Dòng vốn toàn cầu dịch chuyển: Thị trường Việt Nam vào tầm ngắm
Investing.com - Lượng thép cuộn cán nóng (HRC) khổ rộng nhập khẩu từ Trung Quốc vào Việt Nam đang tăng đột biến, làm dấy lên lo ngại về hành vi né tránh thuế phòng vệ thương mại. Trước tình hình này, Bộ Công Thương đã yêu cầu tăng cường giám sát và kiểm tra mặt hàng nói trên.
Theo dữ liệu từ Tổng cục Hải quan, riêng tháng 6/2025, Việt Nam nhập khẩu hơn 215.000 tấn HRC khổ rộng (từ 1.880mm trở lên) từ Trung Quốc – cao gấp 26 lần so với cùng kỳ 2024. Tổng cộng 6 tháng đầu năm, con số này lên tới 650.000 tấn, tăng gấp 15 lần, trong đó loại khổ 2.000mm chiếm khoảng 74%.
Điểm đáng chú ý là từ sau khi Bộ Công Thương áp thuế chống bán phá giá tạm thời với thép HRC có chiều rộng dưới 1.880mm (từ ngày 21/2/2025), thị trường chuyển hướng nhập khẩu các loại khổ lớn hơn, nằm ngoài diện bị áp thuế. Tuy nhiên, theo đánh giá của Cục Phòng vệ Thương mại, các sản phẩm này có đặc tính và mục đích sử dụng tương tự, cho thấy dấu hiệu lẩn tránh biện pháp phòng vệ thương mại.
Ước tính sơ bộ, hành vi này khiến ngân sách thất thu khoảng 2.300 tỷ đồng (tương đương 90 triệu USD), nếu áp mức thuế chống bán phá giá hiện hành là 27,83%. Ngoài tác động tài khóa, việc nhập khẩu ồ ạt thép HRC khổ rộng còn có thể gây biến dạng cạnh tranh, ảnh hưởng tiêu cực đến các nhà sản xuất trong nước.
Hiện Việt Nam có hai doanh nghiệp lớn sản xuất HRC là Hòa Phát và Formosa Hà Tĩnh. Trong 6 tháng đầu năm 2025, Hòa Phát (HM:HPG) đạt doanh thu 74.000 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 7.300 tỷ đồng, tăng lần lượt 5% và 23% so với cùng kỳ; sản lượng bán HRC tăng 42%. Dự kiến, lò cao số 6 thuộc dự án Dung Quất 2 sẽ hoàn thành vào tháng 9/2025, nâng tổng công suất thép HRC của tập đoàn lên 9 triệu tấn/năm, đủ khả năng đáp ứng hoàn toàn nhu cầu nội địa.