Vietstock - Các ngân hàng Trung Quốc đang giữ hơn 1,000 tỷ USD ngoại tệ
Khoản tiền gửi bằng ngoại tệ tại các ngân hàng Trung Quốc đã vượt mốc 1,000 tỷ USD lần đầu tiên trong lịch sử, qua đó tạo cơ hội để Bắc Kinh cho phép dòng vốn rút khỏi quốc gia này một cách tự do hơn.
Dự trữ ngoại hối ngày một tăng khi nhu cầu nước ngoài về hàng hóa Trung Quốc đã tăng mạnh trong bối cảnh dịch bệnh và thúc đẩy lợi nhuận của các nhà xuất khẩu. Ngoài ra, sự vững chắc của nền kinh tế và đà tăng giá của Nhân dân tệ cũng thu hút nhà đầu tư nước ngoài bán USD và đổi lấy Nhân dân tệ để mua cổ phiếu và trái phiếu Trung Quốc. Tiền gửi ngân hàng bằng ngoại tệ tăng hơn 260 tỷ USD trong 5 tháng đầu năm, mức tăng mạnh nhất kể từ khi dữ liệu bắt đầu thu thập vào năm 2002.
Và rồi sự trật khớp xảy ra: Bất chấp dòng vốn vào tăng mạnh, các ngân hàng Trung Quốc không có quá nhiều kênh để tận dụng lượng ngoại hối hiện tại. Một cách trong số này là bán ra ở thị trường nội địa, nhưng sẽ gây thêm áp lực đẩy đồng Nhân dân tệ tăng giá. Đồng nội tệ Trung Quốc cũng đang dao động gần mức đỉnh 5 năm so với các đồng tiền chủ chốt khác, qua đó càng thôi thúc Bắc Kinh cải cách thị trường giao dịch ngoại hối và nới lỏng biện pháp kiểm soát vốn. Từ đó, giúp các nhà đầu tư nội có thể mua thêm tài sản nước ngoài.
“Dòng vốn vào mạnh giúp Trung Quốc có cơ hội thực hiện cải cách tài khoản vốn và nới lỏng sự kiểm soát vốn”, Linan Liu, Chiến lược gia vĩ mô về Trung Quốc tại Deutsche Bank chi nhánh Hồng Kông, cho hay. “Tôi kỳ vọng Trung Quốc sẽ nới lỏng thêm việc kiểm soát dòng vốn ra khỏi nước này thông qua các kế hoạch đầu tư”.
Các ngân hàng thương mại Trung Quốc có lượng ngoại tệ kỷ lục 1.38 ngàn tỷ USD vào cuối tháng 5/2021, với phần lớn được giữ dưới dạng tiền gửi, theo Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBoC). Các ngân hàng sử dụng phần lớn ngoại tệ để cho vay các doanh nghiệp nội và ngoại, dữ liệu cho thấy. Dự trữ ngoại hối của PBoC cũng tăng lên đỉnh 5 năm trong tháng trước.
Sự tích lũy ngoại tệ trên là kết quả của dòng vốn vào quá mạnh. Nhà đầu tư nước ngoài đã mua 1 ngàn tỷ Nhân dân tệ (154 tỷ USD) trái phiếu Trung Quốc trong 1 năm qua, do bị thu hút bởi mức lợi suất tương đối cao. Cùng với đó, kim ngạch xuất khẩu của Trung Quốc tăng mạnh khi các nhà máy hoạt động trở lại, trong khi phần lớn thế giới vẫn còn chống dịch Covid-19, qua đó thúc thặng dư thương mại lên kỷ lục.
Dòng vốn vào mạnh cũng kéo giảm lãi suất tiền gửi bằng USD tại Trung Quốc xuống mức thấp kỷ lục – mức chỉ bằng 1/3 lãi suất huy động tại Mỹ. Tình trạng này đã thôi thúc các ngân hàng mua Nhân dân tệ và khiến Bắc Kinh cảm thấy lo ngại đồng Nhân dân tệ quá mạnh có thể thu hút dòng vốn nóng tới Trung Quốc và gây ảnh hưởng tiêu cực tới các nhà xuất khẩu.
PBoC đang đưa ra các động thái để giảm bớt thanh khoản USD, bao gồm nới lỏng biện pháp kiểm soát vốn đã thực hiện sau đợt phá giá tiền tệ từ 6 năm trước. NHTW Trung Quốc tăng ngưỡng mua tài sản nước ngoài cho các nhà đầu tư nội địa lên mức kỷ lục trong tháng 6/2021 và được kỳ vọng sẽ thiết lập kênh liên kết giao dịch dành cho các sản phẩm quản lý tài sản giữa Trung Quốc đại lục và Hồng Kông.
Một số quan chức “có thể cảm thấy đà tăng ngoại tệ này hơi phi lý”, George Magnus, Chuyên gia nghiên cứu tại Trung tâm Trung Quốc thuộc Đại học Oxford, cho hay. “Dòng vốn chảy vào thì vẫn ổn, nhưng sẽ là vấn đề lớn cho sự ổn định tài chính nếu dòng vốn đảo chiều”.
Đối với ông Magnus, sự gia tăng tiền gửi bằng USD “nhiều khả năng chỉ tạm thời”, và sẽ chậm lại khi các quốc gia khác hồi phục trở lại.
“Trung Quốc sẽ tận dụng lượng thanh khoản USD dồi dào để dòng chảy xuyên biên giới trở nên cân bằng hơn”, Becky Liu, Trưởng bộ phận chiến lược vĩ mô Trung Quốc tại Standard Chartered Plc ở Hồng Kông, cho hay. “Các nhà quyết sách sẽ nới lỏng kiểm soát đối với dòng vốn ra khỏi Trung Quốc trong 2-3 năm tới”.
Vũ Hạo (Theo Bloomberg)
