Vietstock - Lọc dầu Dung Quất muốn được hưởng ưu đãi như Nghi Sơn
Tỉnh Quảng Ngãi kiến nghị Chính phủ cho phép Lọc dầu Dung Quất hưởng một số ưu đãi như Nghi Sơn để đảm bảo cạnh tranh.
Theo văn bản kiến nghị tháo gỡ khó khăn của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất vừa được UBND tỉnh Quảng Ngãi gửi Chính phủ, Chủ tịch tỉnh Trần Ngọc Căng cho biết, hiện nguồn cung xăng dầu trên thị trường đang rơi vào cảnh "cung vượt cầu" do cùng lúc thị trường được tiếp nguồn từ 2 nhà máy lọc dầu. Tuy nhiên, giá và cầu thị trường thấp khiến việc tiêu thụ sản phẩm các nhà máy khó khăn.
Đến cuối tháng 9, Lọc dầu Nghi Sơn đã bán ra thị trường gần 1 triệu m3 xăng dầu, khiến thị trường tiếp tục dư thừa một lượng lớn do khối lượng Nghi Sơn sản xuất từ tháng 6 vẫn chưa tiêu thụ hết và đang nằm ở các kho tại khu vực phía Bắc và Nam.
Mặt khác, giá bán xăng dầu quá thấp khiến mức chiết khấu trên thị trường thay đổi liên tục, ảnh hưởng lớn đến đầu ra và tồn kho của nhiều đầu mối. Với cung nội địa khá lớn, nhất là khả năng lượng cung sẽ vượt cầu khoảng 800.000 đến một triệu m3 xăng các loại.
"Lọc dầu Nghi Sơn đưa sản phẩm ra thị trường nội địa từ tháng 5/2018, đúng khi nhu cầu thị trường thấp, trong khi đó nguồn cung từ nhập khẩu và nguồn hàng của BSR khá dồi dào, khiến thị trường dư thừa nguồn cung, nên việc tiêu thụ và giá bán các sản phẩm xăng dầu của BSR bị ảnh hưởng lớn theo hướng bất lợi", văn bản của UBND tỉnh Quảng Ngãi nêu.
|
Một góc Nhà máy Lọc dầu Dung Quất, tỉnh Quảng Ngãi. Ảnh: BSR
|
UBND tỉnh Quảng Ngãi cũng nêu một số khó khăn về chính sách liên quan tới thuế áp lên dầu thô nhập khẩu làm nguyên liệu sản xuất của các nhà máy lọc dầu đang có sự chênh lệch.
Theo Luật Thuế xuất khẩu, nhập khẩu và các văn bản hướng dẫn thi hành, thuế nhập khẩu dầu thô là 5% nếu có xuất xứ từ các nước, khu vực không thực hiện đối xử tối huệ quốc trong quan hệ thương mại với Việt Nam như Azerbaijan, Libya... Trong khi đó, thuế suất nhập khẩu dầu thô là 0% được áp dụng với Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn. Điều này, theo tỉnh Quảng Ngãi, ảnh hưởng rất lớn đến chiến lược dầu thô và hiệu quả sản xuất kinh doanh của BSR vì dầu thô Azeri (xuất xứ từ Azerbaijan) là dầu thô chiến lược của Lọc dầu Dung Quất.
Dẫn một loạt Nghị định của Chính phủ, chính quyền tỉnh Quảng Ngãi cho hay, hiện các sản phẩm được chế biến từ tài nguyên dầu thô khi xuất khẩu sẽ thuộc đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng (gồm cả xuất khẩu trực tiếp từ BSR hoặc thông qua các đầu mối), đã ảnh hưởng tiêu cực đến hiệu quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp nếu muốn xuất khẩu sản phẩm trong trường hợp nguồn cung nội địa vượt cầu.
