Giá đồng tăng mạnh giữa lo ngại thiếu nguồn cung

Vietstock - Giá đồng tăng mạnh giữa lo ngại thiếu nguồn cung

Giá đồng đạt mức tăng hàng tháng lớn nhất kể từ tháng Sáu trong bối cảnh nhà đầu tư lo ngại nguồn cung thiếu hụt sau các vụ tai nạn liên tiếp làm gián đoạn hoạt động của các mỏ lớn ở Indonesia và Chile.

Giá đồng kỳ hạn trên Sàn giao dịch kim loại London (LME) tăng 3,7% trong tháng Chín, đánh dấu mức tăng tốt nhất trong ba tháng.

Trong phiên giao dịch sáng 1-10, giá đồng kỳ hạn tăng 0,14% lên 10.283 đô la/tấn trước thông tin sản lượng đồng của Chile, nhà sản xuất đồng lớn nhất thế giới, giảm mạnh.

Sản lượng đồng của Chile trong tháng Tám giảm 9,9% so với cùng kỳ năm ngoái do hậu quả của vụ tai nạn sập mỏ đồng El Teniente của tập đoàn khai thác đồng quốc gia Chile (Codelco) vào ngày 31-7, khiến sáu người thiệt mạng. Codelco buộc phải dừng hoạt động khai thác, khiến sản lượng dự kiến ​​của mỏ El Teniente trong năm 2025 giảm 33.000 tấn.

Giá đồng tăng mạnh từ tuần trước khi công ty khai khoáng Freeport-McMoRan (Mỹ) tuyên bố miễn trừ trách nhiệm đối với các hợp đồng tại mỏ đồng Grasberg ở Indonesia do sự cố sạt lở bù. Đây là là mỏ đồng lớn thứ hai thế giới, chỉ đứng sau mỏ Escondida ở Chile. Sản lượng đồng năm ngoái của mỏ này đạt 815.000 tấn, chiếm 4% sản lượng toàn cầu.

Đầu tháng Chín, khoảng 800.000 tấn bùn đã tràn vào mỏ Grasberg, khiến ít nhất 2 công nhân thiệt mạng và 5 công nhân vẫn còn mất tích. Vụ tai nạn này buộc Freeport phải giảm dự báo sản lượng đồng cho năm nay và năm sau. Hiện Freeport đã tạm dừng hoạt động tại mỏ này để tìm kiếm các công nhân mất tích.

Thị trường đồng đã trải qua một năm đầy biến động, chịu ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu hụt nguồn cung và những thay đổi trong chính sách thuế quan của chính quyền Tổng thống Donald Trump.

Giá đồng phản ánh nguồn cung toàn cầu mong manh vào thời điểm nhu cầu tiếp tục tăng nhanh nhờ nhu cầu điện hóa giao thông là làn sóng xây dựng các trung tâm dữ liệu và triển khai năng lượng tái tạo.

Sự cố tại mỏ Grasberg đã làm thay đổi bức tranh cung ứng đồng toàn cầu. Các nhà phân tích của ngân hàng Societe Generale cảnh báo, mỏ Grasberg ngừng hoạt động càng lâu, đà tăng giá của đồng sẽ càng kéo dài. Họ dự báo, thị trường đồng có thể chứng kiến mức thiếu hụt nguồn cung lớn nhất kể từ năm 2004.

Benchmark Mineral Intelligence (BMI) nâng mức ước tính thiếu hụt nguồn cung đồng so với nhu cầu trong năm 2026 từ mức 72.000 tấn lên 400.000 tấn.

Ngân hàng Citi cũng dự báo mức thiếu hụt tương tự vào năm 2026 và khả năng thiếu hụt thêm 350.000 tấn vào năm 2027 trừ khi giá đồng tăng đáng kể để thúc đẩy nguồn cung .

Khai thác đồng là một ngành kinh doanh nguy hiểm và khó lường khi các nhà sản xuất phải đào sâu hơn vào long đất và đối mặt với những môi trường ngày càng khắc nghiệt hơn để khai thác đồng.

Nhưng rủi ro đang trở nên tập trung hơn khi thế giới phụ thuộc vào một nhóm nhỏ các mỏ lớn để duy trì tăng trưởng sản lượng đồng.

BMI ước tính 20 mỏ đồng lớn nhất thế giới sẽ chiếm 36% sản lượng toàn cầu trong năm nay. Mỗi mỏ trong số này đều có những thách thức riêng về địa chất, vận hành và xã hội.

Lê Linh (Theo Wall Street Journal, Bloomberg)