Vietstock - Mỹ mất vị trí đối tác thương mại số 1 với châu Âu
Châu Âu hiện đang mua bán nhiều hàng hóa với Trung Quốc hơn Mỹ, dấu hiệu cho thấy đại dịch đang biến đổi nền kinh tế toàn cầu như thế nào.
Dữ liệu do cơ quan thống kê của Liên minh châu Âu (EU) công bố tuần này cho rằng sự thay đổi đó do kim ngạch nhập khẩu và xuất khẩu từ Trung Quốc trong năm 2020 lần lượt tăng 5.6% và 2.2%. Trong khi đó, thương mại với Mỹ "giảm đáng kể", với nhập khẩu giảm 13.2% và xuất khẩu giảm 8.2%. Tổng giá trị thương mại hàng hóa giữa EU-Trung Quốc năm ngoái là 586 tỷ Euro (706 tỷ USD), cao hơn khoảng 31 tỷ Euro (37 tỷ USD) so với giữa EU và Mỹ.
Nền kinh tế Trung Quốc tăng trưởng 2.3% trong năm ngoái khi nước này chạy đua để phục hồi sau đại dịch, trong khi tổng sản lượng của Mỹ giảm 3.5%. Điều đó cho phép Trung Quốc, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới, tăng sức ảnh hưởng.
Daniel Gros, thành viên tại Trung tâm Nghiên cứu Chính sách châu Âu, cho biết sự thay đổi đó sẽ không gây ngạc nhiên nếu xét đến sự kiểm soát của Trung Quốc trong ngành công nghiệp toàn cầu.
Tuy nhiên, ông nhấn mạnh mối quan hệ của châu Âu với Mỹ vẫn rất bền chặt, bằng chứng là EU tiếp tục xuất khẩu sang Mỹ nhiều hơn so với sang Trung Quốc, tạo ra số lượng việc làm đáng kể. Dữ liệu trên cũng không tính đến thương mại dịch vụ xuyên Đại Tây Dương, trị giá khoảng 494 tỷ Euro (595 tỷ USD) mỗi năm.
“Mối quan hệ xuyên Đại Tây Dương nhìn chung vẫn mạnh mẽ hơn nhiều so với mối quan hệ giữa châu Âu và Trung Quốc. Nó sâu đậm hơn nhiều vì nó có nhiều đầu tư xuyên biên giới và công ty xuyên quốc gia hơn so với Trung Quốc", Gros nói.
Tuy vậy, Brussels đang muốn làm sâu sắc hơn mối quan hệ kinh tế với Trung Quốc, mặc dù coi nước này là "đối thủ cạnh tranh chiến lược" và "đối thủ mang tính hệ thống".
Châu Âu cũng có những quan ngại giống như Mỹ về các hoạt động thương mại và công nghệ của Bắc Kinh. Tuy nhiên, cuối năm ngoái, họ đã hoàn tất một thỏa thuận đầu tư với Trung Quốc nhằm thúc đẩy sự tiếp cận thị trường.
Ủy ban châu Âu cho biết họ đã đặt ra "những nghĩa vụ rõ ràng đối với các doanh nghiệp Nhà nước của Trung Quốc" - đối tượng thường được trợ cấp nhiều, và thiết lập các quy định chống lại vấn đề buộc phải chuyển giao công nghệ.
Dẫu vậy, thỏa thuận đó vẫn tạo ra xích mích với Mỹ. Jake Sullivan, người hiện là cố vấn an ninh quốc gia của Tổng thống Joe Biden, kêu gọi các nhà lãnh đạo EU giải quyết những lo ngại chung về Bắc Kinh với chính quyền sắp tới.
Thay đổi động lực thương mại có thể làm phức tạp những nỗ lực của ông Biden trong việc thiết lập lại mối quan hệ với các đồng minh và xây dựng một liên minh toàn cầu để buộc Trung Quốc phải chịu trách nhiệm.
Tuy nhiên, Gros cho rằng toàn văn thỏa thuận đầu tư của EU rốt cuộc lại không có gì quan trọng. Ông khuyên chính quyền Biden nên nhìn xa hơn, và thấy rằng nội dung của thỏa thuận trên, vốn đã mất 7 năm đàm phán, thay đổi "rất ít".
"Trước khi có thỏa thuận đó, EU đã mở cửa với Trung Quốc, và EU đã đưa ra những nhượng bộ nào? Không có cái nào cả. Vậy, bạn có thể mong đợi Trung Quốc sẽ thực hiện những nhượng bộ nào?", ông nói.
Nhã Thanh (Theo CNN)
