Bơm tiền để đạt mục tiêu 8,5% GDP: Liều lĩnh hay cần thiết cho tăng trưởng?
Investing.com - Trong bản góp ý dự thảo sửa đổi Nghị định 24 về quản lý thị trường vàng, Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam ước tính nhu cầu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và vàng trang sức ở mức trung bình 50 tấn mỗi năm, tương đương khoảng 5 tỷ USD, tức khoảng 416 triệu USD mỗi tháng.
Hiệp hội nhấn mạnh rằng việc nhập khẩu vàng nguyên liệu không nên bị nhầm lẫn với nhập khẩu hàng tiêu dùng như rượu, thuốc lá hay mỹ phẩm – những mặt hàng chỉ tiêu tốn ngoại tệ. Trái lại, nhập vàng nguyên liệu phục vụ sản xuất sẽ giúp doanh nghiệp chế tác vàng trang sức không chỉ đáp ứng nhu cầu trong nước mà còn có thể xuất khẩu, qua đó tái tạo nguồn ngoại tệ cho đất nước. Hiệp hội cũng dẫn chứng, trong năm 2024, Ngân hàng Nhà nước đã nhập khoảng 13,5 tấn vàng nguyên liệu để sản xuất vàng SJC, trị giá khoảng 1,4 tỷ USD – con số này chỉ chiếm 0,3% tổng kim ngạch nhập khẩu của cả nước và khoảng 5,7% so với nhập khẩu hàng hóa tiêu dùng.
Hiệp hội cho rằng các doanh nghiệp chế tác vàng Việt Nam hoàn toàn đủ năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Hiện nay, khoảng 25% giá trị xuất khẩu vàng trang sức là từ sức lao động, điều này cho thấy tiềm năng phát triển ngành công nghiệp chế tác vàng. Tuy nhiên, dự thảo sửa đổi lại chưa phản ánh đúng định hướng của Đảng về phát triển ngành vàng trang sức thành một lĩnh vực mũi nhọn và đưa Việt Nam thành trung tâm chế tác, xuất khẩu vàng chất lượng cao. Do đó, Hiệp hội đề nghị bổ sung các chính sách khuyến khích phát triển ngành này, phù hợp với kết luận của Tổng Bí thư tại cuộc họp ngày 28/5/2025.
Về mặt thanh khoản ngoại tệ, Hiệp hội khẳng định mức nhu cầu trung bình 416 triệu USD/tháng là rất nhỏ so với quy mô giao dịch trên thị trường ngoại tệ liên ngân hàng – dao động từ 18,9 đến 25,2 tỷ USD/tháng – và hoàn toàn nằm trong khả năng đáp ứng của hệ thống ngân hàng thương mại mà không cần đến nguồn dự trữ ngoại hối.
Một vấn đề khác được Hiệp hội phản ánh là quy định yêu cầu doanh nghiệp sản xuất vàng trang sức phải mua vàng nguyên liệu thông qua tổ chức tín dụng nhập khẩu. Theo Hiệp hội, điều này tạo thêm tầng nấc trung gian không cần thiết, làm méo mó thị trường, khiến chi phí sản xuất và giá thành sản phẩm tăng, cuối cùng người tiêu dùng sẽ là người chịu thiệt. Điều này cũng làm tăng giá xuất khẩu, giảm sức cạnh tranh của doanh nghiệp.
Hiệp hội cũng phản đối quy định giới hạn nguồn cung vàng nguyên liệu chỉ từ các nhà sản xuất được chứng nhận bởi Hiệp hội Thị trường vàng London (LBMA). Họ cho rằng điều này không có cơ sở pháp lý và làm hạn chế quyền tự do kinh doanh của doanh nghiệp, đồng thời bó hẹp thị trường cung cấp dẫn đến chi phí nguyên liệu cao hơn.
Cuối cùng, Hiệp hội đề nghị bãi bỏ điều kiện và thủ tục cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện sản xuất vàng trang sức. Họ lập luận rằng hoạt động này không gây ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh hay sức khỏe cộng đồng, do đó việc yêu cầu giấy phép là không cần thiết và chỉ tạo rào cản hành chính không phù hợp với thực tế thị trường. Sau hơn một thập kỷ tổ chức lại, thị trường vàng trang sức đã đi vào ổn định, không còn gây ảnh hưởng đến điều hành chính sách tiền tệ. Trên thực tế, hơn 6.000 giấy phép đã được cấp nhưng không mang lại ý nghĩa thực tế.
Hiệp hội cho rằng nếu tiếp tục duy trì những quy định không hợp lý, sẽ đi ngược lại tinh thần Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị, vốn nhấn mạnh yêu cầu giảm can thiệp hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho khu vực tư nhân phát triển.