Điều chỉnh quy hoạch sân bay Tân Sơn Nhất 50 triệu khách/năm: Hết đường xoay xở nếu chậm xây sân bay Long Thành

Vietstock - Điều chỉnh quy hoạch sân bay Tân Sơn Nhất 50 triệu khách/năm: Hết đường xoay xở nếu chậm xây sân bay Long Thành

Chiều nay (1.10), Bộ GTVT công bố điều chỉnh quy hoạch chi tiết Cảng hàng không Quốc tế Tân Sơn Nhất (TSN). Cảng hàng không TSN đang rơi vào tình trạng quá tải trầm trọng, lượng hành khách mỗi năm đã vượt quá 44% công suất quy hoạch điều chỉnh đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030 được Bộ GTVT phê duyệt năm 2015.

Trước tình trạng quá tải này, ngày 31.8.2018, Bộ GTVT một lần nữa điều chỉnh quy hoạch mở rộng sân bay TSN với khả năng đáp ứng 50 triệu hành khách/năm. Tuy nhiên, nhiều ý kiến lo ngại rằng, nếu tiến độ xây dựng sân bay Quốc tế Long Thành (Đồng Nai) chậm trễ, không hoàn thành trước năm 2025, thì áp lực vẫn đổ dồn về sân bay TSN và khi đó quy hoạch điều chỉnh mới này sẽ lại “vỡ trận”.

Vượt 44% công suất quy hoạch đến 2020

Trước sự gia tăng áp lực về nhu cầu đi lại của hành khách bằng đường hàng không, từ 9.2015, Bộ GTVT đã có phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết sân bay TSN giai đoạn đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030, với nhiều hạng được triển khai nhằm đáp ứng 25 triệu lượt khách (HK)/năm. Thế nhưng chỉ 1 năm sau (năm 2016) thì lượng khách qua sân bay đã vượt khả năng quy hoạch đến năm 2020 (đạt 32 triệu lượt khách năm 2016). Sự quá tải tiếp tục được đẩy lên cao trong năm 2017 khi lượng khách đạt 36 triệu lượt- tức vượt quy hoạch đến 2020 (được phê duyệt năm 2015) đến 44%.

Có thể thấy từ năm 2016 đến nay, khi hành khách tăng cao đã kéo theo cơ sở hạ tầng của sân bay cũng bị quá tải, vượt công suất thiết kế. Chẳng hạn, cả hai nhà ga tại sân bay này thường quá tải, nhất là nhà ga quốc nội. Theo thiết kế, ga quốc nội đáp ứng 12,5 triệu khách/năm, song năm 2017 nhà ga này phải phục vụ 22,6 triệu lượt khách. Vào những giờ cao điểm, nhà ga quốc tế và quốc nội luôn chật cứng người. Tại các quầy làm thủ tục check in, hải quan, an ninh, khách phải xếp hàng dài chờ đợi, nhất là dịp lễ tết mất cả giờ đồng hồ là chuyện bình thường.

Không chỉ nhà ga, mà ngay cả sân đỗ máy bay, đường băng cũng quá tải trầm trọng. Hiện sân bay TSN có hai đường cất hạ cánh CHC 07L/25R dài 3.048m và CHC 07R/25L dài 3.800m, cách nhau 365m. Vào giờ cao điểm, máy bay của các hãng hàng không trong và ngoài nước cất/hạ cánh liên tục, có thời điểm tiếp nhận đến hơn 800 chuyến/ngày. Do lượt khách vượt công suất thiết kế, máy bay thường phải chờ cất - hạ cánh, dẫn tới có lúc ùn ứ cả trên không lẫn dưới đường băng. Có lúc máy bay phải bay chờ trên không từ 15-30 phút mới hạ cánh. Tình trạng này dẫn đến chất lượng dịch vụ kém, hiệu quả khai thác của các hãng hàng không thấp…

Mới đây, Bộ GTVT cũng cho hay vì khai thác vượt tần suất và vượt áp suất bánh hơi thiết kế, đường băng 07L/25R của sân bay TSN đã xuất hiện nhiều hư hỏng, rạn nứt, mặt đường bêtông nhựa bị biến dạng. Mặc dù xuống cấp, nhưng đường băng vẫn đang phải tiếp tục khai thác vượt tải. Do vậy cần thiết và cấp bách bảo trì, sửa chữa những hư hỏng đường băng này để đảm bảo an toàn bay.

