kể từ đầu năm 2018 trong bối cảnh hai hãng xe này chưa đáp ứng được các điều kiện nhập khẩu kể trên. Cụ thể đối với Toyota, dù hãng này đã có nhà máy lắp ráp tại Việt Nam nhưng lượng nhập khẩu vẫn đang chiếm trung bình 20% lượng tiêu thụ hiện tại ở Việt Nam. Hãng xe Ford của Mỹ cũng thông báo không thể tiếp tục xuất khẩu xe sang Việt Nam để phân phối. Trong khi đó, các hãng xe nhập khẩu từ Châu Âu như Mercedes, BMW, Porsche lại cho rằng hoàn toàn có thể cung cấp các giấy chứng nhận như Nghị định đề ra.
Với sự siết chặt hoạt động nhập khẩu ô tô, sự phân cực trong sản lượng tiêu thụ có thể diễn ra mạnh mẽ hơn trong năm 2018. Đối với nhóm DNNY phân khúc ô tô thương mại nhập khẩu dù hưởng lợi từ Hiệp định thương mại tự do ASEAN (ATIGA) nhưng Nghị định 116 đã tạm xóa đi lợi thế này và những hãng xe lắp ráp trong nước và phân phối những dòng xe này sẽ tạm thời chiếm ưu thế trong năm 2018.
Ngoài ra, một chính sách khác dù không mới nhưng sẽ tạo nên sự phân hóa mạnh trong quyết định của người tiêu dùng. Cụ thể, từ 01/01/2018 cơ cấu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) dành cho xe ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống sẽ tiếp tục được điều chỉnh như sau:
Bảng biểu thuế phí tiêu thụ đặc biệt
Theo cơ cấu thuế TTĐB kể trên, năm 2018 sẽ chứng kiến một sự phân hóa trong giá bán đối với các DNNY phân khúc ô tô thương mại.
Như vậy, với việc nhiều chính sách mới có hiệu lực, hoạt động kinh doanh của các DNNY trong ngành ô tô, đặc biệt là phân khúc ô tô thương mại sẽ đối diện với nhiều biến động phức tạp trong cả diễn biến tăng trưởng của sản lượng tiêu thụ và giá bán ô tô trong năm 2018. Trong đó, các DNNY kinh doanh và phân phối xe nhập khẩu từ Châu Âu sẽ có nhiều thuận lợi hơn trong khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Kết quả kinh doanh của nhóm DNNY phân khúc kinh doanh xe thương mại
Nguồn: VietstockFinance
Các chỉ tiêu sinh lời và định giá cơ bản của nhóm DNNY phân khúc kinh doanh xe thương mại
Nguồn: VietstockFinance
Phân khúc xe tải, xe chuyên dụng: Tiềm năng tăng trưởng lớn
Năm 2018 hứa hẹn sẽ là một năm đầy triển vọng đối với nhóm doanh nghiệp kinh doanh thuộc phân khúc xe tải và xe chuyên dụng. Các nhân tố được kỳ vọng sẽ hỗ trợ tích cực cho nhóm doanh nghiệp này, nổi bật như:
(1) Dòng vốn FDI đang duy trì sự hiện diện sôi động ở Việt Nam. Cụ thể, lũy kế đến ngày 20/12/2017, tổng vốn đăng ký cấp mới, tăng thêm và góp vốn mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài đạt 35.88 tỷ USD, tăng 44.4% so với cùng kỳ năm 2016.
Bên cạnh đó, vốn giải ngân FDI ước đạt 17.5 tỷ USD, tăng 10.8% so với cùng kỳ năm 2016.
Trọng tâm của dòng vốn FDI vẫn hướng mạnh nhất đến lĩnh vực chế biến chế tạo. Đây là lĩnh vực gắn liền với nhu cầu tiêu thụ các dòng xe tải, xe chuyên dụng.
