BYD đã soán ngôi Tesla (NASDAQ:TSLA) với tư cách là nhà sản xuất xe điện hàng đầu thế giới, bán được nhiều xe chạy bằng pin hơn đối thủ Mỹ. Theo thông tin mới nhất, hãng xe điện lớn nhất Trung Quốc là BYD - sẽ chính thức tiếp cận khách hàng Việt Nam các mẫu xe thuần điện trải dài trên nhiều phân khúc, từ hatchback, sedan đến SUV.
Thương hiệu này đang gấp rút hoàn thiện đội ngũ nhân sự, hệ thống đại lý phân phối để chính thức gia nhập thị trường Việt Nam vào tháng 6 này. BYD dự kiến ra mắt: Atto 3, Dolphin và Seal trong tháng 6 năm nay, tới tháng 10 thêm 3 mẫu xe là Han, Tang và Song.
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2011, tỷ phú Elon Musk đã bật cười khi nghe đến BYD và châm biếm: “Bạn đã nhìn thấy xe của họ chưa? Tôi không nghĩ công nghệ của họ có gì đặc biệt và hãng xe điện Trung Quốc này cũng gặp vô số vấn đề ở sân nhà”.
Vị tỷ phú Elon Musk cho rằng, trọng tâm của BYD, đồng thời là cách làm đúng đắn nhất là phải đảm bảo họ không “chết” ở Trung Quốc
Hiện tại, BYD không những không bị xóa sổ mà còn vừa soán ngôi Tesla trong quý IV/2023 với tư cách là nhà sản xuất xe điện hàng đầu.
CEO Taylor Ogancủa Snow Bull Capital, nói về tham vọng lâu dài của BYD: “Mục tiêu của họ là trở thành nhà sản xuất ô tô lớn nhất Trung Quốc và đưa ngành sản xuất nước này lên bản đồ xe hơi thế giới”.
| BYD trở thành nhà sản xuất xe điện hàng đầu thế giới. Ảnh: CNBC |
Mặc dù BYD hiện đang được biết đến như một ông lớn ngành xe điện, nhưng công ty này hoạt động đa lĩnh vực, từ pin đến khai thác mỏ và chất bán dẫn. Theo CNBC, đây là lý do chính đằng sau thành công của BYD.
Nhà hóa học Wang Chuanfu thành lập BYD vào năm 1995 tại thành phố Thâm Quyến, Trung Quốc. Nơi đây được mệnh danh là trung tâm công nghệ lớn của quốc gia tỷ dân.
BYD bắt đầu với 20 nhân viên cùng khoản vốn trị giá 2,5 triệu NDT, tương đương 351.994 USD theo tỷ giá hối đoái hiện tại.
Năm 1996, BYD bắt đầu sản xuất pin lithium-ion, loại pin được sử dụng trong điện thoại thông minh. Sau đó, công ty lần lượt cung cấp pin cho Motorola và Nokia (HE:NOKIA) vào năm 2000 và 2002, hai trong số những gã khổng lồ của ngành điện thoại di động vào thời điểm đó.
Năm 2002, BYD đã thúc đẩy thành công làn sóng pin lithium-ion và mua lại một nhà sản xuất ô tô nhỏ tên là Xi’an Qinchuan Automobile vào năm 2003.
Hai năm sau, hãng tung ra chiếc xe đầu tiên có tên F3 và là một chiếc xe động cơ đốt trong. Vào năm 2008, hãng cho ra mắt F3DM - bước đột phá đầu tiên của BYD vào lĩnh vực xe điện.
| F3DM là một chiếc xe điện plug-in hybrid. Ảnh: CNBC |
BYD tiếp tục lấn sân sang lĩnh vực xe điện và tung ra pin Blade vào năm 2020 - loại pin mà nhiều người cho rằng đã giúp thúc đẩy sự phát triển của BYD trong lĩnh vực xe điện.
Quyết định của BYD đi ngược dòng khi pin LFP bị nhiều nhà sản xuất đánh giá có mật độ năng lượng kém, tức là chúng quá nặng so với lượng năng lượng có thể cung cấp và điều này không phù hợp với xe điện.
Nhưng BYD vẫn ca ngợi Blade là một bước đột phá mang lại mật độ năng lượng tốt và mức độ an toàn cao.
Họ cam kết đưa công nghệ pin này vào mẫu sedan thể thao Han - đối thủ của Model S do Tesla sản xuất. Sau đó, BYD tiếp tục sử dụng pin Blade vào các mẫu xe tiếp theo mà công ty phát triển.
Ông Taylor Ogan nhận xét: “Mật độ năng lượng ở cấp độ tế bào cũng như các gói pin của BYD thực sự cao hơn những gì mà họ tiết lộ ban đầu. Điều này khiến ai nấy cũng phải ngạc nhiên”.
