Hoàn thiện chính sách nhà ở xã hội: Cho phép nộp tiền thay quỹ đất, điều chỉnh trần thu nhập người mua

Vietstock - Hoàn thiện chính sách nhà ở xã hội: Cho phép nộp tiền thay quỹ đất, điều chỉnh trần thu nhập người mua

Dự thảo Nghị định sửa đổi Luật Nhà ở xã hội bổ sung cơ chế cho phép chủ đầu tư nộp tiền thay vì bố trí 20% quỹ đất trong dự án, đồng thời nâng mức trần thu nhập của người mua, thuê mua nhà. Những điều chỉnh này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ vướng mắc, tạo động lực mới cho chương trình phát triển nhà ở xã hội.

Chiều 10/10, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp nghe báo cáo về dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2024/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội, cùng Nghị định số 192/2025/NĐ-CP hướng dẫn thực hiện Nghị quyết số 201/2025/QH15 của Quốc hội về cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, dự thảo lần này tập trung tháo gỡ những bất cập trong triển khai, đặc biệt là quy định về nghĩa vụ sử dụng đất của chủ đầu tư. Điểm mới đáng chú ý là cho phép nộp tiền thay vì phải bố trí trực tiếp 20% quỹ đất trong dự án để xây dựng nhà ở xã hội.

Bộ Xây dựng cho biết, tiền sử dụng đất của toàn bộ dự án vẫn được xác định theo quy định pháp luật đất đai hiện hành. Phần diện tích tương đương 20% đất ở được phép nộp tiền thay thế sẽ tính khoản bổ sung tương đương 3%/năm tiền sử dụng đất, căn cứ theo tiến độ hoàn thành hạ tầng kỹ thuật của dự án đã được phê duyệt.

Cách tính này được đánh giá là vừa linh hoạt cho doanh nghiệp, vừa đảm bảo công bằng và tránh thất thu ngân sách, đồng thời tạo nguồn lực ổn định cho phát triển quỹ nhà ở xã hội. Việc nộp tiền theo tiến độ hạ tầng cũng giúp hạn chế tình trạng doanh nghiệp lợi dụng cơ chế thay thế để trì hoãn nghĩa vụ.

Bên cạnh cơ chế đất đai, dự thảo Nghị định cũng điều chỉnh tiêu chí về thu nhập của người dân khi mua, thuê mua nhà ở xã hội. Theo đề xuất, mức trần thu nhập được xét duyệt sẽ nâng lên 20 triệu đồng/tháng với cá nhân, 40 triệu đồng/tháng với vợ chồng, và 30 triệu đồng/tháng đối với cá nhân độc thân đang nuôi con dưới tuổi thành niên.

Căn cứ điều kiện và mức thu nhập thực tế của từng địa phương, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố sẽ có thẩm quyền điều chỉnh cụ thể cho phù hợp. So với quy định hiện hành, mức đề xuất mới được cho là sát hơn với thực tế sinh hoạt và chi phí sống của người dân đô thị.

Đáng chú ý, đối tượng không có hợp đồng lao động cũng được tiếp cận chính sách nhà ở xã hội, nếu có xác nhận cư trú từ Công an cấp xã dựa trên cơ sở dữ liệu dân cư. Quy định này được xem là bước tiến quan trọng nhằm mở rộng phạm vi thụ hưởng chính sách đến nhóm lao động phi chính thức.

Về lãi suất vay mua và thuê mua nhà ở xã hội, dự thảo giữ nguyên mức 5.4%/năm, và trong trường hợp cần thiết sẽ trình Thủ tướng xem xét điều chỉnh phù hợp với diễn biến thực tế thị trường và khả năng cân đối ngân sách.

Tại cuộc họp, Bộ Xây dựng xin ý kiến về tiêu chí lựa chọn chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội trong trường hợp có từ hai doanh nghiệp cùng đủ điều kiện thực hiện. Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu bảo đảm nguyên tắc công khai, minh bạch trong lựa chọn, tránh tình trạng chỉ định hoặc ưu tiên thiếu căn cứ.

Phó Thủ tướng cũng lưu ý cần bổ sung chính sách khuyến khích hỗ trợ nhà ở xã hội đối với gia đình nhiều thế hệ sinh sống cùng nhau hoặc gia đình hạt nhân có từ ba con trở lên, hướng đến mục tiêu bao quát hơn về chính sách dân số và an sinh.

Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng khẩn trương hoàn thiện dự thảo, rà soát toàn bộ nội dung và tờ trình để trình Thủ tướng Chính phủ ký ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 100/2024/NĐ-CP và Nghị định 192/2025/NĐ-CP, sớm đưa chính sách đi vào cuộc sống.

Tùng Phong