Dòng tiền khối ngoại năm 2018: “Niềm vui… ngắn chẳng tày gang”

Vietstock - Dòng tiền khối ngoại năm 2018: “Niềm vui… ngắn chẳng tày gang”

Khởi đầu năm 2018, thị trường chứng khoán Việt Nam chứng kiến dòng vốn ngoại ồ ạt chảy vào, chủ yếu tại HOSE. Nhưng niềm vui ngắn chẳng tày gang, trùng thời điểm cú rơi của VN-Index cũng là lúc sự háo hức của nhà đầu tư nước ngoài bắt đầu hạ nhiệt. Dù vậy, nhờ những giao dịch thỏa thuận khủng xuyên xuốt cả năm, kết thúc 2018, khối ngoại đã mua ròng xấp xỉ 39,900 tỷ đồng đối với cổ phiếu niêm yết Việt Nam (HOSE và HNX).

HOSE: “Sự hứng khởi chóng tàn”

Năm 2018, khối ngoại mua ròng tổng cộng gần 41,500 tỷ đồng tại HOSE. Tuy vậy, lượng mua ròng lớn kể trên là kết quả được “cứu cánh” bởi các giao dịch thỏa thuận khủng xuyên suốt cả năm. Nếu chỉ tính giá trị giao dịch (GTGD) theo phương thức khớp lệnh thì kết quả là khối ngoại đã bán ròng gần 16,700 tỷ đồng trong năm qua.

Tháng 1/2018 là tháng hiếm hoi duy nhất khối ngoại mua ròng mạnh mẽ qua phương thức khớp lệnh tại HOSE.

Năm 2018, VN-Index khởi đầu đầy hứng khởi. Thu hút bởi mức hiệu suất lợi nhuận hấp dẫn của cổ phiếu Việt năm 2017, nhà đầu tư ngoại háo hức tìm đến thị trường chứng khoán Việt Nam. Nhưng đồng thời, chính sự tham gia của họ cũng là một trong những động lực nâng đỡ VN-Index bước lên những mức cao mới vào khoảng thời gian đầu năm 2018.

Ấy thế nhưng niềm vui ngắn chẳng tày gang, chỉ số VN-Index lập đỉnh cao mọi thời đại 1,204.33 điểm vào ngày 09/04/2018, nhưng ngay sau đó là khoảng thời gian đen tối. Sự háo hức của dòng vốn ngoại cũng dần hạ nhiệt trùng với thời điểm VN-Index bắt đầu đi vào giai đoạn khó khăn.

Kể từ tháng 9, khối ngoại bắt đầu mua ròng trở lại, giữa thời điểm rộ lên thông tin về thị trường chứng khoán Việt Nam được FTSE đưa vào danh sách theo dõi nâng hạng thị trường mới nổi. Tuy vậy, thanh khoản giao dịch khối ngoại tại HOSE không hề có chuyển biến tích cực trong khoảng thời gian này.

Thanh khoản mua bán khớp lệnh trên sàn của nhà đầu tư nước ngoài theo đó ngày càng “teo tóp”. Tổng GTGD cả chiều mua và bán của khối ngoại tại HOSE trong tháng 12/2018 chỉ bằng phân nửa giá trị của tháng đầu năm.

Trong năm 2018, tháng 5 và quý 2 chính là những khoảng thời gian sàn HOSE chứng kiến nhà đầu tư nước ngoài mua ròng mạnh nhất. Kết quả trên đến từ phiên giao dịch lịch sử 18/05/2018, khi mà khối ngoại mua thỏa thuận ròng gần 28,550 tỷ đồng cổ phiếu VHM.

Chiều ngược lại, tháng 7 và quý 3 chính là những khoảng thời gian mà khối ngoại bán ròng mạnh nhất tại HOSE trong năm 2018.

Về phiên giao dịch mà khối ngoại mua ròng mạnh nhất tại HOSE, nghiễm nhiên là phiên 18/05. Bên cạnh đó, những phiên mua ròng đáng chú ý xếp liền kề phía sau có thể kể đến là khi khối ngoại mua ròng gần 10,990 tỷ đồng MSN phiên 02/10, mua ròng 4,510 tỷ đồng VRE phiên 06/02, mua ròng 3,410 tỷ đồng NVL phiên 20/04, mua ròng 2,350 tỷ đồng YEG phiên 27/06,…

Phiên 16/03 là phiên giao dịch mà khối ngoại bán ròng mạnh nhất tại HOSE. Tại ngày này, khối ngoại bán ròng dàn trải nhiều cổ phiếu lớn như HPG, MSN, VIC, NVL, VCB, SSI, ROS, PLX,…

Về nhóm cổ phiếu được khối ngoại mua ròng nhiều nhất tại HOSE trong năm 2018, VHM chễm chệ trên ngai vàng, MSN vững chắc ở vị trí thứ hai, bỏ xa phần còn lại.

