Theo Dong Hai
Investing.com – Thị trường chứng khoán Việt Nam phiên giao dịch hôm nay thứ Năm ngày 23/9 có 3 thông tin mới đáng chú ý: Dự án đường vành đai 4 - vùng Thủ đô có tổng mức đầu tư khoảng 160.000 tỷ đồng sẽ được Hà Nội dồn lực tập trung đầu tư trong giai đoạn tới, thị trường chứng khoán Việt Nam ảnh hưởng gì từ câu chuyện Evergrande? Và nhiều doanh nghiệp FDI có thể sẽ rời đi nếu Việt Nam không mở cửa nền kinh tế… Dưới đây là nội dung chính.
1. Dự án đường vành đai 4 - vùng Thủ đô - Dự án đường trên cao dài nhất Việt Nam tổng mức đầu tư khoảng 160.000 tỷ đồng
Ngày 22/9, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng đã ký ban hành nghị quyết về chủ trương triển khai dự án Đầu tư xây dựng tuyến đường vành đai 4 - vùng Thủ đô. Đây là dự án đường vành đai ngoài khu vực nội đô của đô thị trung tâm Thủ đô Hà Nội, liên kết với các tuyến đường bộ cao tốc, các tuyến đường trục hướng tâm, kết nối TP Hà Nội với các tỉnh lân cận.
Hà Nội kỳ vọng, tuyến đường khi hoàn thành không chỉ góp phần giảm ùn tắc giao thông, mở rộng không gian phát triển cho thành phố, kéo giãn mật độ dân cư tại khu vực nội đô, phát triển kinh tế đô thị và nông thôn,...
Các quy trình, thủ tục đầu tư dự án phải thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật về đầu tư công, đầu tư theo phương thức đối tác công - tư (PPP), xây dựng, đất đai, bảo vệ môi trường và các quy định pháp luật khác có liên quan. Trong đó, lưu ý việc lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án thành phần theo hình thức PPP phải có đầy đủ năng lực, kinh nghiệm để triển khai dự án bảo đảm chất lượng và đúng tiến độ theo quy định.
Dự kiến đường vành đai 4 có tổng mức đầu tư khoảng 160.000 tỷ đồng. Trong đó, ngân sách bố trí khoảng 50% (gồm ngân sách trung ương hỗ trợ khoảng 25% tổng mức đầu tư; ngân sách của Hà Nội, Hưng Yên, Bắc Ninh khoảng 25% tổng mức đầu tư). Phần 50% vốn còn lại áp dụng cơ chế đối tác công - tư và xây dựng - kinh doanh - chuyển giao.
2. Thị trường chứng khoán Việt Nam ảnh hưởng gì từ câu chuyện Evergrande?
Evergrande được biết đến là công ty bất động sản lớn thứ 2 tại Trung Quốc, niêm yết tại sàn chứng khoán Hồng Kông. Công ty này đang đứng trước rất nhiều khó khăn về việc mất thanh khoản, tạo ra rủi ro không thể thanh toán các khoản nợ vay đến hạn. Cơ quan quản lý của Trung Quốc đã cảnh báo rằng khối nợ 305 tỷ USD của Evergrande có thể châm ngòi cho rủi ro quy mô lớn trên toàn hệ thống tài chính của nước này. Trong báo cáo tháng 8, S&P Global Rating ước tính trong 12 tháng tới Evergrande sẽ phải trả nhà thầu 37 tỷ USD, trong đó gần 15,5 tỷ USD đáo hạn ngay trong năm nay.
