Vietstock - Thuế tài sản là để phòng chống tham nhũng, thu ngân sách là thứ yếu
Giải trình trước Quốc hội sáng 26.5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, thu ngân sách không phải là mục tiêu chính khi đánh thuế tài sản và Bộ sẽ tiếp tục xem xét, chỉnh lý dự án luật này.
Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng giải trình trước Quốc hội sáng 26.5. Ảnh: Ngọc Thắng
|
Giải đáp những lo lắng của các đại biểu, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho rằng, tình hình kỷ luật, kỷ cương ngân sách đã có những chuyển biến tích cực, nhưng tình trạng chấp hành kỷ luật ngân sách nhà nước ở nhiều nơi, nhiều chỗ còn chưa nghiêm, kể cả ở T.Ư và các địa phương, kể cả ở các cơ quan nhà nước lẫn các doanh nghiệp, bao gồm cả doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp ngoài quốc doanh.
Trong lĩnh vực thu ngân sách nhà nước, tình trạng kê khai thiếu số thuế phải nộp; gian lận thương mại, chuyển giá, trốn thuế, chiếm đoạt tiền hoàn thuế còn xảy ra ở nhiều nơi, một phần trong số này đã được các cơ quan thanh tra, kiểm toán phát hiện và truy thu.
Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng này, theo ông Đinh Tiến Dũng, là do công tác tuyên truyền, hỗ trợ pháp luật của cơ quan quản lý thu ngân sách chưa tốt và ý thức chấp hành pháp luật của doanh nghiệp, người nộp thuế chưa cao.
Cùng với đó, “vừa qua chúng ta thay đổi cơ chế quản lý về thuế, từ tiền kiểm sang hậu kiểm và quản lý rủi ro. Theo đó, các doanh nghiệp tự khai, tự nộp thuế, làm thủ tục hoàn thuế qua mạng điện tử, hạn chế tiếp xúc trực tiếp giữa cán bộ thuế, hải quan với doanh nghiệp và người nộp thuế. Việc chuyển đổi cơ chế quản lý này là phù hợp với thông lệ quốc tế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, cải thiện môi trường đầu tư - kinh doanh, nhưng cũng còn kẽ hở để cho các đối tượng nộp thuế lợi dụng, chiếm đoạt tiền thuế”, ông Đinh Tiến Dũng lý giải
Mặc dù vậy, Bộ trưởng Tài chính vẫn cho rằng đây là hướng đi đúng, cần kiên trì thực hiện,” vấn đề là phải có những giải pháp để khắc phục điểm yếu của cơ chế này”.
Về một số chính sách thuế đang gây tranh cãi, ông Đinh Tiến Dũng cho biết tiếp thu ý kiến doanh nghiệp, người dân, chuyên gia, các cơ quan... thuế giá trị gia tăng phổ thông sẽ được giữ ở mức 10%, không nâng lên 11 - 12% như dự thảo ban đầu; kết cấu lại các hàng hoá, dịch vụ chịu thuế 0%, 5%, đảm bảo công bằng, hạn chế các chính sách an sinh xã hội được lồng ghép trong chính sách thuế làm mất tính trung lập của thuế.
Về thuế bảo vệ môi trường, thuế tiêu thụ đặc biệt, Bộ Tài chính sẽ nghiên cứu theo hướng mở rộng đối tượng, mở rộng cơ sở thu thuế, điều chỉnh mức thuế hợp lý, phù hợp với nhu cầu bảo vệ môi trường và định hướng tiêu dùng trong tình hình mới.
Về thuế tài sản, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết “sẽ nghiên cứu theo hướng tạo công bằng xã hội, trên cơ sở quản lý xã hội, định hướng thị trường, đảm bảo công khai, minh bạch tài sản, đảm bảo công tác phòng chống tham nhũng; mục tiêu tăng thu ngân sách là mục tiêu thứ yếu”.
“Phương án ban đầu nghiên cứu đã nhận được nhiều ý kiến đóng góp, chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu để hoàn chỉnh trong thời gian tới”, ông Đinh Tiến Dũng cho biết thêm.
31.500 tỉ tiền thuế không có khả năng thu hồi
Để siết chặt kỷ cương ngân sách, một trong những biện pháp sẽ được thực hiện, theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, là tăng cường hoạt động của các cơ quan thanh tra, kiểm toán, kế toán, xác định đúng trọng tâm, đối tượng, địa bàn, lĩnh vực có rủi ro cao, để xử lý nghiêm các sai phạm theo quy định pháp luật.
Năm 2016, cơ quan kiểm toán đã kiểm toán, kiến nghị tăng thu ngân sách nhà nước 19.100 tỉ đồng, trong đó tăng thu các khoản thuế và phí, lệ phí là 3.600 tỉ đồng.
Năm 2017, ngành tài chính đã thanh tra, kiểm tra, kiến nghị xử lý tài chính và phạt vi phạm hành chính trên 55.000 tỉ đồng. Trong đó, thanh tra, kiểm tra của cơ quan thuế đã tăng thu ngân sách 19.000 tỉ đồng, giảm khấu trừ là 1.800 tỉ đồng, giảm lỗ 37.600 tỉ đồng.
"Riêng về quản lý thuế, mặc dù tỷ lệ nợ thuế hiện còn ở mức cao (trên 7%), nhưng số thuế nợ đọng đã giảm cả về số tuyệt đối và tỷ lệ so với tổng thu ngân sách nhà nước, trong đó số thuế nợ đọng giảm từ 81.970 tỉ năm 2016, xuống còn 73.100 tỉ vào cuối năm 2017, tương ứng giảm 10,8%. Riêng số nợ thuế có khả năng thu hồi giảm từ 31.700 tỉ năm 2016 xuống 26.000 tỉ năm 2017, tương ứng giảm 18%, bằng khoảng 2,5% tổng thu ngân sách nhà nước", Bộ trưởng Dũng nêu con số.
Bên cạnh đó, số thu hồi nợ đọng thuế tăng cao qua các năm, năm 2016 là 39.700 tỉ đồng; năm 2017 là 44.770 tỉ đồng.
Trong số thuế nợ đọng còn lại, số nợ thuế không có khả năng thu hồi đến cuối năm 2017 là 31.500 tỉ đồng, tăng 6.000 tỉ đồng so với cuối năm 2016, chiếm 43% tổng nợ. Đây là các khoản nợ thuế của các đối tượng đã chết, mất tích, doanh nghiệp giải thể không còn tài sản để thu hồi... nhưng chưa được xóa.
"Vì chưa được xoá, nên theo quy định vẫn phải theo dõi và tính phạt chậm nộp 0,03%/ngày, nên số nợ này ngày càng tăng. Ngoài ra, còn có khoản tiền phạt và tiền chậm nộp là 15.700 tỉ đồng, chiếm khoảng 21,4% tổng số nợ cũng là những khoản thu khó đòi".
“Chúng tôi đang tích cực rà soát, hoàn chỉnh cơ sở pháp lý để trình Quốc hội cho xoá số nợ thuế không có khả năng thu để đảm bảo phản ánh đúng thực chất số nợ thuế, minh bạch trong quản lý thuế”, Bộ trưởng Tài chính cho biết.
Vũ Hân