BYD đã bán được 130.970 xe điện chạy pin vào năm 2020 và 1,57 triệu xe điện chạy pin trong năm 2023.
Điều gì đứng đằng sau sự thành công của BYD?
Bước đột phá với pin Blade nhấn mạnh lý do tại sao BYD đạt được thành công trong lĩnh vực xe điện. Bên cạnh đó, họ cũng có nhiều hoạt động kinh doanh hơn là chỉ ô tô.
Chuyên gia Tu Le từ Sino Auto Insights chia sẻ: “BYD bắt đầu trở thành nhà cung cấp trong lĩnh vực công nghệ cao, phát triển khả năng qua việc cung cấp pin cho những khách hàng khó tính như Apple (NASDAQ:AAPL). Mặc dù chúng ta chưa nhận ra vào thời điểm đó, nhưng những gì BYD làm trong 15-20 năm qua đã giúp họ vượt qua Tesla trong quý IV/2023".
Thời gian đầu, BYD không trực tiếp tham gia thị trường xe điện thuần túy. Công ty vẫn bán xe hybrid, điều mà Alvin Liu, nhà phân tích tại Canalys, cho rằng là chìa khóa thành công của BYD.
Liu nhận định: "Chiến lược này cho phép BYD giành thị phần khi cơ sở hạ tầng sạc chưa hoàn thiện cũng như người dùng chưa hiểu rõ những ưu điểm của xe điện".
Cũng theo Liu, BYD đã định vị mình ở phân khúc thị trường tầm trung - nơi có ít đối thủ cạnh tranh hơn tại Trung Quốc, nhờ đó giúp thúc đẩy sự phát triển của họ.
| Wang Chuanfu, Chủ tịch BYD. Ảnh: CNBC |
Trong vài năm qua, Bắc Kinh đã đưa ra các khoản trợ cấp khuyến khích người dân mua xe điện. Rhodium Group ước tính BYD nhận được khoảng 4,3 tỷ USD hỗ trợ trong giai đoạn 2015 - 2020.
Gregor Sebastian, nhà phân tích cấp cao tại Rhodium, đánh giá: “BYD là một công ty có tính sáng tạo và có khả năng thích ứng cao. Nhưng nếu không có sự hậu thuẫn từ Chính phủ, BYD sẽ không trở thành đế chế toàn cầu như bây giờ".
Tham vọng toàn cầu
Sau khi thống trị thị trường xe điện Trung Quốc, BYD hiện đang mở rộng mạnh mẽ ra nước ngoài. Hãng bán ô tô ở một số quốc gia từ Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất đến Thái Lan và Anh.
Tại Đông Nam Á, BYD chiếm 43% thị phần xe điện. Thêm vào đó, việc mở rộng quốc tế của BYD không chỉ là bán ô tô mà còn liên quan đến sản xuất và vật liệu.
Công ty cũng đang tìm mua mảng khai thác lithium ở Brazil. Đây là thành phần chính trong pin của BYD.
Tuy nhiên, việc mở rộng toàn cầu còn kéo theo sự giám sát chặt chẽ từ Chính phủ các nước. Vào tháng 9, Ủy ban châu Âu (EC) đã mở một cuộc điều tra về các khoản trợ cấp dành cho nhà sản xuất xe điện ở Trung Quốc.
Trong khi đó, Mỹ đang cố gắng thúc đẩy lĩnh vực xe điện nội địa của mình thông qua Đạo luật giảm lạm phát, nhằm mục đích loại bỏ các đối thủ cạnh tranh Trung Quốc.
Nhà phân tích Gregor Sebastian lưu ý: "Để đảm bảo tăng trưởng bền vững, BYD đang chủ động giải quyết những rào cản chính trị này, như đã thấy trong khoản đầu tư gần đây vào một nhà máy xe điện ở Hungary, nhấn mạnh cam kết của họ đối với việc mở rộng toàn cầu".
Cuộc chiến giữa Tesla và BYD - hai nhà sản xuất xe điện lớn nhất thế giới sẽ tiếp tục. Trong khi BYD được nhận xét vẫn chưa “đạt được tiềm năng tối đa” thì Tesla lại phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt vào năm 2024 với việc các đối thủ Trung Quốc tung ra nhiều mẫu xe hơn và các nhà sản xuất ô tô truyền thống đang cố gắng bắt kịp cuộc đua xe điện.
Musk có lẽ đã nhận ra rằng ông không nên xem nhẹ BYD. Trong một bình luận được đăng trên X để trả lời đoạn video về cuộc phỏng vấn năm 2011, tỷ phú nói: “Chuyện đó đã xảy ra từ nhiều năm trước. Xe của BYD ngày nay có tính cạnh tranh cao".
>> Năm 2025 các hãng xe điện sẽ đồng loạt giảm giá và ra mắt mẫu mới? BYD của Trung Quốc đã đi trước một bước