Căng thẳng địa chính trị đẩy USD lên cao, tỷ giá trong nước lập đỉnh
Investing.com - Một loạt doanh nghiệp lớn tại Mỹ đang đẩy mạnh cam kết loại bỏ hoàn toàn phẩm màu nhân tạo khỏi các sản phẩm thực phẩm bán lẻ trước năm 2028, cho thấy bước tiến rõ nét trong làn sóng "làm sạch thực phẩm" đang lan rộng trên toàn quốc.
Ngày 14/7, Tổng thống Donald Trump tuyên bố Tập đoàn Coca-Cola (NYSE:KO) đã đồng ý chuyển sang sử dụng đường mía trong các sản phẩm nước giải khát tiêu thụ tại thị trường Mỹ, sau cuộc trao đổi trực tiếp với ông. Đây được xem là một dấu ấn mới trong chương trình nghị sự “Làm cho nước Mỹ khỏe mạnh trở lại” (Make America Healthy Again - MAHA) mà chính quyền ông Trump đang thúc đẩy. Tuy nhiên, quyết định này cũng kéo theo không ít tranh cãi khi có khả năng ảnh hưởng tiêu cực tới ngành sản xuất ngô của Mỹ, vốn đang cung cấp nguyên liệu chủ lực là siro bắp cho ngành công nghiệp thực phẩm.
Tổng thống Trump nhấn mạnh ông đã thảo luận với Coca-Cola về việc sử dụng đường mía tự nhiên trong các sản phẩm nội địa, và phía công ty đã nhất trí với đề xuất này. Người phát ngôn của Coca-Cola, có trụ sở tại Atlanta, xác nhận kế hoạch này sẽ được công bố chi tiết trong thời gian tới, đồng thời bày tỏ sự trân trọng đối với sự quan tâm từ phía Tổng thống. Một số chuyên gia cho rằng hành động của ông Trump phản ánh phong cách lãnh đạo đặc trưng: gây áp lực lên các doanh nghiệp tư nhân và công bố những thay đổi lớn theo cách gây chú ý, dù chưa có nhiều chi tiết cụ thể được công khai.
Bên cạnh yếu tố cá nhân của Tổng thống Trump, chương trình MAHA còn được thúc đẩy bởi Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ nhân sinh Mỹ Robert F. Kennedy Jr. Theo tờ Washington Post, chương trình này khuyến khích các doanh nghiệp loại bỏ các thành phần như siro bắp, dầu hạt công nghiệp, phẩm màu nhân tạo và các chất phụ gia ra khỏi sản phẩm, với lập luận rằng chúng có thể liên quan đến nhiều vấn đề sức khỏe. Trong nhiều thập kỷ qua, Coca-Cola sản xuất tại Mỹ chủ yếu dùng siro bắp làm chất tạo ngọt, do đây là nguyên liệu có giá thành rẻ nhờ trợ cấp của chính phủ. Trong khi đó, tại nhiều quốc gia như Mexico, Úc hay Anh, hãng lại sử dụng đường mía thay thế.
Không chỉ Coca-Cola, làn sóng chuyển đổi này đang lan rộng. Theo Hãng tin Reuters ngày 15-7, hơn 90% nhà sản xuất kem tại Mỹ đã cam kết loại bỏ toàn bộ phẩm màu nhân tạo khỏi các sản phẩm trước năm 2028. Các tập đoàn lớn khác như General Mills, Kraft Heinz, J.M. Smucker, Hershey và Nestlé USA cũng đã công bố các kế hoạch chuyển đổi sang sử dụng nguyên liệu tự nhiên thay cho phẩm màu tổng hợp.
Trên thực tế, chương trình MAHA đang góp phần thiết lập một tiêu chuẩn mới cho thành phần thực phẩm tại Mỹ. Điều này buộc các tập đoàn thực phẩm lớn như Nestlé, PepsiCo hay Coca-Cola phải điều chỉnh công thức sản phẩm cũng như chiến lược tiếp thị để đáp ứng xu hướng tiêu dùng ưu tiên sức khỏe. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để các thương hiệu thực phẩm hữu cơ mở rộng thị phần, trong bối cảnh thị trường dần dịch chuyển sang các sản phẩm “sạch” và an toàn cho sức khỏe.
Tuy vậy, chương trình của ông Trump đang vấp phải sự phản đối từ ngành công nghiệp siro bắp. Một báo cáo của Ủy ban MAHA công bố hồi tháng 5 cho rằng siro bắp chứa hàm lượng fructose cao là một trong những tác nhân gây béo phì và các bệnh liên quan. Siro này được tạo ra bằng cách chuyển hóa glucose thành fructose, thường được dùng thay thế cho đường vì giá rẻ và thời hạn sử dụng dài hơn. Tuy nhiên, một số chuyên gia dinh dưỡng lập luận rằng khác biệt dinh dưỡng giữa siro bắp và đường mía là không đáng kể, khi cả hai đều có giá trị và ảnh hưởng đến sức khỏe tương đương nhau.
Hiệp hội tinh luyện bắp Mỹ cho rằng siro bắp góp phần tăng lượng calo trong khẩu phần ăn, nhưng không có bằng chứng rõ ràng cho thấy nó là nguyên nhân chính gây béo phì hoặc tiểu đường. Từ góc độ kinh tế, họ cảnh báo rằng việc thay thế siro bắp bằng đường mía nhập khẩu sẽ khiến chi phí sản xuất tăng, đi ngược lại chính sách “Nước Mỹ trên hết” mà ông Trump từng cổ xúy. Chủ tịch Hiệp hội tinh luyện ngô Mỹ, ông John Bode, cho rằng sự thay đổi này có thể gây mất hàng nghìn việc làm, giảm thu nhập của nông dân trồng ngô và đẩy mạnh nhập khẩu, mà không mang lại lợi ích rõ rệt về mặt dinh dưỡng.
Chuyên gia Chad Hart từ Đại học bang Iowa nhận định việc giảm mạnh nhu cầu tiêu thụ siro bắp sẽ là cú sốc lớn đối với ngành sản xuất ngô trong nước, ảnh hưởng tới khoảng 10% tổng thị trường ngô và có thể kéo giá nông sản này giảm đáng kể.