(2) Ngành Bất động sản - Khu công nghiệp nằm trong chính sách ưu tiên phát triển của Nhà nước. Theo Quy hoạch phát triển các khu công nghiệp ở Việt Nam định hướng đến năm 2020, Việt Nam sẽ hoàn thiện mạng lưới khu công nghiệp trên toàn quốc. Tổng diện tích mục tiêu sẽ đạt khoảng 80,000 ha tính đến năm 2020. Bên cạnh đó là các ưu đãi dành cho hoạt động phát triển KCN theo Nghị định số 68/2017/NĐ-CP.
Các khu vực kinh tế trọng điểm như Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Bình Dương, Vũng Tàu, Đồng Nai… sẽ trở thành tâm điểm của làn sóng phát triển KCN khi đây là các tỉnh thành sẽ nhận được những ưu đãi đầu tư của Nhà nước.
(3) Xu hướng đô thị hóa diễn ra mạnh mẽ với sự phát triển của cơ sở hạ tầng đường sá. Theo định hướng phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2020 và tầm nhìn ngoài năm 2020, mạng lưới đường bộ cao tốc Việt Nam sẽ gồm 22 tuyến với tổng chiều dài 5,873 km, gia tăng 700km so với năm 2016.
Một khi mạng lưới giao thông vận tải đường bộ được hoàn thiện và mở rộng, nhu cầu sử dụng các phương tiện vận tải sẽ gia tăng mạnh hơn trong tương lai gần.
(4) Sản lượng container thông qua hệ thống cảng biển duy trì xu hướng tăng trưởng tích cực. Cụ thể, tốc độ tăng trưởng kép 5 năm đạt gần 13% trong giai đoạn 2012-2016. Theo thống kê của Cục Hàng hải Việt Nam, tính đến cuối quý 02/2017, sản lượng container thông qua hệ thống cảng biển đạt 6,871 nghìn TEU, tăng trưởng 5% so với cùng kỳ. Với hoạt động xuất nhập khẩu sôi động, tốc độ tăng trưởng sản lượng container thông qua hệ thống cảng biển được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì ổn định cho cả năm 2017.
Với các yếu tố nền tảng hỗ trợ kể trên, đây là tín hiệu khá tích cực đối với nhu cầu vận tải nói chung và nhu cầu đối với ô tô đầu kéo nói riêng trong những năm tới.
Hiện tại, các doanh nghiệp niêm yết trên sàn thuộc phân khúc này bao gồm TCH, HHS, TMT, HTL… Tất cả các doanh nghiệp này đều niêm yết cổ phiếu trên sàn HOSE. Trong đó, HTL và TMT và HHS tập trung vào các dòng xe tải, xe ben và xe chuyên dùng… Còn TCH tập trung vào phân khúc dòng xe tải đầu kéo hạng trung và hạng nặng. Hiện tại TCH đang dẫn đầu trong phân khúc xe tải đầu kéo và là nhà phân phối độc quyền hãng xe đầu kéo Mỹ International (Navistar) tại Việt Nam.
Kết quả kinh doanh của nhóm DNNY phân khúc kinh doanh xe tải, xe chuyên dụng
Nguồn: VietstockFinance
Các chỉ tiêu sinh lời và định giá cơ bản của nhóm DNNY phân khúc kinh doanh xe tải, xe chuyên dụng
Nguồn: VietstockFinance
Kết luận: Năm 2018 được dự đoán sẽ là một năm kinh doanh đầy biến động đối với nhóm ngành sản xuất và kinh doanh ô tô. Với việc nhiều chính sách mới chính thức có hiệu lực, bức tranh kết quả kinh doanh nhiều khả năng sẽ có sự phân hóa mạnh ở phân khúc ô tô thương mại. Trong khi đó với sự hỗ trợ thuận lợi của nền tảng vĩ mô, năm 2018 được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội tăng trưởng đối với các DNNY thuộc phân khúc xe tải và xe chuyên dụng.
Phước Toàn
