Lý do dòng tiền lớn đang âm thầm đổ vào thị trường chứng khoán Việt Nam
Investing.com - Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vừa điều chỉnh tăng nhẹ dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2025 lên 3%, cao hơn 0,2 điểm phần trăm so với dự báo trước đó. Dự báo cho năm 2026 cũng được nâng lên 3,1%. Tuy nhiên, các con số này vẫn thấp hơn so với mức 3,3% từng được đưa ra hồi tháng 1 và còn cách xa mức trung bình 3,7% giai đoạn trước đại dịch.
Theo IMF, việc nâng dự báo lần này chủ yếu xuất phát từ hoạt động nhập khẩu và tích trữ hàng hóa tăng mạnh của doanh nghiệp, nhằm đón đầu chính sách thuế quan mới của Mỹ có hiệu lực từ ngày 1/8. Đồng thời, mức thuế suất hiệu dụng của Mỹ đã giảm từ 24,4% xuống còn 17,3%, góp phần nới lỏng áp lực ngắn hạn.
Dù vậy, IMF cảnh báo đà phục hồi vẫn chưa vững chắc. Kinh tế trưởng IMF, ông Pierre-Olivier Gourinchas, cho rằng các mức thuế cao hiện tại vẫn đang tạo sức ép đáng kể lên hoạt động kinh tế toàn cầu. Tổ chức này cũng lưu ý rằng nếu tình trạng thuế quan leo thang, thâm hụt ngân sách gia tăng và căng thẳng địa chính trị tiếp tục kéo dài, lãi suất toàn cầu có thể tăng lên và điều kiện tài chính sẽ xấu đi rõ rệt.
Báo cáo cũng chỉ ra rằng dù một số mức thuế vừa được giảm hoặc hoãn áp dụng, môi trường chính sách hiện nay vẫn thiếu ổn định. Việc Mỹ công bố loạt mức thuế mới từ 25% đến 50% với các mặt hàng như ôtô, thép, dược phẩm, chip bán dẫn và gỗ có thể làm tăng thuế suất hiệu dụng trong tương lai. Những mức thuế này chưa được đưa vào mô hình dự báo của IMF, nhưng nếu được triển khai toàn bộ, tăng trưởng toàn cầu năm 2025 có thể sụt giảm khoảng 0,2 điểm phần trăm.
IMF cũng nhấn mạnh rằng sự thiếu chắc chắn kéo dài do chính sách thuế thay đổi liên tục đã khiến dòng đầu tư toàn cầu chững lại, thị trường tài chính trở nên dè dặt. Dù Mỹ vừa đạt được hai thỏa thuận thương mại mới với EU và Nhật Bản, các động thái này đến quá muộn để được phản ánh vào dự báo tháng 7.
Ông Gourinchas cho rằng phần lớn động lực tăng trưởng hiện tại đến từ làn sóng tích trữ hàng hóa trước thời điểm áp thuế, chứ không phản ánh sự phục hồi bền vững của nền kinh tế. Ông cảnh báo rằng hiệu ứng từ hoạt động tích trữ này sẽ nhanh chóng mờ nhạt, tạo áp lực suy giảm lên tăng trưởng trong nửa cuối năm 2025 và kéo dài sang năm 2026.
Giá tiêu dùng tại Mỹ đã bắt đầu tăng trở lại – một dấu hiệu cho thấy chi phí từ thuế nhập khẩu đang dần được chuyển sang người tiêu dùng. IMF cho rằng nếu các mức thuế hiện hành được duy trì lâu dài, tác động tiêu cực đến tăng trưởng toàn cầu sẽ ngày càng rõ rệt.
Đáng chú ý, đồng USD gần đây có xu hướng giảm giá – một hiện tượng hiếm gặp trong bối cảnh căng thẳng thương mại. IMF nhận định sự suy yếu của đồng bạc xanh khiến tác động từ chính sách thuế của Mỹ lan rộng hơn tới các nền kinh tế khác, đồng thời làm biến động các điều kiện tài chính toàn cầu.
Trong khi đó, IMF nâng dự báo tăng trưởng của Mỹ lên 1,9% vào năm 2025 và 2% vào năm 2026, nhờ các biện pháp tài khóa mới, dù thâm hụt ngân sách được dự đoán sẽ tăng thêm khoảng 1,5% GDP. Tại châu Âu, tăng trưởng khu vực đồng euro được điều chỉnh lên 1% trong năm 2025, chủ yếu nhờ xuất khẩu dược phẩm từ Ireland tăng vọt.
Trung Quốc cũng được nâng mạnh dự báo tăng trưởng lên 4,6% cho năm 2025 và 4,2% cho năm 2026 sau khi đạt được thỏa thuận thương mại tạm thời với Mỹ. Các nền kinh tế mới nổi và đang phát triển được dự báo tăng trưởng quanh mức 4,1% vào năm tới, trong khi tăng trưởng thương mại toàn cầu năm 2025 được nâng lên 2,6%, nhưng giảm còn 1,9% vào năm sau đó.
Tổng thể, IMF cho rằng kinh tế toàn cầu vẫn thể hiện khả năng chống chịu nhất định, song rủi ro từ chính sách thuế quan, tài khóa và địa chính trị vẫn đang đè nặng lên triển vọng tăng trưởng dài hạn.