Các động thái quân sự nhằm trả thù của hai bên làm dấy lên lo ngại về một cuộc chiến tranh khu vực tại nơi vốn đã có nhiều xung đột tôn giáo và sắc tộc. Iran là nơi có nguồn tài nguyên dầu mỏ khổng lồ, là nước xuất khẩu lớn thứ ba trong OPEC. Do đó, các chuyên gia nhận định rằng bất kỳ sự gián đoạn nào trong nguồn cung từ Iran cho thị trường thế giới đều có thể đẩy giá dầu toàn cầu tăng cao. Hiện nay, cả thị trường đều đang nín thở theo dõi các diễn biến của xung đột và việc đóng cửa eo biển Hormuz, huyết mạch giao thương nằm giữa Iran và Oman, nơi 1/5 sản lượng dầu toàn cầu chảy qua hàng ngày.
| Dàn khoan khai thác dầu Iran ngoài khơi vịnh Ba Tư |
Cuộc xung đột liệu đã thật sự kết thúc?
Cuộc tấn công của Iran là để trả đũa vụ không kích của Israel vào lãnh sự quán nước này ở Damascus, Syria hồi đầu tháng này. Iran cáo buộc Israel đánh bom một phần khu đại sứ quán nước này vào ngày 1/4, khiến 7 quân nhân Iran thiệt mạng, trong đó có 3 chỉ huy cấp cao.
Đáp lại, Iran đã sử dụng 300 máy bay không người lái (UAV) và tên lửa tấn công vào Israel vào tối thứ Bảy, đánh dấu lần đầu tiên Iran tiến hành một cuộc tấn công quân sự trực tiếp vào nhà nước Do Thái. Theo người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF), Chuẩn đô đốc Daniel Hagari, “ phần lớn” máy bay không người lái và tên lửa của Iran đã bị đánh chặn. Ông cho biết một bé gái 10 tuổi “bị thương nặng do mảnh đạn”, nhưng may mắn không có thương vong nào khác.
Sau cuộc tấn công, phái đoàn Liên Hợp Quốc của Iran tuyên bố rằng vấn đề với Israel có thể được coi là đã kết thúc. Tuy nhiên, họ cũng cảnh báo rằng bắt kì hành động tiếp tục trả đũa từ phía Israel sẽ nhận được những phản ứng còn gay gắt hơn.
Cả thế giới chuẩn bị cho đợt tăng mới của giá dầu
Về phía thị trường, giá dầu giao dịch đã xuống thấp hơn một chút trong phiên giao dịch sáng sớm ở châu Á. Trong đó, giá dầu Brent chuẩn toàn cầu giảm 0,31% xuống 90,17 USD/thùng vào thứ Hai, trong khi hợp đồng tương lai WTI của Mỹ giảm 0,44% xuống mức 85,28 USD/thùng.
Josh Young, Giám đốc quản lý danh mục đầu tư tại Công ty đầu tư dầu khí Bison Interests, cho biết nhiều năm thiếu đầu tư vào thăm dò và phát triển dầu mỏ, cùng sự phát triển địa chính trị gần đây khiến nguồn cung dầu thô toàn cầu dễ bị tổn thương hơn.
Ông nói: “Đầu tư không đủ khiến nguồn cung trở nên mong manh hơn và làm tăng khả năng giá tăng đột biến lên trên 100 USD nếu nguồn cung bị gián đoạn”.
| Nhà máy lọc dầu của Iran nằm trên đất liền của phía bắc vịnh Ba Tư |
Tăng cường trừng phạt Iran?
Là một thế lực thống trị chính trường Trung Đông, nhà nước Iran tài trợ và hỗ trợ các nhóm chống lại Israel, như nhóm chiến binh Palestine Hamas, hay Hezbollah của Lebanon, người Houthi ở Yemen và chính quyền Syria của Bashar al-Assad. Cuộc xung đột đang diễn ra ở Gaza thường được coi là cuộc chiến tranh ủy nhiệm giữa Israel và Iran .
Tổng thống Mỹ Joe Biden lên án cuộc tấn công của Iran vào Israel, đồng thời nói thêm rằng Washington đã giúp “hạ gục gần như toàn bộ máy bay không người lái và tên lửa đang bay tới (trên bầu trời Israel) ”.
Nhưng cũng trong một cuộc phỏng vấn với đài NBC, Tổng thống Biden nói với Thủ tướng Israel là ông Benjamin Netanyahu rằng Mỹ sẽ không tham gia vào các hoạt động tấn công chống lại Iran của họ.
David Bassanese, nhà kinh tế trưởng của Betashares, đã viết trong một ghi chú sau vụ tấn công rằng nếu Iran leo thang căng thẳng hơn nữa, Mỹ và các đồng minh sẽ phải tăng cường các biện pháp trừng phạt một lần nữa và chịu hậu quả không nhỏ từ kinh tế thương mại.
Ông nói thêm rằng xuất khẩu dầu của Iran đã tăng lên trong vài năm qua với việc Mỹ “dường như thụ động chấp nhận điều này như một biện pháp để giảm giá dầu thế giới”.
>> Iran và Mỹ đàm phán bí mật