Báo cáo của tỉnh Quảng Ngãi cũng đưa ra bảng so sánh chính sách bất lợi của BSR so với các cơ chế ưu đãi mà Lọc dầu Nghi Sơn được hưởng. Đơn cử, Nhà máy Lọc dầu Nghi Sơn được hưởng cơ chế ưu đãi 3-5-7 (cấp bù 3% với hoá dầu, 5% cho LPG, 7% xăng, dầu khi bán nội địa), trong khi Lọc dầu Dung Quất đã bỏ cơ chế này.
Lọc dầu Nghi Sơn cũng được hưởng thuế nhập khẩu dầu thô và xuất khẩu sản phẩm là 0%, trong khi Dung Quất chịu thuế suất lần lượt là 5% và không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng mua vào tương ứng nếu xuất khẩu sản phẩm...
Bên cạnh đó, Lọc dầu Dung Quất đang gặp khó khăn trong triển khai dự án nâng cấp, mở rộng do không được Chính phủ bảo lãnh vay vốn, ảnh hưởng trong thu xếp vốn và hiệu quả dự án này. Dự án này cũng đang chậm tiến độ do vẫn chưa được Bộ Tài nguyên & Môi trường phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM), dù doanh nghiệp đã có báo cáo giải trình, bổ sung phương án xử lý liên quan tới 1,6 triệu m3 vật liệu nạo vét đáy biển bằng phương pháp nhận chìm như yêu cầu của Bộ.
Trước những khó khăn của Lọc dầu Dung Quất, UBND tỉnh Quảng Ngãi kiến nghị Chính phủ cho phép BSR được hưởng một số chính sách ưu đãi ngang bằng với Lọc dầu Nghi Sơn.
Với mức thuế suất nhập khẩu dầu thô đang chênh lệch giữa 2 nhà máy lọc dầu, Quảng Ngãi đề nghị Chính phủ xem xét, điều chỉnh thuế suất nhập khẩu dầu thô Azeri từ Azerbaijan và các loại dầu thô nhập khẩu từ các thị trường khác của Lọc dầu Dung Quất về 0% như đang áp dụng cho Nghi Sơn.
Loại bỏ các sản phẩm được chế biến từ tài nguyên dầu thô ra khỏi danh sách các sản phẩm không chịu thuế VAT khi xuất khẩu, gồm xuất khẩu trực tiếp từ Lọc dầu Dung Quất hoặc thông qua các đầu mối. Cho phép BSR tiếp tục sản xuất sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn khí thải Euro 2 như thiết kế cho tới khi nhà máy hoàn thành dự án nâng cấp, mở rộng.
Tỉnh Quảng Ngãi cũng đề nghị Chính phủ giữ nguyên cơ chế đang có hiệu lực thi hành tại Quyết định 1725 của Thủ tướng cho phép doanh nghiệp tự chủ về tài chính, nhằm đảm bảo tính cạnh tranh theo cơ chế thị trường.
Với dự án nâng cấp, mở rộng Lọc dầu Dung Quất, Chủ tịch Trần Ngọc Căng đề nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ BSR thay thế việc cấp bảo lãnh Chính phủ để doanh nghiệp có đủ năng lực tài chính huy động vốn vay trên thị trường vốn, triển khai dự án nâng cấp, mở rộng nhà máy. Chính quyền tỉnh Quảng Ngãi cũng kiến nghị Chính phủ chỉ đạo Bộ Tài nguyên & Môi trường sớm phê duyệt báo cáo đánh giá tác động môi trường của dự án nâng cấp, mở rộng.
Nhà máy Dung Quất thuộc Công ty TNHH MTV Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) có vốn đầu tư ban đầu khoảng 3 tỷ USD, và tiếp tục mở rộng lên gần 5 tỷ USD năm 2015. Từ năm 2009 đến tháng 8/2018, nhà máy này đóng góp 90% tổng thu ngân sách hằng năm của tỉnh Quảng Ngãi, gần 7 tỷ USD.
Nguyễn Hoài
