Vietstock - BVS: Việt Nam sẽ hưởng lợi thế nào khi Mỹ đánh thuế Trung Quốc?
Mới đây, CTCK Bảo Việt (BVS) vừa công bố báo cáo chuyên đề “Toàn cảnh chiến tranh thương mại Mỹ - Trung”.
Trong báo cáo, BVS nhấn mạnh Mỹ là nước chủ động trong cuộc chiến thương mại này. Chính quyền Donald Trump là người khởi xướng đưa ra các gói đánh thuế và không ngại leo thang lên những mức cao mới. Thậm chí, ông Trump còn tuyên bố sẵn sàng đánh thuế lên tất cả các nhóm hàng mà Mỹ nhập khẩu từ Trung Quốc. Về cơ bản, các loại hàng hóa trung gian là đầu vào cho sản xuất như thiết bị, linh kiện điện tử, phụ tùng ô tô... và các mặt hàng tiêu dùng bao gồm điện thoại, máy vi tính, hàng may mặc, da giày, đồ thể thao, đồ chơi trẻ em... đều sẽ nằm trong danh sách đánh thuế của chính quyền Trump.
Theo đó, BVS cho rằng việc chuyển hướng đầu tư sản xuất các mặt hàng điện tử sang các thị trường khác ngoài Trung Quốc, dù quy mô được dự báo không lớn, nhưng cũng có thể mang đến những thuận lợi đối với ngành sản xuất thiết bị, linh kiện điện tử của các nước ASEAN, trong đó có Việt Nam. Riêng đối với mặt hàng điện thoại di động, Việt Nam hiện đang là nơi sản xuất lớn nhất của Samsung với sản lượng khoảng 240 triệu chiếc/năm, theo sau là Trung Quốc với sản lượng 150 triệu chiếc/năm. Hiện, Samsung đang có kế hoạch cắt giảm sản lượng khoảng 40 triệu sản phẩm tại Trung Quốc do giá nhân công cao kết hợp với rủi ro chiến tranh thương mại Mỹ - Trung leo thang nên Tập đoàn này càng có lý do để đẩy mạnh chuyển hướng đầu tư sang các nước khác. Trong bối cảnh này, Việt Nam có cơ hội thu hút thêm vốn đầu tư của Samsung. Theo đó, thu hút vốn FDI, xuất khẩu của Việt Nam sẽ tăng, các khu công nghiệp sẽ được hưởng lợi, nhiều việc làm mới sẽ được tạo ra.
Bên cạnh đó, ngành hàng may mặc, giày dép, đồ dùng thể thao, đồ chơi trẻ em, đồ nội thất của Việt Nam sẽ được hưởng lợi khi chiến tranh thương mại leo thang. Đặc biệt, ngành dệt may và da giày được dự báo là một trong những ngành được hưởng lợi nhiều nhất trong chiến tranh thương mại nhờ hai khía cạnh.
Thứ nhất, đồng Nhân dân tệ (NDT) mất giá mạnh so với USD, qua đó NDT cũng mất giá so với đồng Việt Nam giúp các doanh nghiệp nhập được vải và các nguyên phụ liệu dệt may, da giày với giá rẻ hơn.
Thứ hai, các ngành này của Việt Nam có thể lấy thêm được thị phần của Trung Quốc tại thị trường Mỹ nhờ mức giá cạnh tranh hơn cũng như thu hút được thêm vốn đầu tư FDI, từ đó giúp xuất khẩu tăng, nhiều việc làm mới được tạo ra. Tuy vậy, quá trình hưởng lợi cũng sẽ diễn ra với quy mô vừa phải và từ từ vì đối với các Tập đoàn đa quốc gia, sản xuất tại Trung Quốc vẫn có sức hấp dẫn nhất định, nhất là đối với các phân phúc cần trình độ nhân công cao dù mức lương tại đây đang có xu hướng tăng.
Ở nhóm hàng đồ chơi và dụng cụ thể thao, chiến tranh thương mại Mỹ - Trung cũng là cơ hội để các đơn hàng chuyển dần sang Việt Nam, qua đó giúp Việt Nam thu hút thêm nhiều vốn FDI, tăng xuất khẩu và tạo thêm việc làm
Đối với đồ gỗ nội thất, các đơn hàng đồ gỗ nội thất có thể sẽ chuyển từ các nhà máy tại Trung Quốc sang các nước khác trong khu vực Đông Nam Á như Malaysia, Thái Lan, Việt Nam… Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung cũng mở ra cơ hội nhận được thêm các đơn hàng xuất khẩu cho các doanh nghiệp sản xuất đồ gỗ nội thất của Việt Nam như TTF, SAV… Tuy nhiên, Việt Nam cũng cần siết chặt quản lý, tránh tình trạng đồ gỗ nội thất Trung Quốc mượn Việt Nam như một nước trung chuyển để tìm đường xuất khẩu sang Mỹ. Nếu để điều này xảy ra, cả ngành sẽ bị ảnh hưởng khi Mỹ áp thuế trừng phạt.
Việc Mỹ áp thuế mang đến lo ngại thép Trung Quốc sẽ tìm một thị trường khác để tiêu thụ hoặc “xuất khẩu nhờ” vào Mỹ, trong đó Việt Nam có thể là một địa chỉ lý tưởng. Nhờ vậy, chiến tranh thương mại sẽ đem lại lợi thế cho sản phẩm sắt thép các loại của Việt Nam.
Tuy nhiên, trên thực tế, lượng thép Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ năm 2017 có quy mô khá nhỏ (chỉ 740 ngàn tấn) nên nếu có tràn vào Việt Nam tiêu thụ thì cũng không đáng lo ngại. Ngoài ra, sản phẩm thép xây dựng và tôn mạ của Việt Nam hiện vẫn được bảo vệ tốt nhờ hàng rào thuế quan nên Trung Quốc khó có khả năng cạnh tranh ở những mặt hàng này. Trong khi đó, nguy cơ Việt Nam trở thành nơi trung chuyển để thép Trung Quốc đi “đường vòng” sang Mỹ mặc dù có nhưng mức độ cũng khá hạn chế do lượng thép Trung Quốc xuất khẩu vào Mỹ cũng không lớn.
Cho đến nay, Trung Quốc đã có động thái đáp trả đối với hầu hết các gói đánh thuế của Mỹ nhắm vào hàng Trung Quốc. Riêng với gói đánh thuế trị giá 200 tỷ USD của Mỹ, Trung Quốc không thể trả đũa với quy mô hàng hóa tương ứng mà chỉ dừng lại ở con số 60 tỷ USD. Lý do là lượng hàng Trung Quốc nhập khẩu từ Mỹ trong năm 2017 chỉ ở khoảng 130 tỷ USD.
Yến Chi
