Vietstock - Thành phố Detroit vực dậy sau vụ phá sản lớn nhất lịch sử nước Mỹ 5 năm trước
5 năm trước, Detroit là thành phố tiêu biểu cho sự suy thoái của nước Mỹ. Lúc đó, thành phố này đang mắc nợ 18 tỷ USD, cư dân sinh sống tại đây thì ít hơn phân nửa so với những năm 1980. Khắp nơi đều là những căn nhà không người ở.
Với những ai còn lưu lại nơi này, cơ hội việc làm khá khan hiếm. Dịch vụ công cộng thì tệ đến nỗi phải mất gần một giờ cảnh sát mới phản hồi lại những cuộc gọi khẩn cấp.
Nhưng vụ phá sản lớn nhất trong lịch sử nước Mỹ này đã tạo điều kiện cho Detroit khởi động lại việc tái thiết lại nơi này.
Thành phố này đã nộp đơn xin phá sản vào ngày 18/06/2013 và 16 tháng sau, Detroit được xóa gần một nửa số nợ. Nhiều công ty và tổ chức của tiểu bang cũng như của tư nhân - trong đó có Ford Motor, General Motors và Chrysler – đã đóng góp hàng triệu USD để tài trợ cho quỹ lương hưu dành cho người lao động.
Motor City đã nhận được hơn 250 triệu USD tiền trợ cấp từ liên bang để dỡ bỏ những tòa nhà bị hư hại. Những viên chức thành phố cho hay kể từ năm 2014, khoảng 14,000 căn nhà bỏ trống đã bị phá hủy và hơn hàng ngàn căn được cải tạo lại.
Thời gian phản hồi trung bình từ cảnh sát đối với những cuộc gọi khẩn cấp giảm xuống còn 12 phút và 65,000 cột đèn đường mới toanh được dựng lên. Sau 7 năm vắng bóng, những công nhân vệ sinh đã xuất hiện trở lại để dọn dẹp những đoạn đường có cư dân sinh sống.
Tình trạng người dân di cư đã chậm lại, còn tỷ lệ thất nghiệp giảm từ 22% năm 2013 xuống còn 8%.
Thành phố Detroit tiếp tục thu hút những nguồn đầu tư tư nhân. Các viên chức thành phố cho biết hơn 4 tỷ USD đã đổ vào hơn 300 dự án dân cư và thương mại trong vòng 5 năm qua.
Eric Scorsone, Phó Giáo sư và Giám đốc sáng lập Trung tâm mở rộng về chính sách và tài chính chính phủ địa phương của Đại học bang Michigan, phát biểu: "Tôi phải thừa nhận rằng tôi khá bất ngờ khi có nhiều việc tốt lành đã diễn ra."
Tuy nhiên, Detroit vẫn còn một đoạn đường dài để đi.
Theo dữ liệu do Viện Công nghệ, Quản lý và Ngân sách Michigan cung cấp cho CNN, khoảng 36% người dân sống trong cảnh nghèo túng vào năm 2016 và thu nhập đầu người thấp hơn 17,000 USD.
Nhiều khu vực bên ngoài trung tâm thành phố vẫn chưa có người ở.
Scorsone nói: "Hiện tại, thử thách lớn về kinh tế và tài khóa chính là các khu dân cư."
Giữ người ở lại
Thành phố ưu tiên giải quyết tình trạng xuống cấp ở những khu dân cư đã có người sinh sống.
Arthur Jemison, người đi đầu trong những nỗ lực nhằm tái sinh và giải quyết vấn đề nhà ở của thành phố kể từ khi Thị trưởng Mike Duggan nhậm chức vào năm 2014, cho hay: "Chúng tôi tập trung vào việc cải thiện cảnh quan bên ngoài mà người dân Detroit có thể nhìn thấy thông qua cửa sổ nhà họ."
Hiện tại, những căn nhà bị bỏ hoang thường xuyên bị dỡ sập hay được đem đi bán đấu giá.
Thành phố còn ban bố luật lệ đối với những chủ sở hữu vốn phớt lờ tài sản của họ, yêu cầu họ phải xây mới, nếu không sẽ mất quyền sở hữu miếng đất đó.
Thành phố cũng nỗ lực giúp người dân tiếp tục sinh sống trong nhà của họ. Nhiều nỗ lực đang được thực thi để ngăn chặn việc tịch thu tài sản, như tiếp cận những hộ gia đình thu nhập thấp có đủ điều kiện để được hỗ trợ thuế. Thành phố đảm bảo rằng những chủ đất sẽ tuân thủ quy định về việc cho thuê. Thành phố cũng tiến hành bán những miếng đất trống cho những người dân sống xung quanh đó và đã nâng cấp 40 công viên ở các khu dân cư.
Nhưng vẫn còn rất nhiều chuyện phải làm.
Jemison nói: "Tôi nghĩ có lẽ chúng tôi sắp giải quyết xong những tòa nhà bị bỏ trống."
Ông kỳ vọng sự đầu tư của Ford vào khu dân cư Corktown sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế ở nơi đó. Trong tháng 6, công ty này đã mua lại Nhà ga trung tâm Michigan, vốn đang bị bỏ hoang và cũng là biểu tượng của tiểu bang này, đồng thời lên kế hoạch sẽ chuyển đổi nó thành một trung tâm cải tiến cho những phương tiện chạy bằng điện và tự động của công ty.
Những thử thách trong tương lai
Vào đầu năm nay, sau 3 lần liên tiếp đáp ứng tiêu chuẩn về ngân sách, Detroit không còn chịu sự giám sát tài chính của tiểu bang nữa. Trong suốt 40 năm qua, đây là lần đầu tiên vấn đề tài chính của thành phố này không nằm dưới quyền quản lý của tiểu bang nữa.
Nhưng thành phố này có thể đối mặt với khoản chi phí về lương hưu nhiều hơn so với dự tính trong năm 2024, khi có yêu cầu thành phố phải đóng góp trở lại vào quỹ này. (Kể từ khi phá sản, việc đóng góp hầu hết được thực hiện bởi những tổ chức thứ ba).
Scorsone, người từng giữ vị trí Phó Giám đốc Kho bạc của bang khoảng 2 năm, nói rằng: “Nỗi bận tâm lớn nhất của tôi sắp tới chính là trách nhiệm về lương hưu. Theo những thông tin thu thập được, các chuyên viên thống kê đã đánh giá thấp vấn đề phát sinh từ việc phá sản và một năm sau, họ đã nhìn nhận lại vấn đề thực sự nghiêm trọng hơn nhiều.“
Tuy vậy, ông cho hay tin đáng mừng là Thị trưởng Duggan đã nhận thức được vấn đề đó và cũng đã bắt đầu để dành tiền cho quỹ lương hưu.
Nhìn chung, Scorsone tin rằng hiện tại thành phố đang ở vị thế tốt hơn để đối mặt với những thử thách trong tương lai so với giai đoạn năm 2013.
“Thành phố đã có những tiến triển to lớn và tình trạng tài chính cũng đã tốt hơn,” ông cho biết.
Tuệ Nhiên (Theo CNN)