Xét các cổ phiếu ngân hàng, HDB dẫn đầu ngành này khi được khối ngoại mua ròng hơn 2,330 tỷ đồng.

Trong nhóm cổ phiếu họ “Vin”, dù VHM và VRE nằm trong nhóm đầu được mua ròng, câu chuyện được kể với VIC lại mang sắc thái ngược lại. Trong năm 2018, VIC bị nhà đầu tư ngoại bán ròng đến gần 10,000 tỷ đồng.

Về phía các cổ phiếu bị khối ngoại bán ròng mạnh mẽ, 7 cái tên đứng đầu sàn HOSE đều là những “anh tài VN30”.

HNX: “Buồn nhiều hơn vui”

Không có những phiên giao dịch thỏa thuận khủng của khối ngoại như “người anh em phía Nam”, hoạt động của nhà đầu tư nước ngoài tại HNX trầm lắng hơn nhiều, cả về thanh khoản lẫn GTGD ròng. Điều này cũng dễ hiểu khi mà chất lượng hàng hóa niêm yết trên HNX khó có thể bì kịp với HOSE.

Chỉ tính riêng các giao dịch khớp lệnh, nhà đầu tư nước ngoài bán ròng hơn 1,050 tỷ đồng tại sàn HNX trong năm 2018.

Tổng thể, cả giao dịch khớp lệnh lẫn thỏa thuận, tính trong năm 2018, khối ngoại đã bán ròng hơn 1,590 tỷ đồng tại HNX.

Tháng 12, tuy không phải tháng mà nhà đầu tư nước ngoài bán mạnh nhất năm 2018 xét theo GDGD (xếp thứ 3 sau tháng 3 và 5), nhưng vì lượng giao dịch ít ỏi theo chiều ngược lại, tháng cuối cùng trong năm trở thành khoảng thời gian mà HNX chứng kiến khối ngoại bán ròng mạnh nhất, với giá trị hơn 860 tỷ đồng.

VCG chính là tác nhân dẫn đến kết quả này. Sau thông báo chính thức khóa room ngoại về 0% đối với VCG được công bố (tháng 11/2018), khối ngoại đã có phản ứng lại khi bán ròng gần 860 tỷ đồng cổ phiếu này trong tháng 12 (tính riêng ngày 24/12 là gần 850 tỷ đồng). Qua đó, quý 4/2018 cũng là quý mà khối ngoại bán ròng mạnh nhất năm tại HNX.

Chiều ngược lại, tháng 8 và quý 3 chính là khoảng thời gian mà khối ngoại mua ròng nhiều nhất tại HNX, dù rằng các con số vẫn còn khá khiêm tốn.

Như đã nhắc đến ở trên, 24/12 là phiên giao dịch mà khối ngoại bán ròng mạnh nhất tại HNX trong năm 2018, bỏ xa phần còn lại.

Về phía chiều mua, 16/04 là phiên giao dịch mà nhà đầu tư nước ngoài mua ròng nhiều nhất tại HNX trong năm 2018, với giá trị hơn 146 tỷ đồng. VPI chính là cái tên làm nên ngày giao dịch “rực rỡ” nói trên, theo đó, khối ngoại đã mua ròng hơn 180 tỷ đồng VPI trong ngày này. Tuy vậy, một điều trớ trêu đó là phiên mua ròng kể trên lại diễn ra trùng với thời điểm VPI đang rục rịch xin ý kiến cổ đông để rời bỏ HNX mà “chuyển nhà” sang HOSE (VPI chính thức sang HOSE ngày 29/06/2018).

VPI cũng chính là “Bảng nhãn” trong danh sách cổ phiếu được khối ngoại mua ròng nhiều nhất tại sàn HNX, phía trên là “Trạng nguyên” SHB (HN:SHB), và phía dưới là PVS, SHS (HN:SHS),…

Chiều ngược lại, trong danh sách bị khối ngoại bán ròng mạnh nhất, mặc dù chứng kiến sự tháo chạy của nhà đầu tư nước ngoài trong tháng 12, VCG vẫn phải “nhường” lại vị trí đầu bảng cho VGC. Giải thích cho kết quả đó, trong các tháng cuối của nửa đầu năm 2018, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng 151 tỷ, 265 tỷ, 264 tỷ, 384 tỷ đồng đối với cổ phiếu VGC, lần lượt đối với các tháng 3, 4, 5, 6 của năm.

Vĩnh Thịnh