Theo quan sát của Chứng khoán Maybank Kim Eng (MBKE) về mối quan tâm của các nhà đầu tư Việt Nam, “chủ đề” Evergrande đang tạo ra hai mối lo ngại chính:
- Rủi ro tạo ra một cú sốc nghiêm trọng tương tự như vụ phá sản của Lehman Brothers xảy ra cách đây 13 năm về trước. Theo đánh giá bước đầu của MBKE, tình huống hiện nay của Evergrande được cho rằng ít có khả năng tạo ra những vấn đề nghiêm trọng như trường hợp của Lehman Brothers, vốn đã làm kinh tế toàn cầu bị ảnh hưởng nặng nề. Evergrande được đánh giá ở một quy mô nhỏ hơn, ít nghiêm trọng hơn, câu chuyện chủ yếu liên quan đến yếu tố thanh khoản của tập đoàn này và nhiều khả năng sẽ dẫn đến một sự can thiệp nhất định từ chính phủ Trung Quốc trong thời gian tới để ngăn không tạo ra sự đổ vỡ. Thêm vào đó, nhìn vào một trong những thước đo rủi ro quan trọng là CDS (Credit Default Swap - Hợp đồng hoán đổi rủi ro tín dụng). Năm 2008 khi câu chuyện đổ vỡ của Lehman Brother diễn ra, CDS tại hầu hết quốc gia đều tăng vọt lên mức rất cao (trên 200). Trong khi đó, CDS vẫn đang cho thấy các thông số bình ổn và đây là chỉ dấu cho thấy đánh giá của thị trường về vấn đề của Evergrande là ít rủi ro hơn rất nhiều so với sự kiện Lehman Brother trước đây.
- Tâm lý lo ngại với một số công ty đang niêm yết tại Việt Nam có hoạt động kinh doanh có phần tương đồng với Evergrande trong lĩnh vực bất động sản và xe điện. MBKE cho rằng việc so sánh câu chuyện của Evergrande với một số doanh nghiệp có ngành nghề kinh doanh tương đồng tại Việt Nam là không thật sự phù hợp. Một trong những khác biệt có thể thấy rõ nhất (và cũng là vấn đề nghiêm trọng nhất của Evergrande) là tỷ lệ nợ vay của Evergrande ở một mức rất cao, cao hơn hẳn so với tất cả các doanh nghiệp BĐS hiện nay tại Việt Nam.
Tóm lại, câu chuyện về Evergrande trên thực tế đã tạo ra một số dư chấn nhất định dành cho TTCK toàn cầu trong hai phiên gần đây, mặc dù vậy MBKE không đánh giá đây là một rủi ro ở mức cao và có thể tạo ra các tác động mạnh kéo dài như một số các sự kiện đang được nhà đầu tư liên đới đến. Sự so sánh giữa Evergrande với các doanh nghiệp có ngành nghề tương đồng tại Việt Nam cũng là một sự so sánh khá khập khiễng và có thể tạo ra những đánh giá sai lệch về triển vọng của các công ty này.
3. Nhiều doanh nghiệp FDI có thể sẽ rời đi nếu Việt Nam không mở cửa nền kinh tế
Nhiều hiệp hội các doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam (Amcham, EuroCham, KoCham, Acean USABC) đã đề xuất chiến lược khôi phục hoạt động sản xuất kinh doanh an toàn trong trạng thái chống dịch mới với quan điểm: “Chậm mở cửa, cơ hội đầu tư sẽ khó quay lại Việt Nam”. Đại diện các hiệp hội cho biết, hiện doanh nghiệp rất cần có lộ trình rõ ràng cho việc mở cửa trở lại. Khảo sát gần đây của các hiệp hội trên cho thấy, ít nhất 20% doanh nghiệp thành viên đã chuyển một số hoạt động sản xuất sang một quốc gia khác. Cảnh báo quan trọng nhất được đưa ra chính là Việt Nam dường như đang bỏ lỡ những cơ hội đầu tư có thể không quay trở lại. Đại diện các hiệp hội nhấn mạnh, sản xuất phải tái mở cửa, thiết lập trạng thái “bình thường mới” ngay bây giờ. Việc đóng cửa, phong toả như vừa qua còn giáng đòn tiêu cực đến chiến lược phát triển, thu hút đầu tư dài hạn, có thể làm mất cơ hội đón dòng vốn chuyển dịch FDI. Nên chấm dứt kiểu phong tỏa ổ dịch diện rộng như vừa qua, không hành chính cứng nhắc, gây phiền hà, chi phí cho doanh nghiệp.
Cần sớm có kế hoạch quản trị rủi ro. Việc đầu tiên nên làm là mở cửa lại nền kinh tế như kiến nghị của 4 hiệp hội doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam. Nếu không mở, doanh nghiệp trong nước sẽ thêm phần khó khăn. Doanh nghiệp nước ngoài sẽ không chờ đợi, bởi nếu có cơ hội, những doanh nghiệp này sẽ tính toán đến bước rời đi.