Chính phủ chính thức công nhận tài sản số là công nghệ trụ cột tương lai

Investing.com - Lần đầu tiên trong lịch sử, các loại tài sản số, tiền số và tiền mã hóa đã được Chính phủ chính thức công nhận là một phần của công nghệ chiến lược quốc gia.

Theo Quyết định số 1131/QĐ-TTg do Thủ tướng Chính phủ ký ban hành, nhóm công nghệ Blockchain – bao gồm các sản phẩm như tài sản số, tiền số, tiền mã hóa – đã được đưa vào danh mục 11 nhóm công nghệ trụ cột, bên cạnh trí tuệ nhân tạo, điện toán đám mây, dữ liệu lớn, mạng di động thế hệ sau...

Động thái này đánh dấu một bước tiến quan trọng trong cách tiếp cận và nhìn nhận của Chính phủ Việt Nam đối với các loại hình tài sản kỹ thuật số. Trước đây, mặc dù chưa có cơ sở pháp lý công nhận, thị trường tiền số tại Việt Nam vẫn âm thầm phát triển sôi động. Rất nhiều nhà đầu tư cá nhân đã tham gia mua bán tiền số trên các sàn giao dịch quốc tế như Binance, OKX – thậm chí có cả giao diện tiếng Việt để phục vụ người dùng trong nước.

Số liệu từ các tổ chức quốc tế cũng phản ánh rõ quy mô và mức độ phổ biến của thị trường này tại Việt Nam. Báo cáo năm 2023 của Tripple-A cho thấy, Việt Nam có gần 21 triệu người sở hữu tiền số, tương đương 21,2% dân số – cao hơn cả Hoa Kỳ và chỉ đứng sau UAE.

Trước đó, theo Wall Street Journal, Việt Nam là quốc gia có lượng người dùng giao dịch tiền số nhiều thứ tư thế giới trên sàn Binance, với tổng khối lượng giao dịch khoảng 20 tỷ USD, trong đó phần lớn là hợp đồng tương lai (Future). Trong ba năm liên tiếp từ 2022 đến 2024, dữ liệu từ Chainalysis cho thấy dòng tài sản mã hóa đổ vào Việt Nam luôn duy trì trên 100 tỷ USD – cao hơn gấp đôi lượng vốn FDI bình quân hằng năm.

Sự công nhận chính thức này không chỉ mang ý nghĩa biểu tượng mà còn mở ra những chuyển biến về chính sách. Tổng Bí thư Tô Lâm trong một buổi làm việc với Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương vào cuối tháng 2 từng nhấn mạnh rằng Việt Nam không được phép chậm chân trong việc tiếp cận tiền kỹ thuật số. Ông cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với đề xuất quản lý tiền số dưới dạng tài sản ảo, đồng thời kiến nghị sớm thể chế hóa, thử nghiệm có kiểm soát (sandbox) và thành lập sàn giao dịch tiền số trong nước.

Cùng với đó, ngày 14/6 vừa qua, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số. Đây là lần đầu tiên khái niệm tài sản số và tài sản mã hóa được đưa vào luật, đồng thời xác lập rõ quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan, cũng như điều kiện kinh doanh và quản lý đối với các loại tài sản này.

Theo ông Vũ Hoàng Liên – Chủ tịch Hiệp hội Internet Việt Nam, nếu nhìn nhận tiền số dưới góc độ là một phần của tài sản số thì việc sở hữu, giao dịch, thậm chí nắm giữ từ trước của người dân là hoàn toàn hợp pháp. Tuy nhiên, nếu tiền số được xem xét như một loại tài sản tài chính, Nhà nước sẽ cần đưa ra những quy định chặt chẽ hơn liên quan đến việc cấp phép, kiểm soát rủi ro và phòng chống rửa tiền.

Luật sư Trương Thanh Đức – Giám đốc Công ty luật ANVI – cho rằng việc Chính phủ đưa tài sản số, tiền số, tiền mã hóa vào danh mục công nghệ chiến lược là bước tiến rõ ràng trong việc thừa nhận các loại tài sản kỹ thuật số. Dù luật chưa có hiệu lực ngay, nhưng về bản chất, đây là sự công nhận chính thức và có thể mở đường cho các chính sách khuyến khích phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới.

Trước đây, tiền số không bị cấm, nhưng cũng không được coi là phương tiện thanh toán hợp pháp nên khi xảy ra rủi ro, người dùng gần như không có cơ sở pháp lý để được bảo vệ. Nay, khi tiền số được coi là một loại tài sản, quyền của người sở hữu sẽ được bảo hộ như các tài sản khác, bao gồm quyền chuyển nhượng, cho tặng, thừa kế, và giải quyết tranh chấp theo quy định của pháp luật.

TS Đặng Minh Tuấn – Chủ tịch Liên minh Blockchain Việt Nam – cũng khẳng định rằng khi các sản phẩm như tài sản số và tiền mã hóa được công nhận là công nghệ chiến lược, sẽ mở ra không gian phát triển thuận lợi hơn. Ông cho rằng Việt Nam cần triển khai cơ chế thử nghiệm sandbox để xây dựng sàn giao dịch tiền số trong nước. Việc này không nên giới hạn trong các trung tâm tài chính mà nên dựa trên tiêu chí rõ ràng về điều kiện tham gia, cơ chế giám sát và thời gian thử nghiệm. Điều này sẽ giúp các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân có năng lực đều có thể tham gia một cách công bằng và minh bạch, tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh và thúc đẩy sự phát triển bền vững của lĩnh vực này.

Trước đó, vào tháng 10/2024, Chính phủ đã công bố Chiến lược quốc gia về phát triển công nghệ Blockchain đến năm 2025, tầm nhìn 2030 với mục tiêu đưa Việt Nam trở thành quốc gia dẫn đầu trong khu vực về nghiên cứu, triển khai và ứng dụng công nghệ Blockchain. Tuy nhiên, để thực thi hiệu quả, cần có thêm các văn bản hướng dẫn cụ thể từ các bộ, ngành liên quan.