Xuất khẩu thủy sản trong tháng 1/2023 chỉ đạt khoảng 600 triệu USD, giảm 31% so với cùng kỳ năm ngoái. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản (VASEP) tiếp đà giảm sâu theo xu hướng quý IV/2022 cùng với trùng vào dịp Tết Nguyên đán, xuất khẩu thủy sản trong tháng 1/2023 chỉ đạt 600 triệu USD, giảm 31% so với cùng kỳ năm 2022.
Trong đó, xuất khẩu cá tra giảm 50%, tôm giảm 46%, cá ngừ giảm 32%. Riêng mực, bạch tuộc vẫn giữ được tăng trưởng dương 4% và các loài cá biển khác tăng 6%.
Xuất khẩu sang các thị trường chính trong tháng đầu năm 2023 cũng giảm mạnh, trong đó Mỹ giảm 56%, Trung Quốc – Hong Kong giảm 55%, EU giảm 35%...
VASEP nhận định bức tranh xuất khẩu thủy sản sẽ không thể bừng sáng trở lại ngay trong những tháng đầu năm khi nền kinh tế thế giới được dự báo có thể sẽ rơi vào suy thoái trong năm nay. Ngành thủy sản kỳ vọng vào sự hồi phục về nhu cầu và đơn hàng từ quý 2/2023. Thực tế, thủy sản vẫn là mặt hàng thực phẩm thiết yếu và nhu cầu sẽ không thể sụt giảm quá mạnh. Do vậy, nhu cầu tiêu thụ của các thị trường sẽ có sự điều chỉnh về phân khúc sản phẩm, lợi thế nghiêng nhiều hơn về các ngành hàng có giá vừa phải, phù hợp với tầng lớp người tiêu dùng thu nhập thấp hoặc trung bình – vốn là nhóm bị ảnh hưởng mạnh nhất bởi lạm phát.
Theo các chuyên gia kinh tế, năm 2023 vẫn còn nhiều rủi ro, bao gồm nguy cơ xung đột Nga – Ukraine leo thang và sự xuất hiện của một cuộc chiến thương mại xuyên Đại Tây Dương có thể tiếp tục ảnh hưởng đến nguồn cung thủy sản ở các thị trường lớn. Tuy nhiên đây cũng có thể là cơ hội cho thủy sản Việt Nam gia tăng thị phần ở các thị trường như Mỹ, Trung Quốc, EU…
Ngoài ra, VASEP cho rằng việc Trung Quốc mở cửa mang lại hy vọng lớn về sự hồi phục nhu cầu ở thị trường tỷ dân và các khu vực khác trên thế giới, khi mà du lịch và giao thương được thông suốt. Và sự hồi phục mà thị trường Trung Quốc mang lại cũng sẽ có kết quả rõ ràng ít nhất là từ quý II/2023.
Bên cạnh đó, xuất khẩu thủy sản vẫn có thể lạc quan vào những thị trường được đánh giá có nền kinh tế tăng trưởng trong năm nay như khu vực châu Á, Trung Đông…
Trong bối cảnh nêu trên, VASEP cho rằng điều quan trọng lúc này là doanh nghiệp thủy sản cần đảm bảo sức khỏe tài chính để duy trì sản xuất ổn định, sẵn sàng nguồn nguyên liệu khi thị trường tiêu thụ hồi phục có thể đáp ứng nguồn cung.
Hơn nữa, doanh nghiệp có thể tận dụng lợi thế của từng ngành hàng về nguồn cung và yếu tố thị trường tiêu thụ thông qua việc nắm bắt thông tin thị trường và dự báo.
Bên cạnh đó, điều kiện cho môi trường kinh doanh cũng đang dần được cải thiện theo hướng hỗ trợ sản xuất, xuất khẩu nhiều hơn. Theo đó, một trong những yếu tố quan trọng là cơ sở hạ tầng và logistics cho sản xuất xuất khẩu ở khu vực trọng điểm Đồng bằng Sông Cửu Long (ĐBSCL).
Trong ngày đầu năm mới 2023, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã đến làm việc và kiểm tra các dự án giao thông trọng điểm tại ĐBSCL và yêu cầu tới năm 2026 ĐBSCL phải có 554 km đường cao tốc. VASEP đánh giá đây là tin vui có ý nghĩa đối với việc phát triển kinh tế khu vực, đặc biệt là lĩnh vực thủy sản.
