Giá vàng hôm nay 17-8: Cửa hàng vàng nhỏ tiếp tục đưa vàng miếng SJC lên đỉnh mới
Investing.com - Theo phân tích của Mirae Asset, thị trường cổ phiếu ngành thép đang trong giai đoạn điều chỉnh định giá theo chu kỳ. Điều này phản ánh thực tế rằng phần lớn kỳ vọng về tăng trưởng lợi nhuận trong ngắn hạn đã được phản ánh vào giá cổ phiếu trước đó. Nếu kết quả kinh doanh trong các quý tới không đủ mạnh để xác nhận những kỳ vọng này, thị trường sẽ buộc phải điều chỉnh định giá về mức trung bình dài hạn trước khi có thể hình thành một xu hướng tăng trưởng bền vững mới.
Trong quý I/2025, ngành thép ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể về sản lượng tiêu thụ, tăng 21% so với cùng kỳ năm trước.
Động lực chính đến từ sự phục hồi rõ nét của nhu cầu trong nước, với mức tăng tới 44%, đủ bù đắp cho đà giảm kéo dài của hoạt động xuất khẩu trong 6 tháng gần đây. Phân khúc thép xây dựng dẫn đầu đà phục hồi khi sản lượng tăng 45%, đặc biệt tiêu thụ nội địa tăng tới 61% nhờ hoạt động đầu tư công và xây dựng dân dụng khởi sắc. Với thép cuộn cán nóng (HRC), sản lượng tiêu thụ tăng 12%, chủ yếu nhờ thị trường nội địa cải thiện 51%, trong khi xuất khẩu sụt giảm 54% do tác động từ các biện pháp phòng vệ thương mại và thuế chống bán phá giá được áp dụng từ đầu năm.
Cầu tiêu thụ tiếp tục nghiêng về thị trường nội địa, chiếm 78% tổng sản lượng toàn ngành, phản ánh sự phụ thuộc ngày càng lớn vào chính sách bảo hộ và nhu cầu trong nước. Tuy nhiên, sự chuyển dịch này cũng đặt ra bài toán lợi nhuận đối với các doanh nghiệp tập trung vào xuất khẩu như NKG, HSG hay GDA, đặc biệt ở các phân khúc hạ nguồn như thép mạ, khi biên lợi nhuận tại thị trường nội địa thường thấp hơn xuất khẩu.
Giá thép HRC tại Việt Nam vẫn đang dao động ở vùng thấp và thấp hơn khoảng 30% so với giá thép nhập khẩu từ Trung Quốc sau thuế chống bán phá giá. Điều này hỗ trợ doanh nghiệp trong nước mở rộng sản lượng tiêu thụ và duy trì sức cạnh tranh. Tuy nhiên, trước áp lực giảm giá mạnh từ thép Trung Quốc, cả Hòa Phát (HM:HPG) và Formosa đã giảm giá bán HRC lần lượt 8 và 12 USD/tấn cho các đơn hàng giao tháng 6. Diễn biến này bám sát xu hướng giá HRC tại Trung Quốc liên tục phá đáy nhiều năm trở lại đây.
Ở chiều chi phí, giá nguyên vật liệu đầu vào đang giảm nhanh hơn do nhu cầu yếu và lượng tồn kho lớn tại Trung Quốc. Quặng sắt giao dịch trên sàn SGX đã giảm về 100 USD/tấn, trong khi than cốc giữ ổn định quanh 182 USD/tấn. Theo dự báo của S&P Global, giá trung bình cả năm 2025 cho quặng sắt là 98,2 USD/tấn và than cốc là 204 USD/tấn, cho thấy áp lực chi phí đầu vào có thể tiếp tục giảm trong thời gian tới.
Nhờ đó, biên lợi nhuận gộp của Hòa Phát được kỳ vọng tiếp tục cải thiện trong quý II/2025. Với chênh lệch giữa giá bán và chi phí nguyên liệu tính theo giá giao ngay cuối tháng 5 đạt 82,6 USD/tấn, biên lợi nhuận gộp của doanh nghiệp ước tính đạt 16,8%. Mức chênh lệch này đã giúp Hòa Phát cải thiện đáng kể lợi nhuận trong quý I/2025 và có thể sẽ tiếp diễn trong ngắn hạn, nếu giá đầu vào không bật tăng trở lại. Đồng thời, mức chiết khấu đáng kể giữa giá bán HRC của Hòa Phát và thép nhập khẩu cũng là yếu tố hỗ trợ giúp giá thép trong nước giữ ổn định và có khả năng cải thiện nếu điều kiện thị trường thuận lợi hơn.
Trong khi đó, các doanh nghiệp hạ nguồn dự báo sẽ đối mặt với rủi ro thu hẹp biên lợi nhuận khi phải chuyển hướng sang thị trường nội địa có mức sinh lời thấp hơn, trong khi chi phí đầu vào gia tăng do giá HRC có thể hồi phục trở lại. Dù giá HRC trong quý I/2025 được xem là chạm đáy, biên lợi nhuận của các doanh nghiệp như NKG đã chịu ảnh hưởng và xu hướng này có thể tiếp tục nếu giá thép phục hồi quá nhanh.
Về mặt định giá, lo ngại gia tăng về triển vọng xuất khẩu đang gây áp lực lên cổ phiếu ngành thép. Chỉ số P/E dự phóng toàn ngành hiện giảm về 14,6 lần, vẫn cao hơn khoảng 78% so với mức trung bình 10 năm. Chỉ số P/B hiện ở mức 9,1 lần, tương đương 1 độ lệch chuẩn trên trung bình dài hạn, và cũng là mức thấp nhất trong hai năm qua. Xu hướng này phản ánh quá trình chiết khấu định giá kéo dài suốt hơn 23 tháng, làm mờ dần phần định giá cao hơn trung bình hình thành trong giai đoạn lợi nhuận ngành tăng mạnh từ tháng 9/2022 đến tháng 9/2023. Đây được xem là thời điểm thị trường chuyển từ giai đoạn kỳ vọng sang giai đoạn hiện thực hóa, khi mức tăng trưởng thực tế không còn đủ để duy trì kỳ vọng quá cao như trước đó.
Mirae Asset cho rằng quá trình điều chỉnh định giá sẽ còn tiếp diễn trong bối cảnh ngành vẫn đối mặt với nhiều yếu tố bất định như tiến độ điều tra thuế quan hay xu hướng giảm sâu của giá thép tại Trung Quốc. Do đó, để định giá cổ phiếu quay trở lại mức hợp lý và chuẩn bị cho một chu kỳ tăng trưởng mới bền vững hơn, điều kiện tiên quyết là lợi nhuận thực tế phải cải thiện rõ rệt trong các quý tới. Nếu không, thị trường sẽ tiếp tục điều chỉnh để đưa định giá trở về mặt bằng cân bằng dài hạn.