Khi lượng khách đi lại tăng cao không chỉ khiến quá tải bên trong sân bay, mà ngay các trục đường ra vào sân bay (đường Trường Sơn, Cộng Hòa, Bạch Đằng, Hoàng Văn Thụ, Nam Kỳ Khởi Nghĩa…) cũng thường kẹt cứng. Dù TPHCM phối hợp với Bộ GTVT thực hiện nhiều giải pháp phân luồng, phân tuyến, xây thêm cầu vượt, mở thêm đường… song gần như vẫn quá tải. Đặc biệt vào những ngày mưa, giờ cao điểm hoặc lễ, tết, các trục đường ra vào sân bay kẹt cứng nhiều giờ đồng hồ, nhiều khách buộc lòng phải rời xe ôtô, xách vali chạy bộ cả cây số để kịp làm thủ tục bay.

Nguy cơ quy hoạch mới cũng sớm lạc hậu

Ngày 31.8.2018, Bộ GTVT đã có quyết định phê duyệt điều chỉnh quy hoạch chi tiết sân bay TSN giai đoạn đến năm 2020 và định hướng đến năm 2030. Theo đó sẽ nâng tổng công suất phục vụ của sân bay TSN đạt 50 triệu HK/năm (thay cho quy hoạch cũ là 25 triệu HK/năm).

Tuy nhiên, với quy hoạch lần này một số chuyên gia lo ngại sẽ sớm trở nên lạc hậu và khó giải quyết được bài toán quá tải sân bay TSN. PGS-TS Nguyễn Thiện Tống - nguyên Chủ nhiệm Bộ môn Kỹ Thuật Hàng Không, Trường Đại học Bách Khoa TPHCM - cho rằng, nếu làm đúng tiến độ các hạng mục cải tạo, mở rộng sân bay TSN như quy hoạch điều chỉnh là 50 triệu HK/năm thì cũng không giải quyết được quá tải tại sân bay TSN. Bởi các dự báo gần đây cho thấy nhu cầu vận chuyển hành khách khá cao như năm 2018 dự báo sân bay TSN có thể cán mốc 40 triệu lượt khách/năm; năm 2021 nhu cầu có thể trên 53 triệu.

Còn theo Hiệp hội Vận tải Hàng không quốc tế (IATA) dự báo, đến năm 2025, sân bay TSN đạt 77,6 triệu HK; nhóm nghiên cứu ĐH Bách Khoa dự báo 78,7 triệu HK… Cũng theo một số chuyên gia, việc triển khai xây dựng sân bay Quốc tế Long thành hiện vẫn chưa cho thấy tín hiệu sẽ hoàn thành trước năm 2025, nên áp lực hành khách tiếp tục đổ dồn về sân bay TSN là điều tất yếu.

Một số chuyên gia cũng phân tích, chỉ với 2 đường băng cất/hạ cánh tại sân bay TSN thì hiện vẫn thường xảy ra quá tải, có thời điểm máy bay phải xếp hàng chờ cất/hạ cánh. Trong khi đó, quy hoạch điều chỉnh mới đây nhất cho thấy không có đường băng mới nào được xây, song lại phải đáp ứng đến 50 triệu HK/năm (tức đạt 140% số lượng HK năm 2017), thậm chí lên đến 78 triệu HK/năm vào năm 2025 thì không biết lúc đó máy bay còn xếp hàng, tắc nghẽn cỡ nào?

Chính vì vậy, giải pháp tốt nhất để “giải cứu” quá tải sân bay TSN theo các chuyên gia, phải cấp bách xây dựng sân bay Long Thành đưa vào khai thác càng sớm càng tốt, để chia lửa cho sân bay TSN.

NHÓM PV