Vietstock - Một lần “lướt sóng giả”
Trong thị trường chứng khoán, nơi mà mỗi người tham gia vào nó đều được gọi một cách trang nghiêm là “nhà đầu tư” thì đó cũng là nơi chứng kiến bao câu chuyện chẳng khác gì phim hành động. Một trong số đó là “lướt sóng giả”.
Một ngày như mọi ngày, nơi quen thuộc của tôi, cũng như bao môi giới khác bám chặt là bảng điện tử. Một chiếc laptop, một cốc café là đủ để đặt cược cả số phận cuộc đời.
Cách đây 8 năm, thị trường lình xình sau một cơn sóng lớn, hầu hết tất cả bluechip đều tăng hoặc giảm chậm. Khi đó, người ta đặt niềm tin vào các cổ phiếu nhỏ. Đó là thời điểm các nhà môi giới “cá kiếm” nhiều nhất, họ tha hồ tung những tin tức tốt đẹp về các cổ phiếu nhỏ trên các diễn đàn, trong những buổi café, hoặc thậm chí khi ngồi ở quán bia hòng dụ được khách tung tiền vào mua. Chỉ cần một tin kiểu như: “Cổ phiếu A tăng vốn”, “cổ phiếu B trả cổ tức lớn”, thậm chí tin một thành viên HĐQT hoặc người thân lãnh đạo công ty mua cổ phiếu là lập tức giá cổ phiếu đó tăng mạnh, tăng trần dù chỉ bởi lệnh mua vài ngàn cổ. Đó là mảnh đất màu mỡ để chạy một chuyến tàu nhỏ đến đích trong vài ngày rồi nhanh chóng rớt xuống vực sâu, làm bao nhà đầu tư nhỏ đổ tiền vào rồi thất bại.
Tôi vốn chủ trương không theo những penny tăng nóng chỉ vì tin đồn như thế. Ấy vậy mà có lần vẫn không kiềm chế nổi lòng tham, để rồi “chết” trong một lần “lướt sóng giả” như vậy.
Hôm đó, tôi nghe được tin cổ phiếu S… chuẩn bị tăng vốn điều lệ và sẽ phát hành thêm cổ phiếu. Cùng lúc đó, lại có tin các thành viên HĐQT mua vào số lượng lớn cổ phiếu, đó chính là cơ sở để tin rằng sẽ có một sóng ở cổ phiếu này. Không đợi tôi suy nghĩ xong, các lệnh mua vào vài trăm ngàn cổ phiếu S.. đã ào ạt được tung ra, làm cổ phiếu đó tăng trần chỉ trong vài giây trước khi tôi có thể định thần. Các lệnh bán ít ỏi đều bị nuốt gọn, mấy vị khách hàng đều xuýt xoa tiếc nuối vì đã không gom kịp trước khi tàu “khởi hành”.
Đã trải qua khá nhiều “chuyến tàu” như vậy nên tôi cũng không vội hành động mà chỉ khuyên khách hàng rằng: bây giờ có muốn cũng chẳng mua được, đến khi mua được cũng là lúc giá đâm đầu, vì thế mình chỉ nên quan sát chứ không nên mua bằng mọi giá.
Đúng như dự đoán, cổ phiếu S.. tiếp tục tăng trần 3 ngày liên tiếp. Đến ngày thứ 4, những nhà đầu tư “ăn xổi” đã xả hàng dần, duy trì khoảng vài trăm ngàn cổ phiếu có nhu cầu mua. Bỗng S.. chuyển sang màu xanh vì có lệnh bán khá lớn làm giá giảm đôi chút. Một khách hàng gọi tôi đặt lệnh mua cổ phiếu S… lập tức và còn nói thêm chắc như đinh: anh dò được tin còn “kinh” hơn tin hôm trước. Đó là S.. lãi khủng và trả cổ tức còn nhiều hơn dự đoán. Vị khách này đúng là có nhiều mối quan hệ và thường có tin tức khá chính xác nên tôi cũng lung lay quan điểm.
Không suy nghĩ gì thêm, tôi đặt lệnh cho khách hàng. Lệnh nhanh chóng được khớp vì có khá nhiều người “nhả” S… ra. Về phần mình, tôi cũng không bỏ lỡ khi quyết định dùng margin để mua vào cổ phiếu S.. Nhưng rồi hôm sau, tôi sống trong tâm trạng nhấp nhổm lo sợ, cùng với đó là nỗi lo lắng của vị khách đã dồn tiền mua S.. vì cổ phiếu này chỉ tăng trần đúng một ngày sau đó rồi giảm dần.
Vị khách “quan hệ rộng” phải tung đi tin đồn mà anh ta đã nghe được, nhưng dường như cũng chẳng ăn thua, bởi khi lệnh bán áp đảo thì dù có tin tốt cũng không lại với lệnh bán ào ạt. Đến khi S… giảm sàn thì khách mới chỉ chạy được một ít, còn tôi thì chịu thất bại cay đắng do không kiểm soát được lòng tham của mình. Tôi đành ôm cổ phiếu S… đợi tin tốt kia trở thành sự thật, nhưng đợi mỏi mòn mà không thấy đâu.
Tôi biết rằng, tin đó do “tay to” tung ra để tạo sóng hòng thoát hàng... Họ đã gom trước lượng lớn cổ phiếu, rồi đổ lệnh mua để kéo nhà đầu tư nhỏ lên tàu cùng. Họ chỉ cần kiếm 10-15% lãi là đủ, vì vậy đã bán ngay khi đủ lợi nhuận kỳ vọng. Thật không gì tệ bằng “biết nhưng vẫn chết”.
Đó là một bài học xương máu cho người môi giới còn non kinh nghiệm như tôi. Ở nước ta, việc mua theo tin tức, bán theo tin đồn vẫn chi phối hoạt động của nhà đầu tư. Trong vô vàn tin tức đó, chúng ta cần sáng suốt đánh giá để không bị cuốn theo những con sóng “nhân tạo”, để bảo toàn vốn chờ những đợt sóng thật sự.
Trung Thành
